بسم الله الرحمن الرحیم
تاریخ دادنامه: 1390/6/21
کلاسه پرونده: 89/509
شماره دادنامه: 253
شاکی: آقای منصور شاه حسینی
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره 11 ماده 55 آییننامه آموزشی دانشگاه پیام نور مصوب 1380/7/18 و اصلاحات 1381/2/11 شورای دانشگاه پیام نور
گردش کار: آقای منصور شاه حسینی به موجب دادخواست تقدیمی، ابطال تبصره 11 ماده 55 آییننامه آموزشی دانشگاه پیام نور مصوب 1380/7/18 و اصلاحات 1381/2/11 شورای دانشگاه پیام نور را خواستار شده و در توضیح و تبیین خواسته خویش اعلام کرده است که: " دانشگاه پیام نور در تدوین آییننامه آموزشی خود، برابر تبصره 11 ماده 55 چنین مقرر داشته است: « پذیرفته شده جدید، حداکثر تا پایان اولین نیمسال تحصیلی بعد از پذیرش، موظف به ارایه ریز نمرات تایید شده واحدهایی است که تقاضای کتبی خود را برای تطبیق آنها ارایه کرده است، فرصت مذکور تمدید نمیشود». متعاقباً دستورالعمل اجرایی تبصره مذکور را جهت انجام امر تطبیق و پذیرش واحدهای درسی متقاضیان، به واحدهای تابعه خویش ابلاغ کرده است بدیهی است بسیاری از دانشجویان شاغل به تحصیل در این دانشگاه از میان فارغ التحصیلان سنوات قبل دانشگاههای معتبر کشور بودهاند لیکن بنا به مقتضیات زمانی ناگزیر به تحصیل مجدد در رشتههای مرتبط با امور شغلی یا منطبق با سلیقه شخصی خویش هستند که موجبات این امر در دانشگاه پیام نور به شیوه فراگیر فراهم شده است. طبیعه ًدانشجویان مذکور در جریان تحصیل در دانشگاه پیام نور، به منظور صرفهجویی در وقت و هزینه، خواستار تطبیق واحدهای درسی گذرانده شده در دانشگاه سابق بوده و دانشگاه پیام نور به پذیرش کلیه واحدهای درسی گذرانده شده در هر یک از دانشکدههای معتبر کشور با موفقیت در امتحانات مربوط موظف شده است. اما این دانشگاه در اقدامی غیر قانونی در تدوین آییننامه آموزشی خویش، انجام امر پذیرش و تطبیق واحدهای درسی دانشجویان متقاضی را مقید به مهلت در ظرف زمانی خاص (تا اولین نیمسال تحصیلی پس از پذیرش) کرده است و پس از انقضای موعد مذکور، انجام این تکلیف قانونی را از خود سلب و ساقط کرده است و با این وصف موجبات تضییع حقوق این جانب و بسیاری از دانشجویان مشمول را فراهم آوردهاست. اساساً مقیّد کردن پذیرش و تطبیق واحدهای گذرانده شده در دانشگاههای معتبر کشور به زمان خاص فاقد محمل قانونی است و این جانب نیز از آسیبهای ناشی از این تصمیم مغایر با قانون، مصون نبودهام. علیرغم این که فارغ التحصیلان رشته روانشناسی در سال 1370 از دانشگاه تهران هستم و در سال 1386 نیز در رشته حقوق دانشگاه پیام نور پذیرفته شدهام هر چند گواهی ریز نمرات تحصیلی واحدهای گذرانده شده خود را در مهر ماه سال 1386 (مقارن با پذیرفته شدن در دانشگاه پیام نور) از محل تحصیل سابق اخذ کردهام لیکن صرفاً به لحاظ این که در فرجه زمانی مندرج در تبصره 11 ماده 55 آییننامه آموزشی، موفق به ارایه آن نشدهام، مورد پذیرش و تطبیق از سوی دانشگاه قرار نگرفته و موجبات تضییع آشکار حقوق این جانب و سایر دانشجویان با وضعیت مشابه فراهم شده است. این تبعیض ناروا ضمن مغایرت با اصل 20 قانون اساسی و مدلول بند 9 ماده 3 قانون اساسی، عملاً کیفیت و محتوای آموزشی سایر دانشگاهها را زیر سیوال برده و سبب تحمیل هزینه و وقت برای بدنه آموزشی دانشگاهها شده است و بر خود دانشجو هم هزینه مجدد و صرف وقت اضافی را تحمیل میکند، پر واضح است که قید و شرط مندرج در تبصره 11 ماده 55 آییننامه موصوف بر خلاف موازین قانونی و خارج از حدود اختیارات قوه مجریه (شورای دانشگاه پیام نور) است، به طوری که حتی به موجب رای شماره 466 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، بند 5 همین ماده نیز به لحاظ مغایرت با اصول قانون اساسی ابطال شده است علیایّحال از محضر مقدس قضات محترم مستنداً به اصل 170 و اصل 20 و مدلول بند 9 اصل 3 قانون اساسی و بند یک ماده 19 و 42 قانون دیوان عدالت اداری، ابطال تبصره 11 ماده 55 مورد استدعاست." علیرغم ابلاغ دادخواست، تا زمان رسیدگی به پرونده در هیات عمومی لایحه دفاعیهای از طرف مشتکیعنه واصل نشده است. بنابراین هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور روسا، مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی و مشاوره با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رای مبادرت میکند.
رای هیات عمومی
نظر به اعتبار نتایج گذراندن واحدهای درسی در هر یک از دانشکدههای معتبر کشور و ضرورت پذیرش کلیۀ واحدهای درسی که با موفقیت در امتحانات مربوط طی شده است، وضع قاعده آمره به شرح تبصره 11 مادۀ 55 آییننامه آموزشی دانشگاه پیام نور مصوب 1380/7/10 که مقرر داشته است: «پذیرفته شده جدید حداکثر تا پایان اولین نیمسال تحصیلیِ بعد از پذیرش، موظف به ارایه ریز نمرات تایید شده واحدهایی است که تقاضای کتبی خود را برای تطبیق آنها ارایه کرده است. فرصت مذکور تمدید نمیشود.» مغایر اعتبار واحدهای درسی گذرانده شده و خارج از حدود اختیارات دانشگاه پیام نور در وضع مقررات دولتی است لذا مستنداً به بند یک مادۀ 19 و مادۀ 42 قانون دیوان عدالت اداری ابطال میشود.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری- محمدجعفر منتظری
