کلاسه پرونده: 91/59
شاکی: سازمان نظام مهندسی ساختمان استان همدان
موضوع: ابطال نامه شماره 32094/ن-7/12/1387 سازمان مسکن و شهرسازی همدان [راه و شهرسازی همدان]
تاریخ رای: 31 شهریور 1394
شماره دادنامه: 814
بسم الله الرحمن الرحیم تاریخ دادنامه: 1394/6/31 مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری گردش کار: آقای مهرداد سلیمانی به وکالت از سازمان نظام مهندسی ساختمان استان همدان به موجب دادخواستی ابطال نامه شماره 32094/ن-1387/12/7 سازمان مسکن و شهرسازی [راه و شهرسازی] همدان را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که: " احتراماً به پیوست یک برگ وکالتنامه که تمبر قانونی آن نیز ابطال شده ضمن اعلام وکالت از سازمان نظام مهندسی ساختمان همدان به استحضار می رسانم: وفق بند «د» ماده 9 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و بند «ث» ماده 44 آیین نامه اجرایی قانون مذکور، مهندسینی که از استانی به استان دیگر نقل مکان و عضو سازمان نظام مهندسی مقصد می گردند مکلف به پرداخت حق ورودیه هستند و تعیین مبلغ ورودیه و پیشنهاد آن به مجمع عمومی نیز از وظایف و اختیارات هیات مدیره استانی است (مفاد بند 20 ماده 73 آیین نامه) جلسات مجمع عمومی با حضور نمایندگان سازمان مسکن و شهرسازی رسمیت می یابد و بالتبع مبلغ تعیینی ورودیه نیز با حضور نمایندگان مسکن و شهرسازی که درجلسه حق اظهار نظر دارندتصویب و برای هیات مدیره لازم الاجرا می شود لیکن در موضوع خواسته شخصی به نام آقای بابک قهرمانی که از استان آذربایجان غربی به استان همدان نقل مکان و عضو سازمان نظام مهندسی همدان می شود نسبت به مبلغ ورودیه شکواییه ای را در تعزیرات همدان مطرح و شعب بدوی و تجدید نظر تعزیرات حکومتی همدان نیز برخلاف قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب اسفند ماه 1374 (مجلس شورای اسلامی و آیین نامه اجرایی و الحاقات بعدی به استناد نامه شماره 32094-1387/12/7 ریاست سازمان مسکن و شهرسازی همدان که اخذ حق ورودیه از مهندسین سایر استانها را فاقد جایگاه قانونی دانسته حکم به محکومیت سازمان نظام مهندسی به استرداد وجه می دهد که با طرح شکواییه و اعتراض به رای فوق رای تعزیرات همدان به جهت عدم صلاحیت شعبه رسیدگی کننده ابطال و نقض می شود. حال باعنایت به موارد معروضه فوق رای صادر شده از شعبه 25 دیوان عدالت اداری و اظهار نظر خارج از صلاحیت ریاست وقت سازمان مسکن و شهرسازی استان همدان که برخلاف قانون سازمان نظام مهندسی مصوب سال 1374 صادر شده تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر ابطال نامه شماره 32094/ن-1387/12/7 ریاست وقت سازمان مسکن وشهرسازی آقای ریحان سروش مقدم مورد استدعاست. " متن نامه مورد اعتراض به قرار زیر است: " ریاست محترم سازمان نظام مهندسی ساختمان استان همدان با سلام: با عنایت به مباحث قبلی و نیز جلسه مورخ 1387/10/2 در محل دفتر معاونت امور عمرانی استانداری همدان و مباحث مشروحه موارد ذیل جهت اقدام، ابلاغ می گردد. ضمناً تبعات عدم اجرای مفاد ذیل راساً بر عهده جنابعالی و آن سازمان خواهد بود. 1- گرفتن هرگونه وجه تحت عنوان حق ورودیه از مهندسین سایر استانها که به استان منتقل می شوند (ماده 47 آیین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان) جایگاه قانونی نداشته و مورد تایید نمی باشد ضروری است مبالغ دریافتی به اشخاص ذی نفع عودت گردد. 2- تفسیر بند «ث» ماده 44 آیین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مبالغ معقول و منطقی است که از مهندسین استان نیز دریافت می گردد. فلذا در مورد اشخاص مشمول ماده 47 نیز به همین صورت باید اعمال گردد." در پاسخ به شکایت شاکی، قایم مقام وزیر و مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان به موجب لایحه شماره 17518-1391/4/3 توضیح داده است که: " بند «د» ماده 9 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و بند «ث» ماده 44 آیین نامه اجرایی قانون یاد شده اشاره به حق ورودیه و حق عضویت سالانه دارد و تعریف این موارد متفاوت با گرفتن هزینه ای از بابت انتقال از استانی به استان دیگر است چرا که حق ورودیه از طریق سازمان نظام مبدا سابقاً اخذ شده و اخذ چنین مبلغی به عنوان حق ورودیه از ناحیه سازمان نظام مقصد هزینه ای مجدد بوده که حتی در ماده 37 قانون مذکور که به تعبیری اشاره به درآمدهای سازمان نظام دارد وجهی به عنوان اخذ هزینه نقل و انتقال قید نشده که عدم تصریح قانونگذار را می توان دلیل این مدعا دانست. " هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1394/6/31 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
مطابق ماده 3 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و ماده 42 آیین نامه اجرایی قانون مذکور، سازمان های نظام مهندسی استان ها دارای شخصیت حقوقی مستقل و غیر انتفاعی بوده و تابع قوانین و مقررات عمومی حاکم بر موسسات غیر انتفاعی هستند. نظر بـه این کـه در بنـد د ماده 9 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب سال 1374، تعیین و تصویب حق ورودیه و حق عضویت سالانه اعضا از جمله وظایف مجمع عمومی سازمان استان احصاء شده است و در بند ث ماده 44 همان قانون، پرداخت ورودیه و حق عضویت سالانه طبق تعرفه های مصوب مربوط از جمله شرایط عضویت در نظام مهندسی استان ذکر شده است، بنابراین برای عضویت در هر سازمان نظام مهندسی استان باید ورودیه مربوط پرداخت شود و ورودیه پرداختی با لحاظ استقلال هر سازمان استان، اختصاص به استانی دارد که ورودیه را اخذ کرده است. در نتیجه به هنگام انتقال از هر سازمان مهندسی استان به سازمان نظام مهندسی استان دیگر، پرداخت ورودیه منطبق با قانون است. با توجه به مراتب نامه شماره 32094/ن-1387/12/7 رییس سازمان مسکن و شهرسازی (راه و شهرسازی) استان همدان از این جهت که پرداخت حق ورودیه را در فرض جابجایی از نظام مهندسی استانی به استان دیگر نهی کرده است مغایر قوانین پیش گفته است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392ابطال می شود.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری- محمدجعفر منتظری
