رای شماره ۹۷ تا ۱‍۰‍۰ مورخ ۱۳۹۲/‍۰۲/۱۶ هیات عمومی دیوان عدالت اداری

خلاف قانون بودن وضع عوارض بابت حذف یا کسر پارکینگ توسط شوراها

بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 97 الی 100

تاریخ دادنامه: 16/02/1392

کلاسه پرونده: 91/1416، 1414، 1368، 1367

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقایان: 1- محمدعلی صانعی 2- محمدرضا صانعی 3- سعید علاقه بند با وکالت آقایان فخرالدین بدریان و امیر خانعلی زاده و خانم 4- اعظم قربانی

موضوع شکایت و خواسته: 1- ابطال مصوبات شورای اسلامی شهر شیروان در خصوص وضع عوارض حذف و یا کسری پارکینگ مورد عمل از سال 1389 الی 1391

2- ابطال مصوبه شورای اسلامی شهر همدان در خصوص وضع عوارض حذف و یا کسری پارکینگ در سال 1392

گردش کار: الف: آقایان محمدعلی و محمدرضا صانعی به موجب دادخواستهایی ابطال مصوبه شورای شهر شیروان با موضوع تعرفه نحوه محاسبه عوارض حذف یا کسری پارکینگ مورد عمل از سالهای 1389 الی 1391 شورای اسلامی شهر شیروان را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته توضیح داده اند که:

" با سلام، احتراماً همان طور که استحضار دارید برابر آراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری که آخرین آن دادنامه شماره 770- 18/10/1391 است مصوبه شورای اسلامی شهرهای متعدد از جمله بوشهر در خصوص وضع عوارض برای حذف یاکسری پارکینگ به دلیل خلاف قانون و خارج بودن از حدود اختیارات و صلاحیت مرجع وضع کننده ( شورای اسلامی شهر) تشخیص و ابطال شده است، نظر به این که مصوبه شورای اسلامی شهر شیروان (خراسان شمالی) در وضع و تصویب مصوبه مبنی بر نحوه محاسبه عوارض حذف پارکینگ، عیناً مشابه مصوبات ابطال شده سایر شهرها ( شوراهای اسلامی شهر) موضوع رای هیات عمومی اخیرالذکر است، لذا ابطال آن را از تاریخ لازم الاجرا شدن ( در سنوات 1389 الی 1391) استدعا داریم. "

ب: همچنین آقایان فخرالدین بدریان و امیر خانعلی زاده به وکالت از آقای سعید علاقه بند ابطال مصوبه مذکور مورد عمل از سال 1391 را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته توضیح داده اند که:

" احتراماً، همان طوری که استحضار دارید برابر آراء متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری، مصوبه های شورای اسلامی شهرهای مختلف در خصوص وضع و اخذ عوارض حذف یا کسری پارکینگ به دلایل خلاف قانون بودن از جمله مغایرت با تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری و ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1380، با این استدلال که « … اخذ هر گونه وجه، کالا و خدمات توسط دستگاههای اجرایی به تجویز قانونگذار منوط شده است» و نیز به علت خارج بودن از حدود صلاحیت و اختیارات مرجع وضع کننده عوارض ( شورای اسلامی شهر) ابطال شده است که از جمله آن آراء شماره های 1481، 1480، 1479، 1478 و 1477 – 12/12/1386 و شماره 770- 18/10/1391 است. نظر به این که مصوبه های شورای اسلامی شهر شیروان در سنوات 1388، 1389 و 1390 موضوع وضع عوارض حذف پارکینگ عیناً مشابه مصوبات ابطال شده در آرای مورد اشاره هیات عمومی دیوان عدالت اداری است. با عنایت به این که تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری، تکلیف قانونی اشخاصی را که در خصوص عملیات ساختمانی یا اجرایی موجبات حذف پارکینگ را فراهم کرده اند معلوم کرده است که عبارت است از « … رای به اخذ جریمه ای که معادل حداقل یک برابر یا دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر مترمربع فضای از بین رفته پارکینگ است و به تصریح قسمت اخیر تبصره مارالذکر، شهرداری موظف به اخذ جریمه تعیین شده و صدور برگ پایان ساختمان است و اشخاص بیش از حکم قانون تکلیف دیگری در این خصوص ندارند و رسیدگی به این موضوع هم در صلاحیت ذاتی کمیسیون ماده صد قانون شهرداری است و از سایر اشخاص در این خصوص رفع مسوولیت شده است علی هذا وضع عوارض حذف یا کسری پارکینگ از سوی شورای اسلامی شهر برابر تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری و ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1380 خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات و صلاحیت شورای شهر است. ابطال آن را به استناد قسمت دوم اصل 170 قانون اساسی و ماده 1 و بند 1 ماده 19 و ماده 42 از قانون دیوان عدالت اداری مصوب 9/3/1385 و تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری و ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1380 از آن مرجع ذی صلاح تقاضا داریم. "

