شماره دادنامه: 274
تاریخ : 1387/4/30
کلاسه پرونده: 86/470
شاکی: آقای سیدعلیرضا نصرتی
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع شکایت و خواسته : ابطال دستورالعمل 01/41/27860 مورخ 1386/7/29 مدیرکل امور شهری استانداری خوزستان
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، مدیرکل امور شهری استانداری خوزستان طی دستورالعمل مورد شکایت اعلام نموده است، صدور حکم سرپرست شهرداری پس از انتخاب و پیشنهاد شورای اسلامی شهر از اختیارات صادر کننده حکم انتصاب شهردار (استاندار یا وزیر کشور) میباشد. اولاً با توجه به اینکه مفاد تبصره 3 بند یک ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران صرفاً ناظر به نصب شهرداران میباشد، لذا تسری و تعمیم آن به مورد انتصاب سرپرست شهرداری فاقد وجاهت قانونی به نظر میرسد و نیاز به تصریح قانونی دارد. ثانیاً برابر تبصره ماده 73 قانون فوقالذکر در فاصله بین صدور رای عدم اعتماد و برکناری شهردار و یا خاتمه خدمت شهردار تا انتخاب فرد جدید که نباید بیش از 3 ماه به طول انجامد، یکی از کارکنان شهرداری به انتخاب شورا عهده دار و مسیول اداره امور شهرداری خواهد بود. مسلماً چنانچه نیازی به صدور حکم انتصاب از سوی مراجع دیگری بود در قانون مذکور مورد اشاره قرار میگرفت علی الاصول فلسفه انتخاب سرپرست جهت اداره امور شهرداری به شکل موقت و برای احتراز از رهاشدن امور شهرداری بدون متولی و متصدی میباشد. در فرضی که شخص شهردار به هر دلیل از ادامه خدمت بازماند، مسیولیت وی تا زمان صدور حکم سرپرست که مشخصاً متضمن صرف وقت و تشریفات لازم است بر عهده کیست؟ لذا متقاضی ابطال دستورالعمل شماره 01/41/27860 مورخ 29/7/1386 میباشد. مدیرکل امور شهری استانداری خوزستان در پاسخ طی نامه شماره 35779/42/44 مورخ 1/10/1386 اعلام داشته است، به استناد ماده 74 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران، شوراها حق ندارند در نصب و عزل کارکنان شهرداریها مداخله نمایند یا بـه آنها دستور بدهند. همچنین بر اساس آییننامه اجـرایی تشکیلات انتخابات داخلی و امـور مالی شوراهای اسلامی و آییننامه داخلی شورای اسلامی شهر، برای ریاست شورا وظایفی به منظور صدور حکم سرپرست شهرداری به استناد تبصره ماده 73 قانون فوقالذکر پیشبینی نشده است. همچنین به استناد تفویض اختیار شماره 34/113787 مورخ 30/8/1385 وزیر کشور صدور احکام سرپرستی برای شهرداری ها با جمعیت بیش از دویست هزار نفر و مراکز استان ها به پیشنهاد شورای اسلامی شهرهای مذکور با رعایت مقررات مربوط، به استانداران تفویض شده است و صدور حکم سرپرستی سایر شهرداری ها براساس مقررات از اختیارات استانداران میباشد و در خاتمه با عنایت به نامههای شماره 61/38986 مورخ 20/5/1382 و 61/45087 مورخ 28/5/1383 دفترحقوقی وزارت کشور مبنی بر اینکه سرپرست شهرداری واجد تمام اختیارات و مسیولیت های شهردار میباشد، صدور حکم سرپرستی نیز به همان کیفیتی است که برای شهردار مقرر گردیده است و سرپرست شهرداری پس از انتخاب و پیشنهاد از طرف شورای شهر بایستی از طرف مقامی که شهردار را نصب میکند، منصوب شود.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
قانون گذار به شرح مقرر در تبصره 3 ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375، پیشنهاد انتصاب شهرداران را در زمره وظایف و اختیارات خاص شورای اسلامی شهر قرار داده و انتصاب شهردار در شهرها با جمعیت بیشتر از 200 هزار نفر و مراکز استان ها را به عهده وزیر کشور و در سایر شهرها به عهده استانداران محول نموده است. لیکن در تبصره ماده 73 قانون مذکور تصریح کرده است که «در فاصله بین صدور رای عدم اعتماد و برکناری شهردار و یا خاتمه خدمت شهردار تا انتخاب فرد جدید که نباید بیش از سه ماه به طول انجامد، یکی از کارکنان شهرداری با انتخاب شورای شهر عهده دار و مسیول اداره امور شهرداری خواهد بود.» نظر به اینکه سیاق عبارات حکم مقرر در این تبصره که با هدف اجتناب از رکود و یا وقفه در اداره مهام امور شهر در مدت جری تشریفات مربوط به انتصاب شهردار جدید انشاء شده، مصرح در انتخاب یکی از کارکنان شهرداری توسط شورای اسلامی شهر بـه منظور اداره امور شهر تا انتصاب شهردار جدید است و دلالتی بر لزوم معرفی کارمند منتخب به استانداری محل و صدور حکم انتصاب او به سمت سرپرست موقت شهرداری ندارد، بنابراین مفاد بخشنامه شماره 01/41/27860 مورخ 1386/7/29 مدیرکل امور شهری استانداری خوزستان مبنی بر ارسال صورتجلسه انتخاب یکی از کارمندان شهرداری به استانداری به منظور صدور حکم انتصاب وی به سمت سرپرست شهرداری مغایر هدف و حکم مقنن وخارج از حدود اختیارات استانداری خوزستان است و مستنداً به قسمت دوم اصل 170 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده یک و بند یک ماده 19 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 ابطال میشود.
مقدسیفرد – معاون قضایی دیوان عدالت اداری
