بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 294 الی 307 و 334 و 336
تاریخ دادنامه: 18/3/1394
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
|
ردیف |
کلاسه پرونده |
شاکی |
طرف شکایت |
موضوع و مشخصات شکایت و مصوبه |
|
1 |
93/98 |
شرکت آب و فاضلاب یزد |
شورای اسلامی شهر شاهدیه استان یزد |
ابطال بند 43 مصوبه عوارض حق الارض – اعمال ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری |
|
2 |
91/528 |
شرکت مخابرات استان خوزستان |
شورای اسلامی شهر رامشیر |
ابطال بند 107 از مصوبات سال 1389، 1388 |
|
3 |
92/456 |
شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان شرقی |
شورای اسلامی شهر ملکان |
ابطال ماده 46 مصوبه سال 1391 حق الارض |
|
4 |
93/524 |
شرکت مخابرات استان همدان |
شورای اسلامی شهر ملایر |
ابطال ماده 1 مصوبه برقراری عوارض حق الارض سال 1388 و سالهای معوقه ( با عنوان اجاره بهاء تاسیسات خدمات شهری ) |
|
5 |
93/277 |
شرکت مخابرات استان خوزستان |
شورای اسلامی شهر بهبهان |
ابطال مصوبه شماره 45 مورخ 9/11/89 |
|
6 |
93/458 |
شرکت توزیع نیروی برق استان خراسان رضوی |
شورای اسلامی شهر ششتمد |
ابطال مصوبه حق الارض سال 1390 |
|
7 |
92/513 |
شرکت مخابرات استان گلستان |
شورای اسلامی شهر گمیشان |
ابطال مصوبه شماره 7985 شامل بندهای 4و5و12 |
|
8 |
93/629 |
شرکت مخابرات استان کرمانشاه |
شورای اسلامی شهر کرمانشاه |
ابطال مصوبه مربوط به حق الارض سالهای 89 الی 93 |
|
9 |
93/753 |
شرکت مخابرات استان گلستان |
شورای اسلامی شهر فاضل آباد |
ابطال مصوبه شماره 1892 شامل بندهای 4و5 |
|
10 |
92/1034 |
شرکت توزیع نیروی برق استان گلستان |
شورای اسلامی شهر مینودشت |
ابطال مصوبه حق الارض برای سالهای 85 الی 92 |
|
11 |
93/755 |
شرکت مخابرات استان گلستان |
شورای اسلامی شهر کلاله |
ابطال مصوبه شماره 1574 مورخ 18/9/86 شامل بندهای 4و5 و تسری آن به سالهای 87 لغایت 91 |
|
12 |
92/589 |
شرکت توزیع نیروی برق مشهد |
شورای اسلامی شهر ملک آباد |
ابطال مصوبه 559/11/1/ش مورخ 14/11/89 |
|
13 |
92/607 |
شرکت توزیع نیروی برق گلستان |
شورای اسلامی شهر آزاد شهر |
ابطال مصوبه حق الارض از سال 85 لغایت 92 و نامه شماره 538 مورخ 16/5/1393 |
|
14 |
92/511 |
شرکت مخابرات استان گلستان |
شورای اسلامی شهر کرد کوی |
ابطال مصوبه شماره 19129 شامل بندهای 4و5 و ماده 33 برقراری عوارض حق الارض سال 1390 |
|
15 |
93/618 |
شرکت گاز استان آذربایجان شرقی |
شورای اسلامی شهر تبریز |
ابطال ماده 12 تعرفه عوارض شهرداری تبریز |
|
16 |
92/458 |
شرکت آب و فاضلاب استان آذربایجان شرقی |
شورای اسلامی شهر گرگان |
ابطال ماده 41 تعرفه عوارض محلی سال 1392 |
گردش کار:
خلاصه دادخواست شکات با ذکر دلایل مغایرت مصوبات مذکور با قانون و شرع :
الف: مغایرت مصوبات با آرای صادره از هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه های زیر:
رای شماره 160 – 11/11/1390
رای شماره 66 الی86 -2/2/1392
رای شماره 1501 الی 1527 – 24/9/1393
ب – مغایرت مصوبات با قانون:
مغایرت مصوبات با ماده 38 و ماده 50 و ماده52 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 17/2/1387 مجلس شورای اسلامی و ماده 18 قانون سازمان برق ایران
عوارض شهرداریها و دهیاریها به موجب ماده 38 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 تعیین و به استناد ماده 39 همان قانون به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز و از طریق سازمان مذکور به حساب شهرداریهای محل واریز می شود. لذا مستنداً به ماده 50 و 52 قانون مذکور وضع هرگونه عوارض دیگر توسط شوراهای اسلامی شهر و مراجع دیگر ممنوع است. بنابراین تعیین حق الارض خارج از حدود اختیار و مغایر قانون است. آراء صادر شده از هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره های فوق الاشعار مبنی بر ابطال مصوبات شوراهای اسلامی شهرهای دیگر مبین مغایرت مصوبات معترضٌ عنه با قانون بوده و خارج از حدود اختیار شوراهای شهر در تصویب عوارض محلی است.
