بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 631
تاریخ دادنامه: 11 آذر 1392
کلاسه پرونده: 92/835
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور
موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور به موجب لایحه شماره 4/54/2034/41- 1389/3/22 اعلام کرده است که: احتراماً، به استحضار می رساند شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور از جمله شرکتهای دولتی وابسته به وزارت جهاد کشاورزی بوده که بر اساس نامه های شماره 13/1000/788- 1374/10/22 معاون وقت فنی و زیربنایی و 500/12243-560/1345- 1375/10/9 معاون وقت برنامه ریزی و پشتیبانی وزارت کشاورزی سابق از آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی به شماره 8471/ت14370هـ- 1374/7/10 برای به کارگیری و اشتغال پرسنل استفاده می کرده و با اختیار حاصل از مواد 2، 13 و 14 آیین نامه فوق الذکر که در جلسه مورخ 1374/7/2 بنا به پیشنهاد شماره 5000/3114-560/754- 1373/7/5 وزارت کشاورزی و تایید سازمان امور اداری و استخدامی کشور در اجرای تبصره 1 ماده (34) مقررات اداری، مالی، تشکیلاتی و استخدامی وزارت کشاورزی سابق به تصویب هیات وزیران رسیده است در موارد ( عدم نیاز، رضایت بخش نبودن خدمات مستخدم و اتمام قرارداد استخدامی) با تعدادی از مستخدمان قراردادی خود به دلایل فوق الذکر قطع همکاری کرده است که این موضوع موجب طرح شکایات متعدد طی سنوات گذشته به خواسته بازگشت و اعاده به کار شکات به طرفیت این شرکت و نمایندگیهای تابعه شده است. علی هذا با عنایت به مراتب فوق و نظر به این که: الف: شعب هشتم و نهم دیوان عدالت اداری در پرونده های کلاسه 85/8/984 و 86/9/565 طی دادنامه های شماره 1479-1386/7/23 و 1149- 1387/4/17 در مقام رسیدگی به شکایات شکات دایر بر به کارگیری مجدد و اعاده به کار با عنایت و بذل توجه لازم به دفاعیات مطروح اقدام شرکت متبوعه در قطع همکاری با مشارالیهم با اختیار حاصل از آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی سابقه به شماره 8471/ت14370/هـ- 1374/7/10 را مورد تایید و پذیرش قرار داده و به رد شکایات مذکور و غیر وارد بودن آنها حکم داده اند به عبارت دیگر مراتب تبعیت پرسنل قراردادی این شرکت را از آیین نامه استخدامی فوق الذکر مطابق با موازین و مقررات قانونی تشخیص داده اند که این امر ( استفاده شرکت متبوع از آیین نامه استخدامی صدرالاشعار و تبعیت پرسنل قراردادی از آن) در پرونده های کلاسه 12/84/1923 و 12/88/462 و 12/88/428 و 12/88/424 مطروح در شعبه 12 دیوان عدالت اداری و پرونده های کلاسه 11/86/743 و 11/87/37 مطروح در شعبه 11 دیوان عدالت اداری نیز مورد رسیدگی قضات شعب مذکور قرار گرفته و منجر به صدور دادنامه های شماره 1281- 1388/8/13، 1280-1388/8/13، 1150-1386/7/10، 1097-1388/6/31، 1343- 1387/8/28 و 1393- 1387/8/29 از ناحیه شعب شده است. ب: از طرف دیگر همان شعب هشتم و نهم دیوان در پرونده های کلاسه 8/88/377 و 9/86/416 در مقام رسیدگی به شکایات شکات بدون توجه به مستندات تقدیمی و آراء سابق الصدور که همگی حکایت از تبعیت پرسنل قراردادی این شرکت از آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی داشته است این بار مشارالیهم و این شرکت را تابع آیین نامه مقررات استخدامی و نحوه پرداخت حقوق و مزایای همکاران قراردادی وزارت جهاد سازندگی سابق مصوب 1374/11/11 فرض کرده و به استناد آن طی دادنامه های 876- 1388/5/31 و 1567- 1386/9/18 حکم بر بازگشت به کار شکات صادر کرده اند! در حالی که همان گونه که معروض شد شرکت متبوعه از جمله شرکتهای تابعه وزارت کشاورزی سابق بوده نه وزارت جهاد سازندگی سابق و لذا به همین دلیل نیز از آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی برای به کارگیری پرسنل قراردادی استفاده می کرده است که در هیچ کدام از مواد آیین نامه اخیرالذکر الزام و تکلیفی برای تبدیل وضعیت از قراردادی به رسمی با داشتن 8 سال سابقه ( آن گونه که در دادنامه های صادر شده مورد اشاره قرار گرفته است) مشاهده نمی شود. لازم به توضیح است علی رغم ادغام وزارتخانه های کشاورزی و جهاد سازندگی در سال 1379 و تشکیل وزارت جهاد کشاورزی و تصویب مقررات مالی، اداری و استخدامی وزارت جهاد کشاورزی در سال 1382 توسط مجلس شورای اسلامی با عنایت به اختیار حاصل از تبصره 2 ماده 1 قانون مذکور در عدم اجبار شرکتهای وابسته در تبعیت از قانون فوق و منوط کردن آن به تصویب مجامع عمومی آنها، شرکت متبوع و پرسنل قراردادی آن در هنگام رسیدگی و صدور حکم در پرونده های فوق الذکر همچنان از آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی سابق به شماره 8471/ت14370هـ- 1374/7/10 تبعیت می کرده اند که متاسفانه شعب هشتم و نهم دیوان عدالت اداری برخلاف موازین و مقررات قانونی فوق الذکر و آراء صادر شده در پرونده های مذکور این شرکت و شکات را تابع آیین نامه مقررات استخدامی همکاران قراردادی وزارت جهاد سازندگی سابق فرض کرده و بر آن اساس مبادرت به صدور حکم بازگشت به کار مشارالیهم طی دادنامه های اخیرالذکر کرده اند! ج: علی هذا با عنایت به مراتب فوق و تعارض آراء صادر شده به شرح صدرالذکر بدین وسیله در اجرای ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری استدعای بذل توجه مقتضی و صدور دستور طرح موضوع در هیات عمومی دیوان و انشاءاله صدور رای وحدت رویه در خصوص موضوع را دارم. گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است: الف: شعبه نهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 86/9/565 با موضوع دادخواست آقای شهرام یزدانی به طرفیت شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور و به خواسته اعاده به کار، به موجب دادنامه شماره 1149- 1387/4/17، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: نظر به این که دلیل موجهی که موجبات قانونی برای پذیرش ادعای شاکی را فراهم کند ارایه و تحصیل نشده است از طرفی تخطی یا تخلفی از مقررات قانونی و ضوابط مربوط در فعل مشتکی عنه مشهود و ملحوظ نیست و از این حیث ایرادی بر اقدامات و تصمیمات سازمان طرف شکایت مترتب نخواهد بود لذا دفاع سازمان را مقرون به صحت تلقی و بنا به مراتب یاد شده شکایت مطروح را وارد تشخیص نمی دهد و به رد آن حکم صادر و اعلام می دارد. رای دیوان قطعی است. ب: شعبه دوازدهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 12/84/1923، با موضوع دادخواست آقای عباس محمدپور به طرفیت شرکت مهندسی آب و خاک کشور و به خواسته اعاده به خدمت یا بازخریدی و مطالبه حقوق قانونی با توجه به داشتن هشت سال سابقه خدمت، به موجب دادنامه شماره 1150- 1386/7/10، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: با توجه به مفاد و محتویات پرونده و دقت در متن لایحه جوابیه طرف شکایت به شماره 293- 1386/2/23 ثبت دفتر لوایح که طی آن مدیرعامل شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور اعلام داشته است ( برخلاف ادعای شاکی در دادخواست مطروح مشارالیه از تاریخ 1378/4/1 به عنوان سروکیکار واحد ماشین آلات نمایندگی استان فارس شرکت متبوع به صورت قرارداد غیر رسمی بر اساس ضوابط و مقررات آیین نامه فوق الاشعار به استخدام شرکت درآمده است و تا پایان سال 1381 (خاتمه قرارداد) هر ساله قرارداد ایشان تجدید می شده است و از ابتدای سال 1382 تا 1382/7/1 قرارداد ایشان تجدید و تمدید نشده است و پس از 6 ماه فاصله خدمتی مشارالیه