کلاسه پرونده: 263/83
شاکی:آقای تورج گل محمدی
موضوع:ابطال بخشنامه شماره 14257/34 مورخ 23/11/1379 اداره کل امور اسناد و سردفتران سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
تاریخ رای:یکشنبه 9 اردیبهشت 1386
شماره دادنامه: 77
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشتهاست، به موجب تبصره یک و 2 بند (الف) ماده یک قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 1373 و اصلاحیههای بعدی آن، تعرفه ثبت اسناد رسمی تسهیلات اعطایی به بخش تولیدی، تجاری پنج در هزار تعیین گردید و وفق قسمت آخر تبصره 2 الحاقی به بند (الف) ماده یک قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 1376/3/7 استفاده کنندگان تسهیلات موضوع این تبصره حسب مورد توسط بانکهای عامل … به دفاتر اسناد رسمی برای استفاده از تعرفههای مصوب هیات وزیران معرفی خواهند شد. لذا طبق نظر قانونگذار، بانکهای عامل و اعطا کننده تسهیلات مسیول تعیین تعرفه حق الثبت تعیین گردیده و دفاتر اسناد رسمی در این زمینه هیچگونه مسیولیت و دخالتی نداشته و ندارد. اداره کل امور اسناد سردفتران سازمان ثبت و اسناد و املاک کشور طی بخشنامه شماره 14257/34 مورخ 1379/11/23 بر خلاف صریح قانون مذکور اعلام نموده «اعمال تخفیف حق الثبت برای چنین سندی به صرف گواهی بانک رافع مسیولیت سردفتر نخواهد بود و سردفتران مکلفند در صورت ارایه گواهیهای مغایر با متن سند، مراتب را به متقاضی جهت رفع نقص اعلام دارند.» حال آن که 1- متقاضی که وام گیرنده میباشد مسیولیت و نقشی در تعیین حق الثبت ندارد که سردفتر مراتب را به متقاضی اعلام نموده و او بتواند اظهار نظر نماید. 2- قانون مذکور، بانک عامل را مرجع تعیین حق الثبت اعلام نموده لذا مداخله سردفتر در میزان و تعرفه حق الثبت بر خلاف قسمت اخیر تبصره 2 بند (الف) ماده یک قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین است. لذا استدعای رسیدگـی و لغو بخشنامه مـذکور را دارم. سرپرست دفتر حقوقی و امور بین الملل سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 5432/11 مورخ 1383/8/27 ضمن ارسال تصویرنامه شماره 7649/34 مورخ 1383/6/18 اداره کل امور اسناد و سردفتران اعلام داشتهند، با توجه به اینکه بخشنامه شماره 14257/34 مورخ 1379/11/23 اداره کل امور اسناد سردفتران نافی تبصره یک بند (الف) ماده یک قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین نمیباشد و اساساً مغایرتی با تبصره موصوف و مقررات قانونی مربوط ندارد ضمن اینکه بخشنامه مرقوم به منظور تاکید بر انجام و اجرای صحیح تبصره مذکور توسط دفاتر اسناد رسمی صادر گردیده است، لذا ایراد و اشکالی بر آن وارد نیست و ادعای شاکی غیرموجه و مردود است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق بـا حضور روسا و مستشـاران و دادرسان علیالبدل شعب دیـوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشـاوره بـا اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
به شرح تبصره ذیل بند (الف) ماده یک قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 1373 قانونگذار تعرفه ثبت اسناد رسمی برای قراردادهای مربوط به اعطای تسهیلات بانکی و تامین اجتماعی به تعاونیهای ایثارگران 3 در هزار و برای بخشهای تولیدی (صنعتی، کشاورزی، معدنی، مسکن و ساختمان) و موسسات آموزشی غیر انتفاعی و فعالیتهای فرهنگی (امور فیلم سازی و احداث تالارهای نمایش) 5 در هزار تعیین کردهاند و به موجب آییننامه اجرایی قانون، مرجع تشخیص هر یک از موارد مزبور در تسهیلات بانکی، بانک پرداخت کننده تسهیلات تعیین گردیده است مشروط بر اینکه اولاً به یکی از موارد مقرر در قانون تصریح شده باشد ثانیاً با حکم مقنن و مفاد سند تنظیمی مغایرتی نداشته باشد. نظر به مراتب فوقالذکر مفاد بخشنامه شماره 14257/34 مورخ 1379/11/23 اداره کل امور اسناد و سردفتران سازمان ثبت اسناد و املاک کشور که متضمن هدف و حکم قانونگذار است مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات ثبت اسناد و املاک کشور نمیباشد و موردی برای ابطال آن وجود ندارد.