شوراهای اسلامی طرف شکایت به موجب لوایح جداگانه توضیحاتی داده اند که خلاصه آنها به قرار زیر است: استنادات شوراها در تصویب مصوبات مورد اعتراض عبارتند از :
الف: رای شماره 1477 الی 1481 – 12/12/86 هیات عمومی دیوان عدالت اداری
ب: تبصره 6 ماده 96 قانون شهرداری
ج: بند 16 ماده 71 قانون تشکیلات و وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/1375 و اصلاحات بعدی آن.
د: تبصره 1 ذیل ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1385 و مفهوم مخالف متن این ماده وضع عوارض محلی که تکلیف آن در این قانون مشخص نشده به عهده شورای اسلامی شهر و بخش است.
بر اساس مفاد رای شماره 1477 الی 1481 – 12/12/1386 هیات عمومی دیوان عدالت اداری وضع و برقراری عوارض به واسطه شکستن آسفالت و همچنین عوارض حق الارض به سبب استفاده از معابر و خیابانها و میادین واقع در محدوده شهر و حفاری در آنها به منظور اجرای برنامه های مربوط به شرکت های آب و فاضلاب، برق، مخابرات، گاز و ایجاد سد معبر به شرح شقوق مورد شکایت مربوط به عوارض سالهای 83 شوراهای اسلامی شهر یزد و مهریز و حمیدیا مغایرتی با قانون ندارد.
همچنین به موجب ماده 20 و 42 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 و ماده 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 اثر ابطال مصوبات از زمان صدور رای هیات عمومی و قابل تسری مصوبات به قبل نمی باشد.
مضافاً اینکه آراء صادر شده از هیات عمومی یعنی رای شماره 1477 الی 1481 – 12/12/1386 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با آراء اخیرالصدور آن هیات متعارض است و لازم است به این تعارض به استناد ماده 91 قانون مذکور هیات عمومی دیوان عدالت اداری تصمیم بگیرید.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور روسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رای مبادرت میکند.
رای هیات عمومی
با توجه به این که مطابق ماده 18 قانون سازمان برق ایران مصوب سال 1346، عبور کانال خطوط برق در معابر عمومی شهرها و حریم اماکن و دیوارهای مستغلات و اماکن خصوصی مشرف به معابر عمومی به صورت مجانی است و از طرفی مطابق ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387، برقراری هرگونه عوارض و سایر وجوه برای انواع کالاهای وارداتی و تولیدی و همچنین ارایه خدمات که در قانون مزبور تکلیف مالیات و عوارض آنها معین شده است، توسط شوراهای اسلامی شهرها ممنوع است و در بند الف ماده 38 قانون اخیرالذکر نرخ عوارض شهرداری ها و دهیاری ها در رابطه با کالا و خدمات مشمول این قانون علاوه بر نرخ مالیات موضوع ماده 16 قانون، یک و نیم درصد تعیین شده است و تدارک و تامین آب، برق، گاز، تلفن و خطوط فاضلاب از ناحیه ادارات ذی ربط از مصادیق ارایه خدمات است، بنابراین وضع عوارض جدید در این گونه موارد وجاهت قانونی ندارد. بنابراین مصوبات شوراهای اسلامی شهرها به شرح مندرج در گردش کار در قسمت تعیین و برقراری عوارض حق الارض خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات شوراهای اسلامی طرف شکایت است و به استناد بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می شوند.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری- محمدجعفر منتظری