مجدداً از تاریخ 1382/7/1 به استخدام نمایندگی شرکت در استان فارس درآمده است و قرارداد وی طی سالهای 1383 و 1384 نیز تجدید شده است که متاسفانه در تاریخ 1384/8/11 به دلیل غیبتهای مکرر مشارالیه و عدم مراجعه به کارگاه محل اشتغال در اجرای مقررات آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی به خدمت مشارالیه خاتمه داده شده است ضمن این که مشارالیه علی رغم صدور ابلاغ جدید به منظور شروع به کار مجدد در تاریخ 1384/9/29 در کارگاه شرکت از پذیرش آن خودداری و از ادامه کار در کارگاه مربوط خودداری کرده است) لهذا شعبه با توجه به مراتب فوق و همچنین ملاحظه ماده 14 آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی تخلفی از قوانین که موجب تضییع حقوق شاکی شده باشد مشهود نیست بنابراین دعوای مطروح غیر وارد و به رد شکایت مشارالیه حکم صادر و اعلام می شود. رای دیوان قطعی است. ج: شعبه دوازدهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 12/88/428، با موضوع دادخواست آقای حسین ساورعلیایی به طرفیت شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور منطقه گلستان و به خواسته برگشت به کار اولیه به موجب دادنامه شماره 1281- 1388/8/13، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور با ارایه مدارک و مستندات پیوست لایحه دفاعی تقدیمی اعلام کرده است هر ساله با جمع شرایط در مستخدم اعلان نیاز نمایندگی و رضایت از خدمات وی با عنایت به مقررات و آیین نامه قرارداد استخدامی با ایشان یعنی شاکی منعقد شده است و همچنین قطع همکاری با او بر اساس اختیار اعطایی هیات وزیران به موجب ماده 2 آیین نامه استخدامی انجام شده است با توجه به مراتب و محتویات پرونده و عدم مشاهده تضییع حقوق شاکی، شکایت نامبرده را وارد تشخیص نمی دهد و به رد آن حکم صادر و اعلام می شود. رای دیوان قطعی است. د: شعبه هشتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 85/8/984، با موضوع دادخواست آقای عباس نوری به طرفیت سازمان جهاد کشاورزی واحد مهندسی آب و خاک استان ایلام و به خواسته به کار گیری مجدد به موجب دادنامه شماره 1479-1386/7/23، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: نظر به این که شاکی به موجب قرارداد استخدام غیر رسمی از تاریخ 1380/6/19 به استخدام شرکت متبوع درآمده است که با توجه به اخطاریه های موجود در پرونده مرتکب غیبتهای غیر موجه و بی نظمی و قصور در انجام وظیفه شده است که سازمان طرف شکایت نیز با توجه به مواد 13 و 14 آیین نامه استخدام مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی اقدام کرده است علی هذا نظر به این که اقدامات انجام شده توسط سازمان طرف شکایت متضمن نقض قوانین و مقررات نبوده به رد شکایت شاکی حکم صادر و اعلام می شود. رای دیوان قطعی است. هـ: شعبه هشتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 11/86/743، با موضوع دادخواست آقای کریم علیمرادی به طرفیت شرکت خدمات مهندسی آب و خاک منطقه ایلام وابسته به وزارت جهاد کشاورزی و به خواسته اعاده به کار و پرداخت مزایا و حق بیمه به موجب دادنامه شماره 1393-1387/8/29، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: با عنایت به مفاد دادخواست و مستندات ارایه شده و ملاحظه لایحه طرف شکایت و اخذ توضیح از نماینده وی و بررسی پرونده ارسالی نظر به این که شاکی با اختیار حاصله از ماده 13 و 14 آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی دایر بر تجویز اخراج کارکنان غیر رسمی در هر شرایطی از جمله غیبت غیر موجه اخراج شده است علی هذا در خصوص اخراج وی تخلفی از مقررات مربوط که موجب تضییع حقوق شاکی شده باشد مشهود نیست، حکم به رد شکایت مطروح صادر و اعلام