شماره دادنامه: 322
تاریخ: 1387/5/6
کلاسه پرونده: 87/39
شاکی: آقای حمید اسکندری
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 498 فنی مورخ 1362/10/20 سازمان تامین اجتماعی
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، اینجانب به موجب نامه شماره 7824/2/210/1 مورخ 14/9/1384 اداره کل تعاون استان اصفهان از تاریخ 21/4/1359 تا تاریخ 21/11/1362 در شرکت تعاونی تابناک که تحت پوشش مرکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی وزارت کشور بوده و حالیه با انحلال مرکز گسترش، اداره کل تعاون اصفهان قایم مقام قانونی آن میباشد، مشغول به کار بوده و طی مدت مذکور حق بیمه از بنده کسر میگردید. سازمان تامین اجتماعی اصفهان با استناد به بخشنامه 498 فنی مورخ 20/10/1362 صرفاً 50 روز از مدت 4 سال را مشمول مقررات قانون تامین اجتماعی دانسته، تقاضای ابطال بخشنامه و احقاق حق خود را دارم. زیرا طبق ماده یک قانون تامین اجتماعی سازمان تامین اجتماعی به منظور اجراء و تعمیم و گسترش انواع بیمههای اجتماعی تاسیس شده و حکم مقرر در ماده 7 قانون منحصراً ظهور در …. اجرای تدریجی مقررات بیمه در مورد شاغلین فعالیتهای گوناگون دارد و مفید عدم شمول مقررات بیمه درباره برخی از شاغلین و نفی حق ثابت مکتسب افراد نیست. لذا استدعای ابطال بخشنامه فوق را دارد. سازمان تامین اجتماعی در پاسخ طی نامه شماره 10949/7100 مورخ 19/4/1387 اعلام داشته است، «1- وفق ماده 7 قانون تامین اجتماعی افراد شاغل در فعالیتهایی که تا تاریخ تصویب این قانون مشمول بیمههای اجتماعی نشدهاند به ترتیب زیر به پیشنهاد هیات مدیره و تصویب وزیر رفاه اجتماعی مشمول مقررات این قانون قرار خواهند گرفت. الف- موارد مذکور در بندهای (ج) (د) (ه) (و) ماده 3 این قانون نیز به تدریج و با توجه به امکانات سازمان اجراء خواهد شد. ب- موارد مذکور در بندهای (الف) و (ب) ماده 3 این قانون به تدریج و در صورتی اجراء خواهد شد که سازمان وسایل و امکانات درمانی لازم را برای بیمه شدگان فراهم نموده باشد. الزام کارفرمایانی که به موجب این ماده مشمول مقررات این قانون میشوند به تادیه حق بیمه، از تاریخی است کـه بیمه آنها از طـریق انتشار آگهی در روزنامه و یا کتباً اعلام میشود. در مـاده 48 قـانون نیز تصریح شده که «از تاریخی که سازمان با توجه به ماده 7این قانون گروه جدیدی را مشمول بیمه اعلام نماید ملزم به انجام تعهدات قانونی طبق مقررات نسبت به بیمه شدگان خواهد بود و کارفرمایان موظفند حق بیمه را از همان تاریخی که گروه مزبور مشمول بیمه اعلام شده است به سازمان بپردازند. تبصره: در صورت عدم ارسال صورت مزد در موعد مقرر از طرف کارفرما سازمان میتواند مزد و یا حقوق بیمه شدگان را براساس ماخذی که طبق ماده 40 این قانون مبنای تعیین حق بیمه قرار گرفته است، احتساب و ماخذ پرداخت مزایای نقدی قرار دهد. در مواردی که تعیین مزد یا حقوق بیمه شده به طریق مذکور میسر نباشد سازمان میتواند نقدی را به ماخذ حداقل مزد یا حقوق به طور علی الحساب پرداخت نمایند.» از آنجا که در اجرای ماده فوقالذکر کارکنان غیر مشمول نظام حمایتی خاص مراکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی وزارت کشور اعم از کارگر و کارمند در سراسر کشور از تاریخ 1/10/1362 (بخشنامه شماره 498 فنی) مشمول مقررات بیمه قرار گرفتهاند، این سازمان نیز از همان تاریخ ملزم به پذیرش سوابق و به تبع آن انجام تعهدات قانونی میباشد و احتساب سوابق مورد نظر شاکی از 21/4/1359 که مربوط به قبل از تاریخ شمول مقررات تامین اجتماعی و به لحاظ عدم انطباق با موازین قانونی یاد شده میسر نمیباشد. بنابراین بخشنامه شماره 498 این سازمان که بر اساس مقررات مذکور صادر شده است، منطبق با قوانین و مقررات بوده و مغایرتی با آنها ندارد.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
به صراحت ماده 7 قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 و شقوق (الف) و (ب) آن شمول قانون مزبور به افراد شاغل در مشاغلی که تا تاریخ تصویب این قانون مشمول بیمههای اجتماعی نشدهاند و الزام سازمان تامین اجتماعی به انجام تعهدات و مسیولیت های قانونی خود در جهت تامین اجتماعی در موارد مصرح در ماده 3 قانون مذکور به تدریج و با توجه به امکانات آن سازمان و در صورت فراهم شدن وسایل و امکانات درمانی لازم توسط سازمان تامین اجتماعی تجویز شده است. بنابراین مفاد بخشنامه شماره 498 مـورخ 1362/10/20 سازمان تامین اجتماعی مبنی بر اینکه کارکنان غیر مشمول نظام حمایتی خاص مراکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی وزارت کشور اعم از کارگر و کارمند در سراسر کشور از تاریخ 1362/10/1 مشمول مقررات قانون تامین اجتماعی قرار گرفتهاند، مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات قانونی آن سازمان نمیباشد.
مقدسیفرد – معاون قضایی دیوان عدالت اداری