متن مصوبه به قرار زیر است:

" شورای محترم اسلامی شیروان

   سلام علیکم

  احتراماً به استناد بند 16 ماده 71 قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی مصوب سال 1375 و اصلاحات بعدی آن و آیین نامه اجرایی نحوه وضع عوارض و همچنین اجرایی تبصره (1) ماده 50 قانون مالیات بر  ارزش افزوده بدین وسیله عوارض مشروح ذیل جهت تصویب و اقدامات بعدی ارسال می گردد.

 نحوه محاسبه عوارض حذف پارکینگ

1- عوارض حذف پارکینگ واحدهایی که دارای پروانه ساختمانی قبل از تاریخ 1/1/1365 می باشند به میزان مساحت حذف پارکینگ 10% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع به عنوان عوارض حذف پارکینگ دریافت می گردد.

2- عوارض حذف پارکینگ واحدهایی که دارای پروانه ساختمانی قبل از تاریخ 1/1/1365 الی 1/1/1386         می باشند، به میزان مساحت حذف پارکینگ 30% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع به عنوان عوارض حذف پارکینگ دریافت می گردد.

3- عوارض حذف پارکینگ واحدهایی که دارای پرانه ساختمانی بعد از تاریخ 1/1/1386 می باشند، به میزان مساحت حذف پارکینگ 100% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع به عنوان عوارض حذف پارکینگ دریافت            می گردد.

 4- عوارض حذف پارکینگ برای محدوده بازارچه های شهرک امام، جمهوری، استقلال، شهرک آزادگان برای طبقه همکف و اول به میزان 15% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع به عنوان عوارض حذف پارکینگ دریافت می گردد.

عوارض حذف پارکینگ برای طبقه دوم و بالاتر بر اساس 100% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع دریافت         می گردد.

5- واحدهای تجاری که دارای سند ششدانگ می باشند جهت تجدید بنا، حذف پارکینگ بر اساس 15% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع دریافت می گردد.

6- واحدهای مسکونی که بر ملک کمتر از حد نصاب باشد و امکان ورود جهت پارکینگ نباشد بر اساس 50% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع به عنوان عوارض حذف پارکینگ دریافت می گردد.

7- موارد خارج از ضوابط مصوبه های مذکور با پیشنهاد شهرداری و تصویب شورای شهر پاسخ داده می شود." 

ج: خانم اعظم قربانی نیز به موجب دادخواستی ابطال کد شماره 0201002 از تعرفه عوارض سال 1392، موضوع تعرفه عوارض حذف یا کسری پارکینگ مصوب شورای اسلامی شهر همدان را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته توضیح داده است که:

" احتراماً، به استحضار می رساند یکی از مصوبات شورای اسلامی شهرستان همدان که با کد شماره 0201002 در تعرفه عوارض سال 1392 شهرداری همدان درج گردیده است، راجع به وصول عوارض ناشی از حذف پارکینگ و یا کسری آن است.

قانونگذار در خصوص عدم رعایت پارکینگ یا کسری آن به شرح تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری تعیین تکلیف کرده است و در این گونه موارد متخلف بر اساس رای کمیسیونهای مقرر در این ماده به پرداخت جریمه محکوم می شود. لذا وضع عوارض در مورد عدم رعایت پارکینگ و یا کسری آن خلاف هدف و حکم مقنن است.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری طبق بند «و» رای شماره 1481 و 1480 و 1479 و 1478 و 1477 – 12/12/1386 و نیز رای شماره 770- 18/10/1391 مصوبات مشابه تعدادی از شوراهای اسلامی شهرها مبنی بر اخذ عوارض به لحاظ کسری پارکینگ یا عدم تامین آن را ابطال کرده است.

