شماره دادنامه: 487
تاریخ دادنامه: 29/7/1392
کلاسه پرونده: 90/1032
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: موسسه پیشگامان محیط زیست کیاشهر
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 11 مصوبه شماره 137310/41147- 9/8/1387 هیات وزیران و اصلاحات بعدی آن
گردش کار: موسسه پیشگامان محیط زیست به موجب درخواستی که به شماره 5801060- 1390/9/26 ثبت دفتر اندیکاتور هیات عمومی شده ابطال بند 11 مصوبه شماره 137310/41147- 1387/8/9 هیات وزیران و اطلاحات بعدی آن را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که: " ریاست محترم دیوان عدالت اداری کل کشور بندر صیادی کیاشهر با قدمت 160 سال سابقه در قلب تالاب بین المللی لاگون کیاشهر که از سال 1354 در کنوانسیون بین المللی حفاظت از تالابهای با اهمیت جهانی (کنوانسیون رامسر) به ثبت رسیده است قرار دارد. در سفر دوم استانی هیات وزیران به استان گیلان در مصوبه شماره 137310/41147- 1387/8/9 و اصلاحیه های بعدی آن به شماره های 61044/42194- 1389/3/18 و شماره 163285/42194 – 1390/8/17 موضوع تبدیل این بندر صیادی به بندر بار و مسافر به تصویب هیات وزیران رسیده که به نظر می رسد اعضای دولت بدون در نظر گرفتن ممنوعیت قانونی تغییر کاربری اراضی در پارکهای ملی این مصوبه را به امضا رسانیده اند. لازم به ذکر است چنانچه این بندر کوچک و زیبا بخواهد به بندر تجاری بار و مسافر تبدیل شود مستلزم تخریب گسترده در سطح تالاب لاگون کیاشهر و پارک ملی بوجاق و تغییر کاربری گسترده اراضی پارک ملی خواهد بود که با این کار نه تنها حیات زیستمندان منطقه به خطر افتاده و زیباترین نقطه سواحل کشور و یکی از معدود نقاط بکر و دست نخورده سواحل زیبای دریای خزر تخریب خواهد شد بلکه رفت و آمد کشتیهای بزرگ تجاری و تخلیه آب توازن آنها موجبات آلودگی و کاهش ذخایر آبزیان در این پارک ملی را فراهم خواهد آورد که باعث می شود صدها صیاد شغل اجدادی خود را از دست بدهند و منطقه رو به زال خواهد رفت. لذا با استناد به مفاد قانونی ذیل درخواست ابطال بند 11 مصوبه فوق الذکر و اصلاحات بعدی آن صرفاً در خصوص بند صیادی کیاشهر مورد استدعاست: 1- ماده 16 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مبنی بر این که سازمان حفاظت محیط زیست در بهره برداری از تالابها و املاک پارکهای ملی و سایر مناطق تحت حفاظت قایم مقام قانونی موسسات یا سازمانهای مربوط است ولی حق واگذاری عین آنها را ندارد. 2- ماده 8 آیین نامه اجرایی قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مبنی بر این که هر عملی که موجب تغییر اکوسیستم شود در پارکهای ملی و آثار طبیعی ملی ممنوع است. 3- بند الف ماده 192 قانونی برنامه پنجم تنفیذی از ماده 71 قانون برنامه چهارم و تنفیذی از ماده 105 قانون برنامه سوم مبنی بر لزوم ارزیابی اثرات زیست محیطی طرحها و پروژه های بزرگ عمرانی قبل از اجرا و در مرحله امکان سنجی و مکانیابی با توجه به این که به لحاظ مکانیابی، این طرح به دلیل واقع شدن در پارک ملی توجیه زیست محیطی ندارد. با تشکر از همه خدمتگزاران نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران" متن بند 11 از مصوبه شماره 137310/41147- 1387/8/9 هیات وزیران به قرار زیر است: " 11- تسریع