تاریخ: 1388/03/24
شماره دادنامه: 247
کلاسه پرونده: 87/308
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم کلثوم داداشی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 6641/2153 مورخ 19/4/1380 معاونت توسعه و سرمایه انسانی رییس جمهور
مقدمه: شاکیه به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، دفتر حقوقی سازمان مدیریت و برنامهریزی طی بخشنامه شماره 6641/2153 مورخ 19/4/1380 به استناد ماده 3 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی بانوان شاغل- خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 1379 و همچنین شق اول بند 3 دستورالعمل مربوط اعلام نمود که با توجه به برقراری کمک هزینه عایله مندی، پرداخت کمک هزینه اولاد از تاریخ 1/1/1379 فاقد مجوز میباشد. لذا متقاضی ابطال بخشنامه شماره 6641/2153 مورخ 19/4/1380 میباشد. سرپرست امور حقوقی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 1198/1604 مورخ 14/2/1388 اعلام داشتهاند، مشارالیها در دادخواست خود خواستار ابطال نظریه شماره 6641/2153 مورخ 19/4/1380 این دفتر شده، بدون اینکه برای اثبات حقانیت خویش از حیث مخالفت مفاد آن نظریه با قوانین و مقررات، دلیل و بینهای ارایه نماید. معهذا، مطالب ذیل را جهت تبیین موضوع و دفاع از نظریه فوقالذکر به عرض میرساند، تا قبل از لازمالاجراء شدن قانون مدیریت خدمات کشوری، عمومات پرداخت کمک هزینههای عایلهمندی و اولاد به مستخدمین به تجویز قانونگذار و به استناد قوانین و مقررات مربوط صورت میگرفته که در این راستا میتوان به مقررات ذیل اشاره نمود. 1- مـاده 9 قانون نظام هماهنگ پرداخت مصوب 1370. 2- قانون اصلاح مـاده 9 قانون نظام هماهنگ پرداخت مصوب 1375. 3- قانون اصلاح قانون اصلاح ماده 9 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب 1380. 4- ماده 3 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و … مصوب 1379 و دستورالعمل مربوط به آن، موضوع بخشنامه شمـاره 2776/105 مـورخ 28/6/1379 سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور بـا مداقه در مقررات مذکور ملاحظه میشود که اولاً قبل از تاریخ 1/1/1379 کمک هزینه عایلهمندی صرفاً به مستخدمین زن حایز شرایط قابل پرداخت بوده و به همسران دایمی مستخدمین متوفی که مستخدم دولت نباشند قابل پرداخت نبوده است. ثانیاً، در هیچ یک از مقررات فوقالذکر پرداخت کمک هزینه اولاد به همسران وظیفه بگیر، که مستخدم دولت نباشند، قابل پرداخت نبوده و نیست. به عبارت دیگر با تصویب قانون 1379 به همسران دایمی مستخدمین متوفی که تا تاریخ 1/1/1379 فوت شدهاند یا از این تاریخ به بعد فوت نمایند، صرفاً کمک هزینه عایله مندی قابل پرداخت بوده وپرداخت کمک هزینه اولا به آنان در هیچ شرایطی مجوز قانونی نداشته است. مع هذا از بدو تاریخ اجرای قانون نظام هماهنگ پرداخت مصوب 1370، طبق قسمت اخیر بند 2 ماده 9 قانون مذکور، کمک هزینه اولاد به فرزندان مستخدمین متوفی با رعایت مقررات مربوط قابل پرداخت بوده و در حال حاضر نیز چنانچه فرزندان مستخدمین متوفی حایز شرایط باشند، این کمک صرفاً به فرزند وظیفه بگیر قابل پرداخت است نه به همسر مستخدم متوفی. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
حکم مقرر در ماده 3 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 1379 منحصراً مفید الزام دولت به پرداخت کمک عایلهمندی کارکنان شاغل، از کارافتاده و یا بازنشسته در صورت فوت به همسران دایم آنان است و قسمت آخر تبصره یک الحاقی به ماده 9 قانون اصلاح قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت نیز مصرح در استحقاق بانوان غیر شاغل به دریافت کمک هزینه عایلهمندی همسران متوفای خود میباشد و تعمیم حکم قانونگذار در خصوص پرداخت کمک هزینه فرزندان مستخدم متوفی به همسران غیر شاغل آنان بلحاظ تفاوت و تمایز کمک عایلهمندی با کمک هزینه فرزندان وجاهت قانون ندارد. بنابراین بخشنامه شماره 6641/2153 مورخ 19/4/1380 از این جهت مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات مربوط نمیباشد.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری – رهبرپور
