بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 64
تاریخ دادنامه: 31 فروردین 1394
کلاسه پرونده: 94/70
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور شعب و استان ها
موضوع شکایت و خواسته: صدور رای ایجاد رویه
گردش کار: معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور شعب و استانها به موجب لایحه شماره 358/1/270-1393/8/19 به عنوان ریاست دیوان عدالت اداری اعلام کرده است که: با سلام: به پیوست پنج رای قطعی در خصوص افزایش مرخصی زایمان از 6 ماه به 9 ماه ارسال می گردد. دستور فرمایید در اجرای ماده 90 وخارج از نوبت در دستور هیات عمومی قرار گیرد. لازم به ذکر است برخی از آراء مبنی بر ورود در تجدیدنظر تایید شده و برخی از آراء به لحاظ خارج از مهلت بودن تجدیدنظر خواهی، اعتراض رد شده است که نتیجه آن قطعیت رای است. رییس دیوان عدالت اداری نیز با احراز تشابه در آراء مذکور موضوع را قابل طرح در هیات عمومی تشخیص دادند. گردش کار پرونده و مشروح آراء به قرار زیر است: الف: شعبه چهارم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9209980905014013 با موضوع دادخواست خانم زهرا سلیم موفق به طرفیت اداره کل آموزش وپرورش شهر تهران و به خواسته الزام طرف شکایت به اعطای نه ماه مرخصی زایمان به موجب دادنامه شماره 9309970900400684 – 1393/4/29، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: با بررسی مندرجات اوراق پرونده و ملاحظه مستندات شاکی از جمله قانون استنادی و تصویر مصدّق شناسنامه نوزاد وخود شاکی با توجه به سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی و منویات مقام معظم رهبری مدظله العالی در جهت تشویق وترغیب به تکثیر نسل و ازدیاد جمعیت کشور به استناد تبصره 2 ماده واحده قانون فوق الذکر مصوب 1392/3/20 ومصوبه شماره 92091ت46527-1392/4/19 هیات وزیران و با عنایت به این که عدم تامین اعتبار موجب جواز عدم اجرای قانون نمی باشد شکایت موجه تشخیص و بر الزام طرف شکایت به موافقت با مرخصی نه ماهه شاکی از تاریخ زایمان و وضع حمل حکم صادر و اعلام می شود. رای صادر شده به استناد ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ با رعایت مقررات قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است. رای مذکور به موجب رای شماره 9309970956000083- 1393/7/27 شعبه دهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری عیناً تایید شده است. ب: شعبه دهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9209180905003258 با موضوع دادخواست خانم ملیحه نظری به طرفیت 1- اداره کل آموزش و پرورش استان خراسان رضوی 2- اداره کل آموزش وپرورش شهرستان جوین و به خواسته الزام طرف شکایت به اعطای نه ماه مرخصی زایمان، به موجب دادنامه شماره 9309970901000369- 1393/2/27، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: در خصوص شکایت مذکور نظر به این که هیات وزیران در اجرای تبصره 2 ماده واحده قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده مصوب1392 و به موجب مصوبه شماره 92091/ت46527-1392/4/19 مدت مرخصی زایمان را نه ماه تمام با پرداخت حقوق و فوق العاده های مربوط تعیین کرده است و مصوبه مذکور شامل بخشهای دولتی و غیر دولتی می گردد و با عنایت به این که مشتکی عنه ایراد واعتراض موثری را ابراز و اقامه نداشته است. علی هذا با این اوصاف شکایت شاکی را وارد تشخیص و مستنداً به مواد 10 و 58 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 به الزام مشتکی عنه به افزایش مرخصی زایمان شاکی از 6 ماه به نه ماه کامل حکم صادر و اعلام می دارد. رای صادر شده ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد. رای مذکور به موجب رای شماره 9309970956000104- 1393/7/27 شعبه دهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری قطعی شده است. ج: شعبه چهل و پنجم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9209980900099638 با موضوع دادخواست خانم مریم انصاری به طرفیت اداره کل آموزش و پرورش استان البرز و به خواسته الزام طرف شکایت به اعطای نه ماه مرخصی زایمان، به موجب دادنامه شماره 9309970957000239- 1393/2/14، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: ماده واحده قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده مصوب 1392/3/20 مصوب مجلس شورای اسلامی مقرر داشته است که به بانوان کارمند مرخصی زایمان به مدت نه ماه تعلق می گیرد. پس از آن هیات وزیران در راستای اجرایی کردن قانون یاد شده مصوبه ای به شماره 92091/ت46527هـ-1392/4/19 تصویب می نماید که بر اساس آن مدت مرخصی زایمان بانوان کارمند از 6 ماه به 9 ماه افزایش یافته است. با توجه به این که وفق ماده دوم قانون مدنی قوانین 15 روز پس از انتشار در سراسر کشور لازم الاجراست. قانون یاد شده نیز برای تمامی دستگاهها و مقامات اجرایی لازم الرعایه می باشد و عدم صدور دستورالعمل