کلاسه پرونده:954/85
شاکی:آقای محمود رستمی
موضوع:ابطال صورتجلسه اعضای انجمن ماده 68 قانون تعاون و دستورالعمل نحوه نظارت بر انتخابات
تاریخ رای:یکشنبه 18 آذر 1386
شماره دادنامه: 993
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، در اجرای ماده 68 قانون و به منظور تعیین خط مشی و چگونگی نظارت بر انتخابات مدیران و بازرسان شرکتها و اتحادیههای تعاونی و اتاقهای تعاون، انجمنی به نام «انجمن نظارت بر تعاونیها» که مرکب است از 1- یک نفر بعنوان نماینده وزارت تعاون، که ریاست انجمن نظارت را بر عهده دارد 2- یک نفر به انتخاب قوه قضاییه 3- یک نفر به عنوان نماینده وزارت کشور 4- دو نفر به انتخاب اتاق تعاون مرکزی، تشکیل شده است و در تبصره یک آن آمده، نمایندگان مرجع های یاد شده در بندهای(1، 2، 3) این ماده با حکم کتبی دستگاه ذیربط و نمایندگان اتاق تعاون مرکزی توسط هیات مدیره اتاق تعاون انتخاب و معرفی میشوند. اعضای انجمن مندرج در ماده 68 قانون تعاونی در نشست جلسه مورخ 1378/7/5 با تنظیم صورتجلسهای متن دستورالعمل پیشنهادی وزارت تعاون (موسوم به دستورالعمل نحوه نظارت بر انتخابات تعاونیها و اتاقهای تعاون) را تایید و تصویب نموده و همه امور را به طور تام به وزارت تعاون محول کرده و دو عضو دیگر انجمن خود را از صحنه نظارت خارج میکنند، که طبق ماده 68 قانون بخش تعاونی مصوب سال 70 اجازه چنین تفویض اختیاری داده نشده و در ضمن در ماده 6 دستورالعمل موصوف آمده «… تصمیم های کمیسیون مبنی بر رد صلاحیت کاندیداها و انطباق مجمع عمومی یا مجمع نمایندگان با قانون و مقررات موضوعه … اتخاذ میگردد و تصمیمات کمیسیون قطعی و لازم الاجراء است …» و این امر باعث حق کشی و اعمال سلیقه شخصی شده است. با توجه بمراتب فوقالذکر و نظر به اینکه اعضای انجمن اجازهای به تفویض و واگذاری نظارت بر انتخابات مجامع عمومی و بررسی صلاحیت هیات مدیره و بازرسان تعاونیها تنظیم و امضاء صورتجلسهای دال بر قبول دستورالعمل پیشنهادی وزارت تعاون نداشتند، تقاضای صدور حکم برابطال مفاد صورتجلسه تنظیمی بین اعضاء سه گانه انجمن ماده 68 قانون مذکور را دارد. سرپرست دفتر امور حقوقی وزارت کشور در پاسخ به شکایت فوق طی نامه شماره 61/66213 مورخ 24/5/86 اعلام داشتهاند، ماده 28 آییننامه اجرایی قانون بخش تعاون در تبیین وظایف انجمن نظارت، یکی از وظایف آن را تصویب دستورالعمل پیشنهادی وزارت تعاون در خصوص چگونگی نظارت بر انتخابات تعاونیها و احراز صلاحیت نامزدها قرار داده است و آن را نظارتی عالی بر کلیه مراحل انتخابات و عملکرد مجریان دانسته و به همین دلیل ماده 10 دستورالعمل مورد شکایت نظارت بر کمیسیونهای سه نفره بررسی صلاحیت کاندیداها و رسیدگی به شکایت را بر عهده انجمن نظارت بر انتخابات قرار داده است. سرپرست دفتر حقوقی معاونت پشتیبانی و امور مجلس وزارت تعاون در پاسخ به شکایت فوق طی نامه شماره 35536 مورخ 1386/7/9 اعلام داشتهاند، وظایف انجمن نظارت بر انتخابات، از جمله تصویب دستورالعمل نحوه نظارت بر انتخابات شرکتها و اتحادیههای تعاونی و اتاقهای تعاون، ناشی از حکم آییننامه اجرایی قانون بخش تعاون موضوع مواد 67 و 68 قانون است و انجمن مذکور بدون مجوز اقدام به تهیه دستورالعمل ننموده است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
ماده 68 قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران مصوب 1370 مقرر داشته است که «به منظور نظارت بر انتخابات شرکتها و اتحادیههای تعاونی و اتاق تعاون، انجمنی متشکل از نمایندگان وزارتخانههای تعاون و کشور و قوه قضاییه و دو نفر از اتاق تعاون (در صورت موجود بودن اتاق) به ریاست نماینده وزارت تعاون تشکیل میگردد.» و به شرح تبصره ذیل آن ماده، تصویب آییننامه اجرایی ماده مزبور با پیشنهاد وزارت تعاون به عهده هیات وزیران محول شده است که به شرح ماده 28 آییننامه اجرایی قانون فوقالذکر بررسی و تصویب دستورالعمل پیشنهادی وزارت تعاون در باب چگونگی نظارت بر انتخابات اتحادیههای تعاونی و اتاقهای تعاون و احراز صلاحیت کاندیداهای سمتهای عضو هیات مدیره، بازرس و مدیرعامل و همچنین چگونگی رسیدگی بـه شکایتهای مربوط به انتخابات را در زمره وظایف انجمن نظارت قرار داده است. بنابراین دستورالعمل نحوه نظارت بر انتخابات تعاونیها و اتاقهای تعاون که به تصویب اعضاء انجمن نظارت رسیده و اجرای وظایف مقرر در ماده 28 آییننامه اجرایی قانون را به وزارت تعاون واگذار کرده است، مبتنی بر مقررات فوقالذکر میباشد و مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات قانونی مربوط نیز نمیباشد.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری-علی رازینی
