بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1289
تاریخ رای: دوشنبه 5 آبان 1393
کلاسه پرونده: 93/685
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: معاون نیروی انسانی ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران
موضوع: عدم پرداخت حقوق و مزایا و عناوین مشابه در ایام غیبت بیش از شش ماه مشمولین تبصره ماده 96 قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب 1366
گردش کار: معاون نیروی انسانی ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران به موجب درخواستی که به شماره 13/496/8513-1392/3/8 ثبت شده اعلام کرده است که: 1- نامبرده از تاریخ 1369/2/19 مرتکب غیبت منجر به فرار از خدمت شده که در همین راستا به علت فرار مازاد بر 6 ماه از ادامه خدمت در آجا اخراج می شود. 2- یاد شده در تاریخ 1388/11/14 پس از گذشت حدود 19 سال به یگان خدمتی مراجعه که ضمن لحاظ کردن حکم برایت صادر شده از سوی مرجع قضایی ذی صلاح نسبت به اتهام فرار از خدمت پس از اخذ مجوزهای لازم از سوی مبادی مربوط مجدد به خدمت اعاده و مشغول انجام وظیفه می شود. 3- با عنایت به مراتب صدرالاشاره مشارالیه حدود 19 سال و 9 ماه محل خدمت خود را ترک و هیچ گونه خدمتی به سازمان ارایه نکرده ولیکن به منظور ارج نهادن به این قبیل کارکنان صرفاً حکم اخراج آنان منتفی و به تبع آن نیز مستحق اخذ هیچ گونه وجهی بابت ایام عدم حضور در محل کار نمی باشد، به نحوی که دادنامه صادر شده از شعبه اول تشخیص دیوان عدالت اداری به شماره 587 – 1391/8/29 در این مورد و موارد مشابه پرداخت هرگونه وجهی بابت ایام عدم حضور در محل خدمت، هر چند این عدم حضور به واسطه معاذیر موجه باشد را مطابق با ماده 29 قانون محاسبات عمومی جرم محسوب و در حکم تصرف غیر مجاز در وجوه دولتی قلمداد و اعمال ماده 598 قانون مجازات اسلامی را در خصوص مرتکب تجویز که این موضوع موید بی حقی شاکی نسبت به موضوع شکایت و خواسته است. 4- مراتب عدم استحقاق شاکی نسبت به موضوع خواسته و دادنامه صادر شده از شعبه اول تشخیص دیوان عدالت اداری مندرج در بند 3 طی لایحه دفاعیه مندرج در بند اول شعبه 6 تقدیم، علی هذا با صدور رای مبنی بر وارد دانستن شکایت شاکی توسط شعبه اخیرالذکر چنین استنباط می شود که دفاعیات موجه و مدارک استنادی مورد مداقه قرار نگرفته و در همین راستا موجبات صدور آراء متعارض فراهم شده است. 5- لذا با امعان نظر به مراتب صدرالذکر بدواً توقف هر گونه عملیات اجرایی و در ثانی اعمال ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری و رسیدگی نسبت به دادنامه شعبه 6 نامبرده که متعارض با دادنامه شعبه اول تشخیص آن مرجع صادر شده مورد استدعاست. گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است: الف: شعبه ششم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 8909980900053147 با موضوع دادخواست آقای عباسعلی سجادی امین به طرفیت اداره دارایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و به خواسته مطالبه حقوق و مزایای معوقه، به موجب دادنامه شماره 9109970900602001-1391/9/19، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: نظر به این که برابر دستور شماره 2927- 1388/12/3 فرماندهی لشگر 28 پیاده کردستان مدت ایام انفکاک از خدمت شاکی از تاریخ 1369/2/19 تا 1388/11/14 به انتصاب تبدیل شده و جزء مدت خدمت وی محسوب شده است و حسب نامه شماره 276/96/1611- 1388/11/13 معاونت نیروی انسانی نزاجا رای برایت وی صادر و مشمول اخراج موضوع ماده 96 قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران نمی شود و اعاده به خدمت وی بلامانع اعلام شده است، لذا در اجرای بند هـ ماده 100 قانون اختصاصی ارتش شکایت شاکی را وارد تشخیص و به پرداخت مطالبات مالی ایشان برابر دادخواست و وفق مقررات از سوی اداره طرف شکایت حکم صادر و اعلام می دارد. رای دیوان قطعی است. ب: شعبه ششم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 6/87/741 با موضوع دادخواست آقای روح اله شیرمرد به طرفیت نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و به خواسته مطالبه حقوق و مزایای معوقه به موجب دادنامه شماره 613-1388/3/23، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: با عنایت به جوابیه مشتکی عنه که دلالت دارد نامبرده به علت فرار بیش از 6 ماه در اجرای تبصره ذیل ماده 96 قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران از خدمت اخراج، متعاقباً برابر اعلام دادیار شعبه اول دادسرای نظامی استان خوزستان در مورد فرار وی