رای وحدت رویه شماره ۵۲۴ مورخ ۱۳۸۶/‍۰۷/۱۵ هیات عمومی دیوان عدالت اداری

ارتکاب اعمال خلاف شیون و شعایر اسلامی محدود و مقید به محل و محیط و ساعات کار اداری نیست و خطای اداری واجد عنوان جرم جزایی علاوه بر رسیدگی در هیات تخلفات اداری به مرجع ذیصلاح قضایی نیز اعلام می شود.

کلاسه پرونده: 292/85

شاکی:وزارت جهاد کشاورزی

موضوع:اعلام تعارض آراء صادره از شعب 14 و 17 بدوی و 4 و 7 تجدیدنظر

تاریخ رای:یکشنبه 15 مهر 1386

شماره دادنامه: 524

مقدمه: الف-1- شعبه سوم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 78/2017 موضوع شکایت آقای عربعلی حاج امینی به طرفیت، هیات تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری وزارت جهاد کشاورزی به خواسته، اعتراض به رای 55/78ت2 مورخ 4/11/78 به شرح دادنامه شماره 1159 مورخ 1379/6/8چنین رای صادر نموده است، شاکی اشعار داشته، دستگاهها و موسسات مشمول قانون رسیدگی به تخلفات داری در ماده 18 قانون و ماده 2 آیین‎نامه اجرایی احصاء گردیده که ذکری از جهاد نصر به عنوان فهرست نهادها و موسسات عمومی غیر دولتی به میان نیامده با مداقه محتویات پرونده و لایحه دفاعیه مشتکی‎عنه و سوابق رسیدگی هیات ملاحظه می‎شود، که اساسنامه جهاد نصر در تاریخ 14/2/79 به تصویب هیات وزیران رسیده و از شرکتهای دولتی وابسته به جهاد سازندگی می‎باشد، در زمرۀ موسسه غیر دولتی محسوب می‎شود. هر چند شاکی به دلیل اینکه تخلف انتسابی را قبل از مصوبه اشاره رفته می‎داند که اجرای قانون رسیدگی در خصوص پرسنل جهاد نصر را خلاف قانون اعلام داشته، لیکن با وحدت ملاک از تبصره یک ماده 2 آیین‎نامه اجرایی قانون رسیدگی به تخلفات اداری که مقررات مالی، اداری و استخدامی و تشکیلات جهاد سازندگی مصوب 1367 و نظام هماهنگ پرداخت حقوق نیز در خصوص کارکنان جهاد نصر عمل گردیده و می‎شود. مضافاً تصویب اساسنامه نیز بر اساس موسسه عمومی غیر دولتی بودن انجام پذیرفته، لذا ایراد شاکی بر خلاف بودن تسری قانون تخلفات اداری نسبت به پرسنل جهاد غیر موجه تشخیص، مضافاً رای معترض‎عنه که دلیلی بر مخدوش بودنش اقامه نشده خالی از اشکال بوده بنابمراتب شکایتش بی وجه، رای به رد شکایت مطروحه اعلام می‎دارد. الف-2- شعبه چهارم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه 79/1747 موضوع تقاضای تجدیدنظر جهاد سازندگی به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره 1159 مورخ 8/6/79 شعبه سوم بدوی دیوان چنین رای صادر نموده است، اولاً شاکی به صورت قراردادی مشغول کار بوده است و نتیجتاً اداره طرف شکایت بدون طرح موضوع تخلف در هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری می‎توانست مطابق قرارداد اقدام و یا از تمدید آن خودداری نماید. ثانیاً رسیدگی بـه تخلفات شاکی در هیاتهای رسیدگی، رعایت شیونـات کارمند قراردادی تلقی  مـی‎گردد، زیـرا طی رسیدگی به دفاعیات شاکی توجه گردیده و از این حیث اظهارات شاکی تلقی شده است. علیهذا با توجه به مراتب فوق تجدیدنظر خواهی شاکی موجب فسخ رای قطعی هیات رسیدگی به تخلفات اداری نبوده، ضمن رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بدوی نتیجتاً تایید می‎گردد. ب-1- شعبه چهاردهم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/2833 موضوع شکایت آقای عبداله کام خواه به طرفیت، هیات تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری کارکنان وزارت جهاد کشاورزی به خواسته، ابطال رای شماره 32/183ت مورخ 11/9/83 به شرح دادنامه شماره 654 مورخ 3/3/84 چنین رای صادر نموده است، حیطۀ صلاحیت مراجع رسیدگی به تخلفات اداری مقرر در قانون رسیدگی به تخلفات اداری، رسیدگی به تخلفات اداری ارتکابی از سوی مستخدمینی که در محیط اداری و یا خارج از آن هنگام انجام وظایف اداری مربوطه می‎باشد و ارتکاب تخلفی خارج از محیط کار و خارج از زمان مقرر اداری و غیر مرتبط با شغل و وظیفه اداری و همچنین ارتکاب جرم عمومی در خارج از وقت اداری توسط مستخدم خارج