تاریخ: 11/10/1386
شماره دادنامه: 1189
کلاسه پرونده: 83/773
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای محب روحانی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ردیف 7 بند (ه‍ـ) بخشنامه شماره 14 فنی سازمان تامین اجتماعی
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، با عنایت به ماده 63 قانون تامین اجتماعی مصوب 1354، در مورد پرداخت غرامت دستمزد بیماریها و یا حوادث، آخرین مزد یا حقوق روزانه بیمه شده به منظور محاسبه غرامت دستمزد ایام بیماری، عبارت است از جمع کل دریافتی بیمه شده که به ماخذ آن حق بیمه دریافت شده است در آخرین 90 روز قبل از شروع بیماری تقسیم بر روزهای کار. ولی در مورد بیمه شدگانی که کارمزد دریافت میکنند آخرین مزد عبارت است از جمع کل دریافتی بیمه شده که به ماخذ آن حق بیمه دریافت شده است، در آخرین 90 روز قبل از شروع بیماری تقسیم بر 90. مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی اقدام به صدور بخشنامه 14 فنی و به تاریخ 16/3/1380 نموده و قسمتهایی از ماده 63 قانون تامین اجتماعی را تغییر داده است، بدین صورت، غرامت دستمزد ایام بیماری آن دسته از بیمه شدگانی که روزهای کارکرد آنها همه ماهه با توجه به نوع فعالیت کارگاه کمتر از یک ماه میباشد و این موضوع مورد تایید قرار گرفته باشد، براساس مدت کارکرد پرداخت خواهد شد. ردیف 7 بند (ه‍ـ) بخشنامه شماره 14 فنی سازمان تامین اجتماعی خلاف ماده 63 قانون تامین اجتماعی بوده و با آن مباینت دارد و خارج از حیطه وظایف و اختیارات مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی احصاء شده در مواد 12 و 14 اساسنامه سازمان تامین اجتماعی میباشد. استدعای رسیدگی و ابطال ردیف 7 بند (ه‍ـ) بخشنامه مذکور را دارد. مدیرکل دفتر امور حقوقی و دعاوی سازمان تامین اجتماعی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 30914 مورخ 24/9/1386 اعلام داشتهاند، 1- طبق بند 9 ماده 2 قانون تامین اجتماعی «غرامت دستمزد به وجوهی اطلاق میشود که در ایام بارداری، بیماری و عدم توانایی موقت اشتغال به کار و عدم دریافت مزد یا حقوق به حکم این قانون به جای مزد یا حقوق بیمه شده پرداخت میشود.» 2- ماده 63 قانون تامین اجتماعی در خصوص محاسبه غرامت دستمزد ایام بیماری دو گروه تعیین تکلیف نموده که در صدر مـاده ابتدا در مـورد بیمه شده مزد بگیر تصریح نموده که مجموع دریافتی بیمه شده که به ماخذ آن حق بیمه دریافت شده است در آخرین 90 روز قبل از شروع بیماری تقسیم بر روزهای کار خواهد شد. در این حالت میانگین دستمزد بیمه شده حتی در مواردی که کارکرد بیمه شده کمتر از 90 روز هم باشد، کاهش پیدا نخواهد کرد. سپس در مورد بیمه شده کارمزدی مقرر داشته که جمع کل حقوق ومزایای مشمول کسر حق بیمه، بیمه شده در آخرین 90 روز قبل از شروع بیماری تقسیم بر 90 خواهد شد. بدین ترتیب در صورتی که بیمه شده کارمزدی ظرف 90 روز قبل از شروع بیماری دارای 60 روز کارکرد باشد، مجموع حقوق و مزایای 60 روز بر عدد 90 تقسیم میگردد. معهذا متوسط دستمزد بیمه شده که مبنای محاسبه غرامت دستمزد قرار میگیرد، کاهش یافته و با دستمزد زمان اشتغال تفاوت خواهد داشت و به تبع آن غرامت دستمزد پرداختی نیز به نسبت مدت اشتغال بیمه شده مزدبگیر تعیین میگردد. لازم به ذکر است در خصوص بیمه شدگان مزد بگیر چون ممکن است بیمه شده ظرف 90 روز قبل از بیماری به دلایلی کمتر از 90 روز سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. قانونگذار به دلیل اینکه این قبیل بیمه شدگان دارای مزد مشخصی میباشند مقرر نموده است که جمع حقوق و مزایای ظرف مدت 90 روز بر تعداد روزهای کار تقسیم شود تا در مواردی که بیمه شده کمتر از 90 روز اشتغال داشته، میانگین دستمزد وی کاهش نیابد. ردیف 7 بند (ه‍ـ) بخشنامه 14 امور بیمه شدگان در مورد بیمه شدگانی است که مدت اشتغال و مزد بگیری آنان به دلیل ماهیت کار آنها در تمامی ماهها کمتر از 30 روز میباشد. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
حکم مقنن در ماده 63 قانون تامین اجتماعی ناظر به محاسبه غرامت دستمزد ایام بیماری بیمه شده بر مبنای مزد یا حقوق دریافتی روزانه و همچنین غرامت دستمزد بیمه شدگانی میباشد که روزانه کارمزد دریافت مینمایند، که با هدف اتخاذ رویه واحد و جلوگیری از اشکالات محاسبه تعیین غرامت در واحدهای تابعه، از ناحیه سازمان تامین اجتماعی بخشنامه شماره14 صادر گردیده است که در ردیف 7 بند(ه‍ـ) آن مقررات ماده63 قانون فوق الاشاره تجلی یافته و خارج از محدوده مصوبه ماده مذکور دستوری صادر نگردیده است. بنابراین مقررات ردیف 7 بند (ه‍ـ) بخشنامه مورد اعتراض مغایرتی با قانون نداشته و خارج از حدود اختیارات نیز نمیباشد.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری-مقدسیفرد