 بنا به مراتب یاد شده، ابطال مصوبه شورای اسلامی شهرستان همدان که با کد شماره 0201002 در تعرفه عوارض سال 1392 شهرداری همدان درج شده و اخذ عوارض بابت حذف یا کسر پارکینگ را تجویز کرده است، استدعا    می شود. "

متن مصوبه به قرار زیر است:

یا کسری آن است.

   قانونگذار در خصوص عدم رعایت پارکینگ یا کسری آن به شرح تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری تعیین تکلیف کرده است و در این گونه موارد متخلف بر اساس رای کمیسیونهای مقرر در این ماده به پرداخت جریمه محکوم می شود. لذا وضع عوارض در مورد عدم رعایت پارکینگ و یا کسری آن خلاف هدف و حکم مقنن است.

   هیات عمومی دیوان عدالت اداری طبق بند «و» رای شماره 1481 و 1480 و 1479 و 1478 و 1477  12/12/1386 و نیز رای شماره 770- 18/10/1391 مصوبات مشابه تعدادی از شوراهای اسلامی شهرها مبنی بر اخذ عوارض به لحاظ کسری پارکینگ یا عدم تامین آن را ابطال کرده است.

   بنا به مراتب یاد شده، ابطال مصوبه شورای اسلامی شهرستان همدان که با کد شماره 0201002 در تعرفه عوارض سال 1392 شهرداری همدان درج شده و اخذ عوارض بابت حذف یا کسر پارکینگ را تجویز کرده است، استدعا    می شود. "

     متن مصوبه به قرار زیر است:

 کد

شرح عوارض

مستند قانونی

                                                             عوارض حذف پارکینگ                                    بخش5-فصل 11 ماده42

0201002

عوارض حذف پارکینگ

تبصره 1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 و بند 16 ماده 71 و ماده 77 قانون شوراها

تعرفه عوارض حذف پارکینگ موضوع بخشنامه شماره 34/3/1/2332- 7/2/1380 وزارت کشور به شرح ذیل اصلاح و وصول گردد مشروط به رعایت اصول و ضوابط شهرسازی و طرح تفصیلی:

جدول شماره 20

P = ارزش منطقه ای عرصه موضوع ماده 64 قانون مالیاتهای مستقیم

P = ارزش منطقه ای اعیانی موضوع ماده 64 قانون مالیاتهای مستقیم

M = مساحت کسر پارکینگ

کسر پارکینگ مسکونی                                                                                                              [ (PA+%60 P)+P] × 5 × M

حذف پارکینگ مسکونی                                                                                                                [ (PA+%60 P)+P] × 20 × M 

در مجتمعهای تجاری و باغ رستوران و سفره خانه سنتی و اداری خصوصی کسر پارکینگ          [ (PA+%60 P)× 1.3  +P]× 12.5 × M

حذف پارکینگ واحدهای تجاری و باغ رستوران و اداری خصوصی و سفره خانه سنتی [ (PA+%60 P)× 1.3  +P] × 50 × M              

در مورد پارکینگهای تجاری دارای سابقه چنانچه تعداد و متراژ سابقه تغییر اساسی نکند (با احتساب تغییر 10% کل مساحت ناشی از تخریب دیوارها با تایید شهرسازی و درآمد و نوسازی) نیاز به تامین پارکینگ ندارد 

در صورت موافقت با افزایش متراژ تجاری از سوی مراجع قانونی و یا تجمیع واحدهای تجاری ابتدا تعداد پارکینگهای مورد نیاز کل مساحت محاسبه شده و تعداد سابقه ها از تعداد مورد نیاز کسر گردد ( با احتساب تغییر 10% کل مساحت ناشی از تخریب دیوارها با تایید شهرسازی و درآمد و نوسازی).

تبصره: سوابق سایر کاربریها تاثیری در محاسبه تعداد پارکینگ تجاری ندارد.

کسر پارکینگ واحدهای اداری و سایر                                                                               [ (PA+%60 P)× 1.2 +P] × 12.5 × M

 حذف پارکینگ واحدهای اداری و سایر                                                                   [ (PA+%60 P)× 1.2  +P]× 50 × M

8- عوارض کلیه کاهش تعداد پارکینگهای ارسالی به ماده صد معادل 25 مترمربع حذف برای هر واحد محاسبه و وصول گردد ( فرمول 2 و 4 و 7) 

9- ضمناً در بندهای 3 و 4 در خصوص باغ رستوران و سفره خانه ستنی ضرایب 60% و 3/1 حذف گردد.