از حدود صلاحیت مرجع رسیدگی به تخلفات اداری قرار داشته و به حسب موضوع در حوزه صلاحیت دادگاه عمومی جزایی یا مرجع صالح دیگر قرار می‎گیرد. در مانحن فیه علاوه بر اینکه نسبت به اتهام کیفری انتسابی در دادسرای صالح حسب محتویات پرونده تخلفاتی واصله قرار تعلیق تعقیب صادر گردید و محکومیت قطعی کیفری حاصل نشد، نظر به اینکه اتهام انتسابی ارتکابی در خارج از وقت اداری و بدون ارتباط با وظیفه و مسیولیت اداری بوده است بنابراین اساساً هیات رسیدگی به تخلفات اداری اعم از بدوی و تجدیدنظر صلاحیت ورود در موضوع را نداشته و بدین ترتیب حکم قطعی معترض‎عنه نقض می‎گردد. ب-2- شعبه هفتم تجدیدنظر دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 84/594 موضوع تقاضای تجدیدنظر وزارت جهاد کشاورزی (هیات تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری) به خواسته، تجدیدنظر نسبت به دادنامه شماره 654 مورخ 3/3/84 شعبه چهاردهم بدوی، چنین رای صادر نموده است، با توجه به محتویات پرونده نظر به اینکه از طرف تجدیدنظر خواه نسبت به دادنامه تجدیدنظر خواسته اعتراض موجه و موثری بعمل نیامده و با بررسی سوابق امر به کیفیت رسیدگی و اعمال مقررات نیز ایراد و اشکالی که فسخ دادنامه بدوی را ایجاب نماید، مشهود نیست. بنابراین با رد تجدیدنظر خواهـی دادنامـه بـدوی عیناً تایید و استـوار می‎گردد. ج- شعبه 17 دیـوان در رسیـدگی بـه پرونـده کلاسـه 83/3551 موضوع شکایت آقای نصرالله اسدی به طرفیت، هیات بدوی رسیدگی به تخلفات اداری جهاد کشاورزی به خواسته، اعتراض به رای هیات بدوی و تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری وزارت جهاد کشاورزی به شرح دادنامه شماره 3805 مورخ 16/12/83 چنین رای صادر نموده است، شاکی با مدرک تحصیلی سیکل با 16 سال سابقه کار در پست سازمانی تکنسین تغذیه مهندسی بهداشت جایگاه دام در استان کردستان در شهرستان قروه خدمت می‎کرده که به اتهام رعایت نکردن شیون و شعایر اسلامی در شعبه اول دادگاه عمومی قروه به تحمل هشتاد ضربه شلاق محکوم و نیز به دو سال اقامت اجباری به شهرستان دیواندره مکلف گردیده است. پس از آن در هیاتهای بدوی و تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری وزارت جهاد کشاورزی به اتهام عدم رعایت شیون و شعایر اسلامی به مجازات تغییر محل جغرافیایی خدمت به مدت 5 سال به اسلام دشت محکوم گردیده و نامبرده مدعی است که مرتکب تخلف اداری نگردیده، لذا رای هیاتهای بدوی و تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری مبنی بر مجازات مجدد و تغییر محل جغرافیایی خدمت توجیه قانونی ندارد و نسبت به آن اعتراض نموده، اما از نظر دیوان عدالت اداری با توجه به اینکه اولاً، محکومیت در محاکم عمومی دادگستری و یا تبریه از اتهام انتسابی در آن مراجع ارتباطی به محکومیت و یا برایت حاصل از رای هیات بدوی و یا تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری ندارد و بین آنها ملازمه نمی‎باشد و امکان دارد در محاکم عمومی جرم به اثبات نرسد و شخص تبریه گردد، اما در هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری محکوم گردد. ثانیاً، عدم رعایت شیونات کارمندی در ماده 8 قانون رسیدگی به تخلفات اداری یکی از موارد تخلف شمرده شده است. ثالثاً، بین مجازات تعیین شده در رای دادگاه عمومی و رای هیات تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری، هیچگونه تعارضی وجود ندارد. با توجه به اینکه هر دو مجازات تغییر محل جغرافیایی و اقامت در دو محل جداگانه است، به ترتیب زمان صدور آراء قابل اجرا می‎باشند، بنابراین آراء صادره از هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری منطبق با موازین قانونی تشخیص داده شده، لذا شکایت شاکی غیر وارد تشخیص و قرار رد آن صادر می‎گردد. هیات عمومـی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسا و مستشاران و دادرسان علی‎البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رای می‎نماید.