می شود و در خصوص خواسته دیگر شاکی دایر بر پرداخت حقوق و مزایای ایام اشتغال اعم از عیدی و پاداش و غیره، تسویه حساب کامل با وی صورت نگرفته است لذا در این خصوص شکایت را وارد می داند و در خصوص مطالبه حق بیمه دوران خدمت با عنایت به رای وحدت رویه شماره 675- 1386/8/8 هیات عمومی دیوان عدالت اداری دعوا می باید به طرفیت سازمان تامین اجتماعی نیز مطرح شود. لذا در این خصوص قرار رد شکایت صادر و اعلام می شود. رای دیوان قطعی است. و: شعبه هشتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده کلاسه 8/88/377، با موضوع دادخواست سلطان خانم میرصالحی به طرفیت شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور- مدیریت منطقه گلستان و به خواسته الزام به بکارگیری مجدد به موجب دادنامه شماره 876- 1388/5/31، مفاداً به شرح آینده به صدور رای مبادرت کرده است: نظر به این که شاکی حسب حکم کارگزینی شماره 414852-1387/4/24 مدیر منطقه گلستان دارای بیش از 13 سال سابقه خدمت بوده و توجهاً به این که حسب ماده 5 آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت جهاد کشاورزی مستخدم قراردادی با داشتن 8 سال سابقه تمام وقت باید تبدیل وضعیت به رسمی پیدا کند و رای وحدت رویه شماره 685 تا 692- 1386/8/13 هیات عمومی دیوان عدالت اداری تاکید بر همین موضوع دارد علی هذا قطع رابطه استخدامی موافق قانون نبوده است در نتیجه بر الزام شرکت طرف شکایت به اعاده خدمت شاکی حکم صادر و اعلام می شود. رای دیوان قطعی است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور روسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رای مبادرت میکند.
رای هیات عمومی
اولاً: تعارض در آراء محرز است. ثانیاً: با توجه به این که مطابق مواد 6 و 4 اساسنامه اصلاحی شرکت سهامی خدمات مهندسی آب و خاک کشور موضوع تصویب نامه شماره 22804/ت241هـ- 1372/8/16 هیات وزیران، شرکت سهامی خدمات مهندسی آب و خاک کشور دولتی است و به موجب نامه شماره 4410-1375/7/16 معاون رییس جمهور و دبیرکل سازمان وقت امور اداری و استخدامی کشور، شرکت مذکور تابع مقررات استخدامی شرکتهای دولتی مصوب سال 1353 و اصلاحیه سال 1358 به عنوان مقررات خاص اعلام شده است و به موجب نامه شماره 500/56012243/1345-1375/10/9 معاون وقت برنامه ریزی و پشتیبانی وزارت وقت کشاورزی، وزیر کشاورزی در اجرای ماده 68 مقررات اداری، مالی، تشکیلاتی و استخدامی وزارت کشاورزی با شمول آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی موضوع تصویب نامه شماره 84710/ت14370هـ-1374/7/10 هیات وزیران، بر کارکنان شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور موافقت کرده و در ماده 2 آیین نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی، مدت قرارداد استخدام غیر رسمی یک سال و تمدید آن در صورت نیاز و رضایت بخش بودن خدمت مستخدم امکان پذیر اعلام شده است و در ماده 16 آیین نامه موصوف، مستخدمان غیر رسمی در کلیه موارد استخدامی منحصراً مشمول این آیین نامه شناخته و از شمول قانون کار و سایر مقررات استخدامی مستثنی شده اند، بنابراین اعاده به خدمت کارکنان مشمول آیین نامه موصوف به خدمت با وصف عدم نیاز شرکت مهندسی آب و خاک کشور موجه نیست و در هیچ یک از مواد آیین نامه مذکور، حکمی مبنی بر الزام به تبدیل وضعیت استخدامی به رسمی مستخدمان با سابقه 8 سال ملاحظه نمی شود. با توجه به مراتب آراء صادر شده از شعب 12 و 11، 9، 8 دیوان عدالت اداری به شرح مندرج در گردش کار که شکایت را وارد ندانسته اند صحیح و موافق مقررات است. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392، برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری- علی مبشری