در تکمیل اسکله بنادر آستارا، چمخاله و کیاشهر و مطالعه اسکله چابکسر به منظور حمل و نقل دریایی ( بار و مسافر) از محل منابع مالی سازمان بنادر و دریانوردی. " متن بند 11 از مصوبه شماره 61044/42194- 1389/3/18 هیات وزیران به قرار زیر است: " 11- تسریع در تکمیل اسکله های بنادر چمخاله و کیاشهر به منظور حمل و نقل دریایی بار و مسافر، با مشارکت بخش خصوصی و حفظ مسوولیتهای حاکمیتی سازمان بنادر و دریانوردی و انجام مطالعه لازم برای بهره برداری مسافر از بندر چابکسر توسط سازمان بنادر و دریانوردی. " متن بند 11 از مصوبه 163285/42194- 1390/8/17 هیات وزیران به قرار زیر است: " 11- تسریع در تکمیل اسکله های بندر صیادی کیاشهر و بندر چمخاله به بنادر بار و مسافر، با مشارکت بخش خصوصی و حفظ مسوولیتهای حاکمیتی سازمان بنادر و دریانوردی و انجام مطالعه لازم برای بهره برداری مسافر از بندر چابکسر توسط سازمان بنادر و دریانوردی. " در پاسخ به شکایت مذکور، معاون امور حقوقی دولت (حوزه معاونت حقوقی رییس جمهور) به موجب لایحه شماره 66319/15609-1391/5/3 توضیح داده است که: " 1- با توجه به مفاد شکایت شاکی به نظر می رسد خواسته ایشان در واقع حذف بندر کیاشهر از بند «11» مصوبه یاد شده می باشد. 2- در بند مورد شکایت صرفاً «تکمیل اسکله بندر صیادی کیاشهر» مورد حکم قرار گرفته و این بند هیچ گونه دلالتی مبنی بر «تغییر کاربری» یا «انتقال اراضی» که به عنوان موارد مغایرت مورد ادعای شاکی قرار گرفته است ندارد. 3- در خصوص ادعای مغایرت حکم مورد شکایت با ماده (192) قانون برنامه پنجم توسعه ( ماده 71 قانون برنامه چهارم تنفیذی ماده 105 قانون برنامه سوم) لازم به ذکر است اولاً: موضوع حکم بند «11» مورد شکایت از مصادیق طرحها و پروژه های بزرگ تولیدی و خدماتی ( تعریف شده در بند د ماده 1 آیین نامه اجرایی ماده 105 قانون برنامه چهارم توسعه موضوع تصویب نامه شماره 4018/ت31613هـ- 1387/1/20 هیات وزیران) نمی باشد تا مشمول ماده (71) و قانون فوق الذکر شود. ثانیاً: صرف نظر از مراتب فوق با فرض شمول ماده (71)، مصوبه هیات وزیران ملازمه با عدم رعایت شرایط قانونی از جمله الزامات ماده (71) فوق الذکر ندارد و اجرای کلیه بندهای مصوبه شماره 137310/41147- 1387/8/9 (طبیعتاً اجرای اصلاحیه این بندها) به موجب صدر این مصوبه مقید به رعایت قوانین و مقررات مربوط شده است. بنا به مراتب فوق و با توجه به عدم مغایرت بین حکم مورد شکایت با قوانین، رد شکایت مورد استدعاست." هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور روسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رای مبادرت میکند.
رای هیات عمومی
با توجه به این که بند 11 مصوبه مورد شکایت، ناظر به تکمیل اسکله بندر کیاشهر به منظور حمل و نقل دریایی ( بار و مسافر) است و در قوانین موضوعه اعلامی از ناحیه شاکی، منعی بر بهره برداری از بندر و اسکله مذکور در امر حمل و نقل دریایی بار و مسافر ملاحظه نمی شود و همچنین بند 11 مصوبه معترضٌ به موضوعاً از حکم مقرر در ماده 192 قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران خارج است، بنابراین به لحاظ عدم مغایرت با قوانین موضوعه، قابل ابطال تشخیص نمی شود.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری- علی مبشری