 

 

 

کد

شرح عوارض

مستند قانونی

                                              عوارض حذف پارکینگ                           بخش5-فصل 11 ماده42

0201002

عوارض حذف پارکینگ

تبصره 1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 و بند 16 ماده 71 و ماده 77 قانون شوراها

تبصره 1: در خصوص تبدیل فضاهای مسکونی به تجاری عوارض حذف پارکینگ بر اساس تعرفه سال جاری محاسبه و تفاضل عوارض پارکینگ تجاری نسبت به مسکونی تا یک واحد از 50% فرمول چهار اخذ و مازاد بر آن برابر فرمول بند 4 جدول 20 وصول گردد.

تبصره 2: در خصوص محاسبه عوارض پارکینگهایی که مطابق مندرجات پروانه یا هر نو ع سابقه موجود احداث نشده است، حسب نوع کاربری، چنانچه پارکینگ ساخته شده ( با متراژ کمتر از پروانه یا سوابق) ارسالی به کمیسیون ماده 100، زیر 17,5 متر باشد برابر فرمولهای شماره 2 و 4 و 7 جدول 20 محاسبه گردد و چنانچه ساخته شده ( با متراژ کمتر از پروانه یا سوابق) بالای 17,5 متر باشد برابر فرمولهای 1 و 3 و 6 جدول محاسبه گردد.

تبصره 3: در صورت افزایش تعداد واحدهای مسکونی و تجاری که در شهرداری دارای سابقه می باشند از فرمولهای 2 و 4 و 7 جدول شماره 20 حسب نوع کاربری محاسبه گردد.

تبصره 4: کسری مساحت بالای 17,5 مترمربع تا 25 مترمربع حسب نوع کاربری از فرمولهای 1 و 3 و 6 جدول شماره 22 استفاده گردد.

تبصره 5: کسری مساحت زیر 17,5 متر حسب نوع کاربری از فرمولهای 2 و 4 و 7 جدول شماره 20 استفاده شود.

تبصره 6: در خصوص استقرار پارکینگ صرفاً مسکونی در حیاط در صورت تایید و بلامانع بودن با توجه به عدم صدور سند برای این گونه پارکینگها، از فرمول شماره 1 جدول شماره 20 در هنگام صدور پروانه ساختمان استفاده گردد.

تبصره 7: اولویت لحاظ کردن مساحت پارکینگ در پروانه های مسکونی و تجاری ابتدا با مسکونی و سپس با تجاری می باشد.

تبصره 8: در خصوص محاسبه عوارض حذف پارکینگ آن دسته از املاکی که مازاد بر پروانه یا سوابق موجود در شهرداری اقدام به ایجاد واحد مجزا می نمایند حسب هر نوع کاربری جهت هر واحد برابر ضوابط شهرسازی از فرمولهای 2 و 4 و 7 جدول شماره 20 استفاده گردد.

تبصره 9: حذف پارکینگهای قبل از سال 1366 که از جریمه کمیسیون ماده صد می باشند. عوارض آنها بر مبنای فرمول شماره یک فقط در کاربری مسکونی محاسبه شود.

کد

شرح عوارض

مستند قانونی

                                              عوارض حذف پارکینگ                           بخش5-فصل 11 ماده42

0201002

عوارض حذف پارکینگ

تبصره 1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 و بند 16 ماده 71 و ماده 77 قانون شوراها

تبصره 0 1: جهت آن دسته از مساحت پارکینگهایی که به هنگام صدور پروانه ساختمانی مازاد بر 25 متر جهت هر واحد مسکونی در طبقه همکف (پیلوت) ارایه دهند بر اساس دستورالعمل شماره 3246/9/70- 20/9/1390 شورای اسلامی شهر اقدام گردد. از ارسال به کمیسیون ماده صد خودداری و در صورت تبدیل پارکینگ بیش از نیاز واحدها به مسکونی و انباری بیش از 5 متر مشمول ضوابط کمیسیون ماده صد می گردد.