رای هیات عمومی

اولاً با توجه به محتویات پرونده‎های فوق‎الذکر و دادنامه‎های صادره، وجود تناقض بین آراء شعب سوم بدوی و چهارم تجدیدنظر با آراء شعب 14 بدوی و هفتم تجدیدنظر محرز است. ثانیاً، ارتکاب اعمال خلاف شیون و شعایر اسلامی موضوع بند 21 ماده 8 قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب 1372/9/7 با توجه به اطلاق حکم مزبور مقید و محدود به محل و محیط و ساعات کار اداری نیست و به صراحت ماده 19 آن قانون نیز هر گاه خطای اداری واجد عنوان یکی از جرایم مندرج در قوانین جزایی باشد، هیات رسیدگی به تخلفات اداری ذیصلاح مکلف است به تخلف مستخدم خاطی رسیدگی و رای مقتضی صادر و مراتب را جهت رسیدگی به اصل جرم به مرجع قضایی ذیصلاح اعلام نماید. بنابراین دادنامه شماره 1159 مورخ 1379/6/17 شعبه سوم بدوی دیوان مبنی بر رد اعتراض شاکی نسبت به رای قطعی هیات تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری که به موجب دادنامه شماره 455 مورخ 1381/3/2 شعبه چهارم تجدیدنظر دیوان تایید شده در حدی که متضمن مراتب فوق‎الذکر است، صحیح و موافق قانون تشخیص داده می‎شود. این رای به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

معاون قضایی دیوان عدالت اداری- مقدسی‎فرد

Powered by Froala Editor

Powered by Froala Editor

Powered by Froala Editor

فهرست مطالب این صفحه

مشاوره و راهنمایی

سایت حقوقی حاوی قوانین و مقررات تنقیح شده، موضوعات حقوقی، آراء وحدت رویه دیوان عالی کشور، آراء هیات عمومی و هیات های تخصصی دیوان عدالت اداری و نظرات مشورتی

تماس بگیرید
تبلیغات
مطالب منتخب
پربازدیدها
مطالب مرتبط
داتیک در شبکه‌های اجتماعی