بسم الله الرحمن الرحیم
تاریخ: 22 شهریور 1389
کلاسه پرونده: 88/727
شماره دادنامه: 224
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: شرکت سیمان اردستان با مدیریت آقای احمدرضا عمرانیفرد
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 5178/591/747/480/71/5 مدیرکل دفتر صادرات گمرک جمهوری اسلامی ایران
گردشکار: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام نموده است، به لحاظ مشکلات و موانع اقتصادی فرآوری واحدهای تولید سیمان از جمله رکود ساخت و ساز مسکن و سررسید بازپرداخت تسهیلات بانکی، پرداخت هزینههای جاری و تکاثر و انبوه شدن تولیدات کارخانجان سیمان و در پی اعتراضات و درخواست های مکرر مجامع امور صنفی از وزارت صنایع و دولت به موجب مصوبه شماره 202013/ت39943ک مورخ 5/11/87 کمیسیون اصل 138 قانون اساسی عوارض صادرات سیمان به ازاء هر تن یک میلیون ریال لغو گردیده و مصوبه فوقالذکر در تاریخ 7/11/87 به گمرک استان اصفهان ابلاغ و این شرکت از تاریخ 13/11/87، شروع به صادرات نموده لیکن مدیرکل دفتر صادرات گمرک جمهوری اسلامی ایران طی بخشنامه مورد شکایت و با توجه به درج مصوبه مارالذکر در تاریخ 7/11/87، در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران، تاریخ 22/11/87 را زمان اجراء مصوبه اعلام نموده است، یعنی بعد از گذشت 15 روز از تاریخ درج در روزنامه رسمی. در حالی که رویه اداری در خصوص مصوبات دولت پس از ابلاغ مصوبه به مراجع اداری است و صرف ابلاغ برای اجراء کافی است و هیچ تشریفات خاص قانونی دیگری ندارد و علیالقاعده سازمان ها و نهادها و ادارات دولتی تابع ابلاغ مصوبه از سوی مقامات مافوق اداری میباشند و مامورینی که مصوبات و تصمیمات دولت به آنها ابلاغ اداری شده است، نمیتوانند اجراء آن را به تاخیر اندازند و انتشار مصوبات در روزنامه رسمی فینفسه از باب اطلاع عموم است و هیچ مستند قانونی بر وضع آثار و تاریخ لازمالاجراء شدن آنها پس از انتشار در روزنامه رسمی نداریم و نص ماده 2 قانون مدنی فقط خاص قوانین است. علیهذا نظر به اینکه با این تفسیر ناصواب در تاریخ اجراء مصوبه کمیسیون اصل 138 قانون اساسی و صادرات معادل 52/2330 تن سیمان از سوی این شرکت از تاریخ 25/10/87 لغایت 22/11/87، مبلغ هنگفتی این شرکت بابت عوارض گمرکی صادرات بدهکار میشود که موجب تعطیلی کارخانه و استیصال مالی در انجام سایر تعهدات میگردد، مستنداً به قسمت دوم اصل 170 قانون اساسی و ماده یک و بند یک ماده 19 و 20 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385، بخشنامه مورد شکایت مخالف و مغایر با ماده 2 قانون مدنی و خارج از حدود اختیارات مدیرکل دفتر صادرات گمرکی جمهوری اسلامی ایران در باب تعیین زمان اجرای مصوبات هیات دولت میباشد و ابطال مصوبه فوق الاشعار مورد استدعاست. مدیرکل دفتر حقوقی و قضایی وزارت امور اقتصادی و دارایی گمرک ایران، در پاسخ به شکایت شاکی، طی نامه شماره 260753/2132/2/519/54 مورخ 18/11/88، ضمن ارسال تصویر نامه شماره 241458 مورخ26/10/88 دفتر صادرات گمرک ایران، اعلام نموده است، مطابق تبصره ذیل ماده 30 آییننامه داخلی هیات دولت، مصوبات هیات وزیران و کمیسیون های موضوع اصل 138 قانون اساسی که علاوه بر دستگاههای اجرایی و کارکنان آن برای سایر مردم حق و تکالیف ایجاد مینماید و 15 روز پس از انتشار در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران لازمالاجراء است، مگر آنکه در خود مصوبه زمان یا کیفیت خاصی برای آن پیشبینی شده باشد. لذا مصوبه شماره 202013/ت39943ک مورخ 5/11/87 کمیسیون اصل 138 قانون اساسی مبنی بر حذف عوارض صادراتی سیمان و الزام صادرات سیمان در بستهبندیهای مخصوص و با هماهنگی انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران به شماره 18617 مورخ 7/11/87، درج گردیده که مطابق تبصره فوق الاشاره از تاریخ 22/11/87، لازمالاجراء بوده و کلیه محصولات صادراتی که قبل از تاریخ مذکور از کشور صادر گردیده باشند، مستلزم پرداخت عوارض صادراتی متعلقه بوده است. بنابه مراتب مذکور، اقدامات صورت پذیرفته در گمرک جمهوری اسلامی ایران براساس قوانین و مقررات مربوطه صورت پذیرفته و رد دادخواست شاکی مورد استدعاست. هیات عمومی دیوان در تاریخ فوق با حضور روسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
نظر به اینکه مطابق تبصره ماده 30 آییننامه داخلی دولت مصوب 8/9/1368، مصوباتی که علاوه بردستگاههای اجرایی و کارکنان آن، برای سایر مردم حق و تکلیف ایجاد مینماید پانزده روز پس از انتشار در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران لازمالاجراء است مگر آن که در خود مصوبه زمان یا کیفیت خاصی برای اجرای آن پیشبینی شده باشد، بخشنامه شماره 5178/591/747/480/71/5 مورخ17/1/1388 مدیرکل دفتر صادرات گمرک ایران که تاریخ اجرای مصوبه شماره 202013/ت39943ک مورخ 5/11/1387 کمیسیون اصل 138 قانون اساسی مبنی بر لغو عوارض صادرات سیمان به ازاء هر تن یک میلیون ریال مصرح در تصویبنامه 52555/ت39943 ه مورخ 10/4/1387 هیات وزیران را پانزده روز پس از تاریخ انتشار در روزنامه رسمی و از تاریخ 22/11/1387 تعیین کرده است مطابق مقررات بوده و قابل ابطال نمیباشد.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – منتظری