از 1372/6/13 تا 1375/5/28 قرار منع تعقیب صادر و از تاریخ 1376/1/17 مجدداً به کار گمارده شده است با توجه به مراتب فوق مدت انفکاک وی از خدمت خارج از اراده نامبرده بوده مضافاً با لحاظ مقررات تبصره ماده 96 قانون یاد شده و صدور قرار منع پیگرد حکم اخراج از خدمت کان لم یکن می شود. بنابراین استحقاق برخورداری از حقوق استخدامی در دوران انفکاک از خدمت یعنی از تاریخ 1372/6/13 تا 1376/1/16 را دارد. لذا به وارد دانستن شکایت شاکی حکم صادر تا مشتکی عنه برابر مقررات نسبت به پرداخت حقوق و مزایای وی در ایام مورد اشاره اقدام نماید. رای دیوان قطعی است. ج: شعبه اول تشخیص دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9009980900076292 با موضوع اعمال ماده 18 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1385نسبت به دادنامه شماره 613- 1388/3/23 شعبه ششم دیوان عدالت اداری، به موجب دادنامه شماره 9109970905100587- 1391/8/29، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: قطع نظر از این که در مورد تعلیق یا بدون کاری مشمولان قانون استخدام نیروهای مسلح سابقاً بر اساس قانون اصلاح بند 1 ماده 13 قانون استخدام نیروهای مسلح و الحاق یک تبصره به آن مصوب سال 1356 عمل می شد و بر اساس تبصره 3 ماده 19 قانون مجازات عمومی سابق و ماده 55 قانون استخدام نیروهای مسلح حقوق و مزایا به استناد اضافه کار که فرع بر کار اضافی است در خصوص مستخدمی که به اتهام ارتکاب جرمی تحت پیگرد قرار می گرفت و از اتهام انتسابی برایت حاصل می کرد در ایام تعلیق نظیر ایام اشتغال پرداخت می شد از آن جا که با تصویب قانون ارتش جمهوری اسلامی و لازم الاجرا شدن آن از تاریخ تصویب مقررات مذکور قابلیت استناد را به لحاظ تغایر و تخالف با قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران نداشته و به لحاظ خروج نیروهای مسلح از دایره شمول استخدام کشوری از وحدت ملاک ماده 126 قانون استخدام کشوری نیز نمی توان نتیجه گرفت که عدم حضور چنین مستخدمی که در محل خدمت که مربوط به علل خارج از قدرت و اراده اوست و بایستی همچون مستخدمان مشمول این قانون حقوق و مزایا در حق آنان پراخت کرد و پرداخت هر گونه وجهی محتاج به وجود نص قانونی است و در این خصوص تبصره 1 ماده 96 قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران و فراز آخر تبصره 2 ماده 112 قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی که ناظر به تعیین تکلیف خدمت افراد فراری است مجوز پرداخت هیچ گونه وجهی را بابت ایام عدم حضور در محل خدمت هر چند این عدم حضور به واسطه معاذیر موجه باشد را نداده است و بدیهی است در صورتی که وجهی خارج از قانون پرداخت شود این امر جرم بوده و طبق ماده 92 قانون محاسبات عمومی جرم محسوب و در حکم تصرف غیر مجاز در وجوه دولتی بوده و مرتکب برابر ماده 598 قانون مجازات اسلامی تحت پیگرد قانون قرار می گیرد، بنابراین بنا به جهات فوق تقاضای اعمال ماده 18 قانون دیوان عدالت اداری از ناحیه ریاست دیوان مقرون به صحت تشخیص و ضمن نقض دادنامه شماره 613- 1388/3/23 شعبه 6 بدوی دیوان عدالت اداری به رد شکایت حکم صادر و اعلام می شود. رای دیوان قطعی است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور روسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رای مبادرت می کند.
رای هیات عمومی
اولاً: تعارض در آراء محرز است.
ثانیاً: مطابق تبصره ماده 96 قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب 1366/7/1، هر گاه مدت فرار پرسنل کادر ثابت بالغ بر 6 ماه شود، از زمان آغاز غیبت اخراج می شوند و پس از آن برابر مقررات کیفری مربوط محاکمه شده و فقط در صورت صدور رای برایت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد، حکم اخراج نیز کان لم یکن خواهد شد. با توجه به این که مقنن در حکم پیش گفته در صورت صدور رای برایت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد پرسنل کادر ثابت که بیش از 6 ماه از فرار آنها گذشته باشد صرفاً لغو حکم اخراج را پیش بینی کرده است، بنابراین پرداخت حقوق و مزایا و عناوین مشابه در ایام غیبت به اشخاص مذکور وجاهت قانونی ندارد و رای شعبه اول تشخیص دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 9109970905100587- 1391/8/29 که متضمن استدلال فوق الذکر است و به رد شکایت شاکی اولیه صادر شده است صحیح و موافق مقررات تشخیص می شود. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392، برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری- مرتضی علی اشراقی
