کلاسه پرونده: 814/85
شاکی: رییس شعبه پانزدهم دیوان عدالت اداری
موضوع: اعلام تعارض آراء صادره از شعب 5 و 10 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری
تاریخ رای: یکشنبه 15 بهمن 1385
شماره دادنامه: 759
مقدمه: الف-1- شعبه بیست و هفتم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 84/1468 موضوع شکایت آقای سلیمان عسگری به طرفیت هیات حل اختلاف رسیدگی به شکایات استانداری تهران به خواسته دستور موقت به شرح دادنامه شماره 773 مورخ 1384/6/1 چنین رای صادر نموده است، … نظر به اینکه تصمیم هیات طرف شکایت در اجرای ماده 28 قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخابات شهرداران و ماده 26 آییننامه اجرایی قانون مذکور اتخاذ گردیده و مطابق قسمت اخیر ماده 82 قانون فوقالذکر فرد یا افرادی که سلب عضویت میگردند میتوانند به دادگاه صالح شکایت نمایند که با توجه به استفاده از لفظ دادگاه دیوان عدالت اداری خارج از شمول لفظ مذکور بوده موضوع در صلاحیت رسیدگی محاکم عمومی استان تهران میباشد لذا شعبه مستنداً به مواد 11 و 14 و 18 قانون دیوان عدالت اداری و ماده 21 آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار عدم صلاحیت خویش را به شایستگی رسیدگی دادگاههای عمومی استان تهران صادر و اعلام مینماید. الف-2- شعبه پنجم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه 84/726 موضوع تقاضای تجدیدنظر سلیمان عسگری نسبت به دادنامه شماره 773 مورخ 1384/6/1 صادره از شعبه بیست و هفتم دیوان به شرح دادنامه شماره 926 مورخ 1384/9/2 چنین رای صادر نموده است. نظر به اینکه به موجب قسمت اخیر ماده 82 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شورای اسلامی کشور اعتراض به رای هیات حل اختلاف موضوع ماده 82 قانون مذکور قابل رسیدگی در دادگاه صالحه عنوان شده و مطابق بند 2 ماده 11 قانون دیوان آراء کلیه کمیسیونها، هیاتهای حل اختلاف و نظایر آن قابل اعتراض و رسیدگی در دیوان میباشد در نتیجه منظور قانونگذار در ماده اعلامی دیوان عدالت اداری به نظر میرسد و صلاحیت دیوان جهت رسیدگی به موضوع محرز است و بدین استدلال دادنامه شماره 773 مورخ 1384/6/1 شعبه بیست و هفتم دیوان مبنی بر رد صلاحیت نقض میشود و اما در ماهیت قضییه … ب-1- شعبهپانزدهمدر رسیدگی به پرونده کلاسه 84/2811 موضوع شکایت آقای اقبال منصوریان به طرفیت، هیات حل اختلاف استانداری تهران به خواسته اعتراض و تقاضای ابطال رای مورخ 1384/12/16 هیات مشتکیعنه در سلب عضویت شاکی در شورای اسلامی شهر اسلامشهر به شرح دادنامه شماره 1160 مورخ 1385/5/7 چنین رای صادر نموده است، اولاً نظر به اینکه قواعد آمره مربوط به صلاحیت رسیدگی مراجع قضایی از مقرراتی است که حتی چنانچه اصحاب دعوی متذکر آن نشوند، مرجع قضایی مربوطه خود مکلف به توصیف و شناسایی و تشخیص صلاحیت رسیدگی خود به موضوع مطروحه میباشد که در مانحن فیه چون قانونگذار در عبارات مندرجه در بند 2 ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری اراده حصر نداشته بلکه به سیاق تمثیلی آراء کمیسیونها و شوراها و هیاتها و نظایر آن که مقنن از کلمه مانند بهره جسته مبین عدم افاده محدودیت در طرح شکایت از تصمیمات و مصوبات و آراء هیاتها و کمیسیونها و شوراهایی است که واجد تشکیلات قانونی و اداری بوده و تصمیمات و اقداماتشان بر مبنای مقررات قانونی اتخاذ میگردد و آراء آنها در زمره اعتبار آراء قضایی که از سوی محاکم دادگستری صادر میشود را ندارد و همچنانکه در تبصره 2 ماده 11 قانون مذکور اعتراض به آراء دادگاههای دادگستری را استثناء نموده و خارج از صلاحیت این دیوان قرارداده فلذا با عنایت به مقررات مترقی اصل 173 قانون اساسی و فلسفه تاسیس دیوان عدالت اداری که نخواستهاند هیچگونه شکایت و تظلمخواهی در جمهوری اسلامی بدون دادخواهی و رسیدگی باقی بماند، رسیدگی به اعتراض آراء هیاتهای موصوف از هر حیث در حیطه صلاحیت این دیوان است، زیرا به آراء هیاتهای مذکور رای دادگاه اطلاق نمیشود. ثانیاً…. ب-2- شعبه دهم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه 85/654 موضوع تقاضای تجدیدنظر هیات حل اختلاف رسیدگی به شکایات استانداری تهران نسبت به دادنامه شماره 1160 مورخ 1385/5/7 صادره از شعبه پانزدهم دیوان به شرح دادنامه شماره 943 مورخ 1385/8/27 چنین رای صادر نموده است، با توجه به منطوق قسمت اخیر ماده 82 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی و انتخاب شهرداران دایر به صلاحیت دادگاه صالح و اینکه به موجب وحدت ملاک رای شماره 537 مورخ 1369/8/1 هیات عمومی دیوان عالی کشور و رای شماره 25-24-23 مورخ 1370/3/7 هیات عمومی دیوان عدالت اداری منظور از دادگاه صالح محاکم عمومی دادگستری است لذا رسیدگی به موضوع شکایت خـارج از حدود صلاحیت و اختیارات این مرجع مصرح در ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری تشخیص، ضمن ورود تجدیدنظر خواهی و نقض دادنامه معترض عنه قرار عدم صلاحیت به صلاحیت محاکم عمومی دادگستری استان تهران صادر مینماید. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فـوق با حضور روسای شعب بـدوی و روسا و مستشاران شعب تجدیـدنظر تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشـاوره بـا اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
مطابق ماده 82 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران، اعضاء شوراهای روستا، بخش، شهرک و شهرها در صورت سلب عضویت خود در شوراهای مزبور میتوانند به دادگاه صالح شکایت کنند. نظر به اینکه واژگان «دادگاه صالح» همانطور که در دادنامه شماره 537 مورخ 1369/8/1 هیات عمومی دیوان عالی کشور و همچنین دادنامههای 25-24-23 مورخ 1370/3/7 و شماره 72 مورخ 1385/2/17 هیات عمومی دیوان تصریح شده مفید و مفهم دادگاه ذیصلاح دادگستری است و اطلاق الفاظ مذکور در اصطلاح حقوقی و اداری به دیوان عدالت اداری، موافق مراد و مقصود و حکم صریح مقنن نیست، بنابراین دادنامه شماره 943 مورخ 1385/8/27 شعبه دهم تجدیدنظر دیوان متضمن قرار عدم صلاحیت دیوان به اعتبار صلاحیت دادگاه ذیصلاح دادگستری در مورد رسیدگی به شکایت و اعتراض عضو شورای اسلامی به خواسته سلب عضویت وی صحیح و موافق قانون است. این رای به استناد قسمت اخیر ماده 20 اصلاحی قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع ذیربط در موارد مشابه لازمالاتباع است.
معاون قضایی دیوان عدالت اداری – مقدسیفرد