تبصره 11: تعداد واحدهای حذف پارکینگ و مساحت آن در ساختمانها اعم از مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی و غیره بر اساس ضوابط معماری و شهرسازی طرحهای جامع و تفصیلی تعیین خواهد شد.

تبصره 12: در موارد خاص که تعریفی در ضوابط وجود نداشته باشد تعداد حذف پارکینگ از کمیسیون ماده پنج استعلام گردد و در صورت موافقت عوارض آن معادل فرمولهای 2 و 4 و 7 محاسبه شود.

تبصره 13: چنانچه در تعاریف فوق بر اساس ضوابط شهرسازی طرح تفصیلی مصوبه جدیدی ارایه گردد جایگزین تبصره های بالا می شود.

تبصره 14: پارکینگهای در نظر گرفته شده در محوطه های اداری یا سایر و تجاری که مصوبه ماده 5 دارند و جانمایی آنها در سطح اشغال مجاز ملک صورت گرفته به ترتیب با 50% فرمول شماره 7 و فرمول 4 جدول شماره 20 وصول گردد.

تبصره 15: آن دسته از مالکینی که برابر مصوبه کمیسیون ماده 5 حذف کامل پارکینگ جهت ملک آنان صادر شده و یا چنانچه قصد خرید ملکی در کاربری پارکینگ جهت احداث پارکینگ را دارند به ازاء هر واحد می بایست 35 متر زمین در مکان مورد تایید شهرداری تملک و به شهرداری تحویل نمایند به طوری که جهت استقرار هر واحد یک خودرو بدون مزاحمت ورود و خروج داشته باشد.

تبصره 16: شهرداری مکلف است وجوه دریافتی از بابت عوارض حذف پارکینگ را منحصراً در حساب جداگانه ای واریز نموده و صرفاً جهت احداث پارکینگهای عمومی در قالب بودجه مصوب به صورت سالیانه مصرف نماید.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور روسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رای مبادرت می‎کند.

رای هیات عمومی

با توجه به این که قانونگذار در خصوص عدم رعایت تامین یا کسری پارکینگ به شرح تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری اصلاحی سال 1358، تعیین تکلیف کرده است و هیات عمومی دیوان عدالت اداری در بند (و) رای شماره 1481 و 1480، 1479، 1478، 1477 مورخ 12/12/1386 و رای شماره 9110090905800770- 18/10/1391 در مورد مشابه با لحاظ حکم قانونی مذکور، مصوبات مربوط مبنی بر اخذ عوارض به لحاظ کسری یا عدم تامین پارکینگ را ابطال کرده است، بنابراین با لحاظ قانون فوق الذکر و تبعیت از استدلال مصرح در آراء یاد شده، مصوبات شوراهای اسلامی شهرهای شیروان و همدان به شرح مندرج در گردش کار با موضوع وضع عوارض بابت حذف یا کسر پارکینگ خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات مرجع وضع تشخیص داده می شود و به استناد بند 1 ماده 19 و مواد 20 و 42 قانون دیوان عدالت اداری حکم بر ابطال مصوبات مورد اعتراض از تاریخ تصویب صادر و اعلام می شود.

رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری-محمدجعفر منتظری

Powered by Froala Editor

Powered by Froala Editor

Powered by Froala Editor

Powered by Froala Editor

فهرست مطالب این صفحه

مشاوره و راهنمایی

سایت حقوقی حاوی قوانین و مقررات تنقیح شده، موضوعات حقوقی، آراء وحدت رویه دیوان عالی کشور، آراء هیات عمومی و هیات های تخصصی دیوان عدالت اداری و نظرات مشورتی

تماس بگیرید
تبلیغات
مطالب منتخب
پربازدیدها
مطالب مرتبط
رای شماره ۱۱۴۶ مورخ ۱۴‍۰‍۰/‍۰۴/‍۰۵ هیات عمومی دیوان عدالت اداری(موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده ۲۲ تعرفه عوارض و بهای خدمات سال ۱۳۹۹، ماده ۳۶ تعرفه عوارض و بهای خدمات سال ۱۳۹۸، ماده ۲۸ تعرفه عوارض و بهای خدمات سال ۱۳۹۷ و ماده ۴۱ تعرفه عوارض و بهای خدمات سال ۱۳۹۶ شورای اسلامی شهر همدان)
داتیک در شبکه‌های اجتماعی