تاریخ: 2/10/1386
شماره دادنامه: 1124
کلاسه پرونده: 86/178
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم حمیده جلیلی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 4 دستورالعمل نحوه اجرای قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 13/2/1379
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، آموزش و پرورش قروه مستنداً به بند 4 دستورالعمل نحوه اجرای قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 13/2/1379 مجلس شورای اسلامی از تاریخ 1/1/1384 حقوق و مزایا و مستمری همسر سابق فرزندم، شاغل در آموزش و پرورش که در سال 1373 فوت کرده است را علیرغم ازدواج مجدد مشارالیها و امتناع او از حضانت صغار متوفی برقرار کرده است و این در حالی است که طبق ماده 3 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 1379 دولت موظف شده است که کمک هزینه عایله مندی همسران کارکنان شاغل را در صورت فوت آنها به همسر دایم شان بپردازد. در حالی که، مقرره موجود در بند 4 دستورالعمل با ماده 3 قانون مذکور به دلیل پیشبینی موارد اضافه و مخارج از حدود قانونی در تعارض است و ماده 3 قانون مزبور برقراری کمک هزینه عایله مندی را در صورت ازدواج مجدد پیشبینی نکرده است در حالیکه دستورالعمل موصوف من غیر حق نه تنها هزینه عایله مندی بلکه حقوق وظیفه را هم پیشبینی کرده است، که امری خلاف نص قانون مذکور است. مدیر آموزش و پرورش شهرستان قروه در پاسخ به شکایت فوق طی نامه شماره 250/14079/58200 مورخ 25/4/1384 اعلام داشتهاند، موضوع قطع حقوق وظیفه همسر مستخدم متوفی در اجرای قسمت ذیل تبصره یک ماده واحده قانون اصلاح ماده 9 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت به شماره 725/ق مورخ 24/2/1380 که اعلام میدارد در صورت ازدواج همسر مستخدم متوفی از تاریخ تصویب (24/2/1380 به بعد) حقوق وظیفه قطع میگردد، بنابراین در مورد کسانی که قبلاً ازدواج نمودهاند از 1/1/1379 تا 24/2/1380 و همسر آنها فوت شده در اجرای بند 4 دستورالعمل مربوطه و بخشنامه 50/710- 21/9/1380 منضم به قانون 725- 2/2/1380 مجلس شورای اسلامی میباشد و عطف به ماسبق نمیشود. مدیرکل معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری در پاسخ بـه شکایت مذکور طی نامه شماره 88842/1604 مورخ 22/8/1386 اعلام داشتهاند، با توجه به مفاد ماده 4 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 13/2/1379 مجلس شورای اسلامی که عبارت «در بند (ت) ماده 86 قانون استخدام کشوری عبارت بعد از (عیال) دایمی متوفی» حذف میگردد، بنابراین قانونگذار شرط ازدواج مجدد را از ماده 86 قانون استخدام کشوری جهت همسران مستخدمین متوفی حذف نموده است و مقنن قصد حمایت از آن دسته از زنانی که پس از فوت همسر خود اقدام به ازدواج دایم مجدد مینمایند، داشته است و بند 4 بخشنامه شماره 2776/105 مورخ 28/6/1379 سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور سابق موضوع دستورالعمل نحوه اجرای قانون اصلاح پارهای از مقررات بازنشستگی، بانوان شاغل خانوادهها و سایر کارکنان در همین راستا تهیه و به تایید رسیده است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
مطابق بند (ت) ماده 86 قانون استخدام کشوری عیال دایمی متوفی تا زمانی که شوهر اختیار نکرده در زمره وراث قانونی، ذیحق به دریافت حقوق وظیفه شناخته شده بود. لیکن حسب ماده 4 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 1379 عبارت «تا زمانی که شوهر اختیار نکرده باشد» از متن بند (ت) ماده فوقالذکر حذف شده و در نتیجه همسر مستخدم متوفی پس از ازدواج از تاریخ 1/1/1379 ذیحق به دریافت حقوق وظیفه سهم خود اعلام شده است. بنابراین بند 4 دستورالعمل نحوه اجرای قانون اخیرالذکر که مبین هدف و حکم مقنن است مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات سازمان مذکور نمیباشد.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری-مقدسیفرد