اجرایی نمی تواند مانع اجرای قانون باشد. شعبه با احراز شرایط قانونی مفاد خواسته را منطبق با قوانین دانسته و مستند به مراتب پیش گفت و ماده دهم قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به وارد دانستن شکایت و الزام طرف شکایت به تمدید مرخصی زایمان از 6 (شش) ماه به9 ماه را حکم صادر و اعلام می نماید. رای صادر شده در بازه زمانی بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. رای مذکور به موجب رای شماره 9309970955800088-1393/7/20 شعبه هشتم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری قطعی شده است. د: شعبه چهارم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9309980900002748 با موضوع دادخواست خانم سمانه جانی به طرفیت اداره کل آموزش و پرورش استان قزوین و به خواسته الزام طرف شکایت به اعطای نه ماه مرخصی زایمان به موجب دادنامه شماره 9309970900400645 -1393/4/24، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: با بررسی مندرجات اوراق پرونده و ملاحظه مستندات شاکی از جمله قانون استنادی و تصویر مصدق شناسنامه نوزاد و خود شاکی صرف نظر از مفاد لایحه دفاعیه طرف شکایت با توجه به سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی و منویات مقام معظم رهبری مدظله العالی در جهت تشویق وترغیب به تکثیر نسل و ازدیاد جمعیت کشور به استناد تبصره 2 ماده واحده قانون فوق الذکر مصوب 1392/3/20 و مصوبه شماره 92091ت46527-1392/4/19 هیات وزیران و با عنایت به این که عدم تامین اعتبار موجب جواز عدم اجرای قانون نمی باشد شکایت موجه تشخیص و بر الزام طرف شکایت به موافقت با مرخصی نه ماهه شاکی از تاریخ زایمان و وضع حمل حکم صادر و اعلام می شود. رای صادره به استناد ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ با رعایت مقررات قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. رای مذکور به موجب رای شماره 9309970955800171-1393/7/30 شعبه هشتم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری قطعی شده است. هـ: شعبه دهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9209980905009931 با موضوع دادخواست خانم لیلا سلیمانی به طرفیت اداره کل آموزش و پرورش شهرستان جغتای و به خواسته الزام طرف شکایت به اعطای نه ماه مرخصی زایمان به موجب دادنامه شماره 9309970901000232-1393/2/9، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: در خصوص شکایت مذکور نظر به این که هیات وزیران در اجرای تبصره 2 ماده واحده قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده مصوب1392 و به مصوبه شماره 92091/ت46527-1392/4/19 مدت مرخصی زایمان را نه ماه تمام با پرداخت حقوق و فوق العاده های مربوط تعیین کرده است و مصوبه مذکور شامل بخشهای دولتی و غیر دولتی می گردد و با عنایت به این که مشتکی عنه ایراد و اعتراض موثری را ابراز و اقامه نداشته است. علی هذا با این اوصاف شکایت شاکی را وارد تشخیص و مستنداً به مواد 10 و 58 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 به الزام مشتکی عنه به افزایش مرخصی زایمان شاکی از 6 ماه به نه ماه کامل حکم صادر و اعلام می دارد. رای صادر شده ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان می باشد. رای مذکور به موجب رای شماره 9309970956000037- 1393/7/14 شعبه دهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری قطعی شده است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور روسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رای مبادرت میکند.
رای هیات عمومی
به موجب تبصره 2 ماده واحده قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده مصوب سال 1392 به دولت اجازه داده شده است مرخصی زایمان مادران را به نه ماه افزایش دهد و هیات وزیران نیز در راستای این اختیار به موجب بند یک تصویب نامه شماره 92091/ت46527-1392/4/19، مدت مرخصی زایمان (یک و 2 قلو) زنان شاغل در بخشهای دولتی و غیر دولتی را نه ماه تمام با پرداخت حقوق و فوق العاده های مربوط تعیین کرده است. نظر به این که شعب 45 و 10 و 4 دیوان عدالت اداری به شرح آراء مندرج در گردش کار که در شعب هشتم و دهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری عیناً تایید و استوار شده است در ارتباط با خواسته شکات مبنی بر الزام دستگاه دولتی متبوع خویش به افزایش مدت مرخصی زایمان از شش ماه به نه ماه حکم به وارد دانستن شکایت صادر کرده اند این آراء در راستای حکم پیش گفته مقنن و مصوبه یاد شده هیات وزیران صادر شده اند و به عنوان رای صحیح تلقی می شوند و به همین جهت در راستای ماده 90 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 مفاد آرای مذکور به عنوان رای ایجاد رویه برای شعب دیوان عدالت اداری، ادارات و اشخاص حقیقی و حقوقی مربوط لازم الاتباع است.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری- محمدجعفر منتظری
