بسم الله الرحمن الرحیم
کلاسه پرونده: 90/720
شاکی: خسرو ایلچی زاده به وکالت از خانم فایزه اسبقی
موضوع: ابطال بخشنامه شماره 100/30/12560/90- 11/4/1390 وزارت نیرومبنی بر خروج مدارس و مراکز آموزشی و پژوهشی غیر دولتی از شمول بخشودگی هزینه های برقراری انشعاب برق
تاریخ رای: دوشنبه 25 دی 1391
شماره دادنامه: 777
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
گردش کار: آقای خسرو ایلچی زاده به وکالت از خانم فایزه اسبقی به موجب دادخواستی ابطال بخشنامه شماره 100/30/12560/90- 1390/4/11 وزارت نیرو را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته توضیح داده است که: " با احترام، اینجانب با رعایت مقررات مربوط به قانون تاسیس و اداره مدارس مرکز آموزش غیر دولتی اصلاحی سال 1387 و مصوب سال 1367 موفق به اخذ مجوز تاسیس و مدیریت مدرسه غیر دولتی گلستان صفا در تبریز شدم در ماده 19 این قانون چنین آمده است ( مدارس غیر دولتی در برخورداری از تخفیفات، ترجیحات و کلیه معافیتهای مالیاتی و عوارض در حکم مدارس دولتی هستند) با اتکاء و استناد به این حکم قانونی در مورد امتیاز برق و دیگر امور مربوط به برق در ساختمان جدید الاحداث مدرسه به امور برق تبریز ( ایل گلی) مراجعه نمودم و طرح تقاضای اعمال مقررات ماده 19 فوق الذکر را متذکر شدم، پاسخ دادند که طبق بخشنامه 100/30/12560/90- 1390/4/11 وزارت نیرو « که موضوع شکایت اینجانب است» مدارس غیر دولتی شامل تخفیفات مندرج در بند 112 قانون بودجه سال 1390 نیستند و از اعمال تخفیف خودداری کردند. استنباط وزارت نیرو از بند 112 بدون توجه به قانون تاسیس و اداره مدارس مصوب سال 1367 و اصلاحی 1387 در صدور بخشنامه خلاف اصول و هدف شارع است، قانونگذار سال 1390 که در مقام بررسی و وضع بودجه ادارات دولتی است، علی الاصول در مورد موسسات غیر دولتی تعیین تکلیف نمی کند بدین جهت است که در بند 112 قانون بودجه مقرر می دارد مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی وزارت آموزش و پرورش و … از پرداخت هزینه های مربوط به حق انشعاب آب، برق و فاضلاب معاف هستند اما قانونگذار در ماده 19 قانون تاسیس مدارس مقرر داشته است که مدارس غیر دولتی از ترجیحات و تخفیفاتی که برای مدارس دولتی قانوناً وجود دارد حق استفاده دارند. این ماده قانونی مادام که نسخ نشده است به حیات قانونی خود ادامه می دهد و بند 112 قانون بودجه 1390 ناسخ ماده 19 قانون تاسیس مدارس غیر دولتی نیست. قانون بودجه قانون عام و قانون تاسیس و اداره مدرسه غیر دولتی قانون خاص است بر اساس قاعده ما فین عام الا و تدخص به عام عمل می شود مگر در مورد خاص، قانون خاص را قانون عام نسخ نکرده است بنابراین حکم موضوع بند 112 قانون بودجه طبق قانون خاص در مورد مدارس غیر دولتی قانوناً قابل اجراست و بخشنامه مورد شکایت که بدون توجه به قواعد حقوقی فوق صادر کرده است در واقع نقض قانون نموده است و در تعرض ابطال قرار دارد رسیدگی و صدور حکم بر ابطال بخشنامه را از محضر عالی استدعا می نماید. " متن بخشنامه شماره 100/30/12560/90- 1390/4/11 وزارت نیرو به قرار زیر است: " کلیه مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی وزارت آموزش و پرورش و واحدهای تابعه آن و حوزه های علمیه، بر اساس ماده (112) قانون بودجه سال 1390 کل کشور، حداکثر تا سقف 25 آمپر تک فاز برای مناطق غیر گرمسیر و 25 آمپر سه فاز برای مناطق گرمسیر از پرداخت هزینه های برقراری انشعاب برق ( ستونهای یک و دو جدول شماره 1 الحاقیه شماره 4) معاف می باشند. مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیر دولتی مشمول بخشودگی فوق نمی گردند. " در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی وزارت نیرو به موجب لایحه شماره 410/29458/90- 1390/8/22 توضیح داده است که: " 1- قانونگذار در قوانین مختلفی تا قبل از تاسیس و شکل گیری مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیر دولتی، مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی دولتی را مشمول برخی تخفیفات، ترجیحات و معافیتها نمود. پس از تصویب « قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی» مصوب 1367/3/5 توسط کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، مدارس غیر دولتی از معافیتهای مشمول مدارس دولتی برخوردار نبودند تا این که طی « قانون تاسیس و اداره مدارس، مراکز آموزشی و پژوهشی غیر دولتی» مصوب 1387/6/6 مجلس شورای اسلامی، قانون مذکور اصلاح شده و در ماده (19) آن، مدارس غیر دولتی نیز مشمول تخفیفات، ترجیحات و معافیتهای مربوط به مدارس دولتی گردیدند. 2- آخرین اراده قانونگذار در خصوص شمول معافیتها و … مدارس و مراکز آموزشی و پژوهشی در بند (112) قانون بودجه سال 1390 کل کشور ظهور داشته است. همان گونه که از متن بند اخیرالذکر پیداست، مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی وابسته به وزارت آموزش و پرورش از پرداخت عوارض شهرداری و حق انشعاب آب، برق و فاضلاب معاف می باشند. با توجه به این که مدارس غیر انتفاعی از شخصیت حقوقی، اداری و مالی مستقل برخوردار بوده و با شهریه های دریافتی از دانش آموزان و دانش پژوهان اداره می گردند، از توابع وزارت آموزش و پرورش خارج بوده و صرفاً با مجوز و نظارت ادارات آموزش و پرورش مربوطه فعالیت می نمایند. ضمناً مدارس تابعه وزارت آموزش و پرورش، مدارس و مراکزی هستند که در اجرای اصل 30 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و به صورت رایگان نسبت به ارایه خدمات آموزشی و پرورشی اقدام می نمایند. لذا مدارس غیر انتفاعی و غیر دولتی از شمول بند (112) قانون بودجه سال 1390 کل کشور خارج هستند. " هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور روسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رای مبادرت میکند.
رای هیات عمومی
نظر به این که معافیت از پرداخت هزینه های مربوط به حق انشعاب آب، برق و فاضلاب مصرح در بند 112 قانون بودجه سال 1390، منصرف از حکم برخورداری از تخفیفات، ترجیحات و کلیه معافیتهای مالیاتی و عوارض مقرر در ماده 21 قانون اصلاح قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی مصوب 1367/3/5، مصوب 1387/2/15 برای مدارس غیر دولتی است، بنابراین فراز آخر از بند 5 بخشنامه شماره 100/30/12560/90- 1390/4/11 وزارت نیرو که مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیر دولتی را از شمول بخشودگی هزینه های برقراری انشعاب برق خارج کرده است، با قانون مغایرت ندارد و قابل ابطال نیست.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری- محمدجعفر منتظری
