تاریخ: 27/9/1386
شماره دادنامه: 1061
کلاسه پرونده: 83/103
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای محمود ثابت نژاد
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 2 (2/3) ماده 3 بخشنامه شماره 36/710 مورخ 25/7/1378 وزارت آموزش و پرورش
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، وزارت آموزش و پرورش در اجرای ماده 8 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت، بخشنامهای تصویب کرده است که بند 2 ماده 3 آن مخالف قانون میباشد. در ماده 8 قانون مذکور مقرر میدارد «حقوق و فوقالعاده شغل دارندگان مدارک تحصیلی دکتری و فوق لیسانس و مدارک همتراز از لحاظ استخدامی که در مراکز و یا واحدهای آموزشی، مطالعاتی و تحقیقاتی دستگاههای مشمول این قانون اشتغال به کار دارند، نباید از 80 درصد مجموع حقوق و فوقالعاده شغل کارکنان مشابه مشمول قانون اعضای هیات علمی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کمتر باشد.» ماده 16 آییننامه اجرایی قانون موصوف نیز آورده است «همترازی حقوق و فوقالعاده شغل متصدیان دارای مدرک تحصیلی دکتری و کارشناسی ارشد و معادل آن که در مشاغل مطالعاتی، تحقیقاتی و آموزشی انجام وظیفه مینمایند با مراتب اعضای هیات علمی برای تعیین حقوق و فوقالعاده شغل موضوع ماده 8 قانون بر اساس دستورالعملی که به پیشنهاد سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب شورای حقوق و دستمزد میرسد، خواهد بود.» سازمان امور اداری و استخدامی نیز دستورالعمل اجرایی ماده 8 را تصویب نموده است. همانگونه که ملاحظه میفرمایید در هیچ یک از مصوبات فوق شرط دارا بودن تالیفات و تحقیقات در سطح ملی برای بهره مندی از امتیاز همترازی وجود ندارد، بلکه دارا بودن سنوات و تجربه و مدارک مرتبط کافی دانسته شده است. اما وزارت آموزش و پرورش طی بخشنامه شماره 36/710 مورخ 25/7/1378 چنین شرطی را برقرار کرده است که خلاف شرع و قانون میباشد و بسیاری از افرادی را که دارای حق مکتسب میباشند، از جمله اینجانب را از حق قانونی خود محروم میسازد. بنابراین تقاضای ابطال بند 2/3 ماده 3 بخشنامه شماره 36/710 مـورخ 25/7/1378 وزارت آموزش و پرورش را دارم. مدیـرکل امور اداری وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 42/42695 مورخ 18/6/1383 اعلام داشتهاند، دستورالعمل اجرایی ماده 8 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت موضوع همترازی حقوق و فوقالعاده شغل دارندگان مدارک تحصیلی فوق لیسانس، دکتری، که در مشاغل آموزشی، مطالعاتی، تحقیقاتی به خدمت اشتغال دارند، با 80% حقوق و فوقالعاده شغل اعضای هیات علمی دانشگاهها منوط به رعایت شرایط مندرج در بخشنامه شماره 34037/2/2 مورخ 31/6/1378 و 2676/11 مورخ 26/4/1378 سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور میباشد از آن جمله، 1- دارا بودن مدرک تحصیلی فوق لیسانس با حداقل 16 سال تجربه در زمینه پست مورد تصدی بعد از اخذ مدرک فوق لیسانس 2- کسب حداقل 27 امتیاز ارزشیابی به عمل آمده در سه سال متوالی یا پنج سال متناوب متصل به سال همترازی در مورد دارندگان مدرک فوق لیسانس 3- گروه استحقاقی شغلی مستخدم در هنگام تطبیق با این مقررات با طرح ارزیابی مشاغل تخصصی و تحقیقی با مدرک فوق لیسانس گروه 15 بوده باشد. 4- دارا بودن تالیفات و تحقیقات و یا طرحهای ارزنده که در سازمان مربوطه یا دستگاههای دیگر و یا در مراکز علمی و صنعتی و فرهنگی مورد استفاده یا استناد قرار گرفته. 5- عملکرد مستخدم مورد تایید رضایت مسیولین مربوطه باشد. با این وصف بخشنامه شماره 36/710 مورخ 25/7/1378 معاون اداری و مالی وزارت متبوع متاثر از شیوه نامه مزبور بوده است. با امعان نظر به مراتب فوق تضییع حقی از وی مشهود نبوده تقاضای رد شکایت و تایید مفاد بخشنامه مزبور را دارد. دبیر محترم شورای نگهبان در خصوص ادعای خلاف شرع بودن بند دوم (2/3) ماده 3 بخشنامه 36/710 مورخ 25/7/1378 وزارت آموزش و پرورش طی نامه شماره 13898/30/84 مورخ 3/9/1384 اعلام داشتهاند، موضوع بند دوم (2/3) ماده 3 بخشنامه 36/710 مورخ 25/7/1378 وزارت آموزش و پرورش در جلسه مورخ 2/9/1384 فقهای محترم شورای نگهبان مطرح شد که خلاف موازین شرع شناخته نشد. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
اولاً، به موجب نظریه شماره 13898/30/84 مورخ 3/9/1384 فقهای محترم شورای نگهبان بند 2/3 مـاده 3 بخشنامه شماره 36/710 مورخ 25/7/1378 وزارت آموزش و پرورش خلاف موازین شرع تشخیص داده نشده است. ثانیاً، به موجب ماده 16 آییننامه اجرایی قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت که در تاریخ 8/11/1370 به تصویب هیات وزیران رسیده مقرر گردیده است «حقوق و فوقالعاده شغل کارکنان مراکز و واحدهای آموزشی، مطالعاتی، تحقیقاتی موضوع ماده 8 قانون که دارای مدرک تحصیلی دکتری و کارشناسی ارشد یا مدارک همترازی میباشند و تصدی مشاغل آموزشی، مطالعاتی و تحقیقاتی را به عهده دارند، به میزان 80 درصد حقوق و فوقالعاده شغل کارکنان مشابه مشمول قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به پایه حقوق اعضاء رسمی هیات علمی (آموزشی و پژوهشی) شاغل و بازنشسته دانشگاهها و موسسات آموزش عالی مصوب 1368 به موجب دستورالعملی که به پیشنهاد مشترک سازمان امور اداری و استخدامی کشور و وزارت علوم تحقیقات و فناوری تهیه و به تصویب شورای حقوق و دستمزد میرسد، تعیین میشود.» نظر به مراتب فوقالذکر و عنایت به مفاد ماده 8 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و اینکه تعیین شرایط برخورداری از حقوق و فوقالعاده شغل موضوع ماده مذکور توسط وزارت آموزش و پرورش متکی به اذن مقنن نیست، بنابراین بند 2/3 ماده 3 بخشنامه شماره 36/710 مورخ 25/7/1378 وزارت آموزش و پرورش در زمینه تعیین شرایط برخورداری از حقوق و فوقالعاده شغل مقرر در ماده 8 قانون فوقالذکر خارج از اختیارات آن وزارتخانه در وضع مقررات دولتی تشخیص داده میشود و مستنداً به قسمت دوم اصل 170 قانون اساسی و ماده یک و بند یک ماده 19 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری ابطال میشود.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری – مقدسیفرد
