بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 485
تاریخ دادنامه: 1400/03/11
شماره پرونده: 9900974
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای امیرعلی خانجانی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره 2 ماده 12 آیین‌نامه اجرایی آموزش در مقطع کارشناسی ارشد مصوب 31/2/1398 دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره 2 ماده 12 آیین نامه اجرایی آموزش در مقطع کارشناسی ارشد مصوب 31/2/1398 دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«مطابق بند (الف)، (ب) و (ج) ماده 15 قانون برنامه پنجم توسعه و بند 3 جزء (ب) و بند 1 جزء (ج) ماده 2 و ماده 6 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و ماده 2 و بند 12 ماده 13 آیین نامه شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم بوده و همه مراکز آموزشی و پژوهشی و فناوری مکلف هستند فعالیت خود را در چهارچوب آن انجام دهند. لذا دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نمی تواند شیوه نامه خلاف مصوبات شورای عـالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم تصویب و اجرا کند. با توجه به تبصره ماده 16 شیوه نامه اجرایی آیین نامه آمـوزشی وزارت علوم مصوب 18/5/1394 بوده و از این رو مصوبه مـورد شکایت خـارج از حـدود اختیارات طرف شکایت می باشد.»
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
«ماده 12 : ارزیابی عملکرد دانشجویان در درس ها و در طول دوره تحصیل
تبصره 2 : نمره های ردّی درس های دانشجو در محاسبه میانگین نیمسال تحصیلی و میانگین کل منظور خواهد شد.»
در پاسخ به شکایت مذکور مدیر تحصیلات تکمیلی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی به موجب لایحه شماره 11437-12/5/1399 توضیح داده است که:
1- خواسته دانشجو (شاکی) مبنی بر ابطال ماده 12 و تبصره 2 ذیل آن در آیین نامه اجرایی آموزش کارشناسی ارشد، با توجه به اینکه دانشجو با قلب واقعیت های موجود، موضوع خواسته را به آیین نامه آموزشی سنوات قبل از سال ورود خود استناد نموده، وجاهت قانونی نداشته و موضوعیت پیدا نمی کند. ضمن اینکه برخلاف ادعای دانشجو، اقدام دانشگاه موافق و در چارچوب آیین نامه آموزشی مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی بوده و شرح آن در بندهای زیر ارایه شده است.
2- نامبرده دانشجوی کارشناسی ارشد ورودی سال 1397 دانشگاه است و امور تحصیلی ایشان باید با توجه به سال ورود ایشان در چارچوب آیین نامه آموزشی مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی که طی شماره 43069/2-1/3/1397 به دانشگاه ها ابلاغ شده مورد رسیدگی قرار گیرد. در این آیین نامه موضوع بلااثر بودن نمره های مردودی در میانگین کل که در آیین نامه آموزشی مصوب سال 1394 (تبصره 1 ماده 16) صراحت داشت و دانشجو در متن دادخواست به آن استناد نموده، حذف شده و مفاد ماده مذکور به شرح ماده 23 آیین نامه جدید اصلاح شده است. ضمناً لازم به ذکر است دانشگاه تا زمان ابلاغ آیین نامه جدید از طرف شورای عالی برنامه ریزی آموزشی پایبند مفاد آیین نامه قبلی بوده و برای دانشجویان مشمول، آن به اجرا گذاشته است.
3- لازم به ذکر است دانشگاه در اجرای بخشنامه های شماره 43069/2-1/3/1397 و 131043/21/2-13/6/1397 وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با هدف انتظام بخشیدن به جریان رسیدگی به امور تحصیلی دانشجویان و شفاف نمودن فرایندها ( نه وضع قانون جدید) در چارچوب آیین نامه آموزشی مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی، اقدام به تنظیم آیین نامه اجرایی نموده و برخلاف ادعای دانشجو، ماده 12 و تبصره های ذیل آن در این آیین نامه اجرایی، کاملاً با اسناد و مصوبات بالادستی ( آیین نامه آموزشی مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی شماره 43069/2-1/3/1397) مطابقت دارد. "
همچنین معاون اداری و مالی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی نیز در پاسخ به شکایت مذکور به طور خلاصه توضیح داده است که:
«اغلب مستندات مورد اسنادی شاکی با خواسته ایشان، خروج موضوعی دارد.
مستندات یاد شده مربوط به بازه زمانی گذشته دانشگاه می باشد و در حال حاضر کاربری ندارد.
دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی جزء دانشگاه های سطح یک دولتی است و به موجب بخشنامه شماره 43069/2-1/3/1397 معاون آموزشی وزارت عتف ، اختیارات در بند 3 و 2 و 1 جهت تدوین شیوه نامه تفویض شده است.
مفاد ماده 12 مصوبه مورد شکایت در ماده 30 آیین نامه دوره های تحصیلی کاردانی؍کارشناسی، کارشناسی ارشد و دوره های تخصصی (ویژه دانشگاه های سطح 2 و 1 دولتی) به شماره 43069/2-1/3/1397 مصوب وزارت علوم تصویب شده است و تصویب مفاد ماده 12 مصوبه مذکور، مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی بوده و دانشگاه در حیطه اختیارات خود، تبصره 2 ماده 12 را در راستای شفاف کردن فرآیند و انتظام بخشیدن به امور برابر تکالیف قانونی تفویض شده، تصویب کرده است.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 11/3/1400 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
براساس جزء 4 بند «ب» ماده 2 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال 1383، تعیین ضوابط، معیارها و استانداردهای علمی موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی، رشته‌ها و مقاطع تحصیلی با رعایت اصول انعطاف، پویایی، رقابت و نوآوری علمی از ماموریتهای اصلی و حدود اختیارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در زمینه اداره امور دانشگاهها و موسسات آموزش عالی تحت پوشش این وزارتخانه است و در راستای ایفای ماموریتها و اختیارات فوق، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری اقدام به تصویب آیین‌نامه دوره‌های تحصیلی کاردانی/ کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (ابلاغی به شماره 43069/2-1/3/1397) نموده است. نظر به اینکه در آیین‌نامه یادشده درخصـوص اثر نمره‌های مردودی در محاسبه میانگین کل حکمی مقرر نشده است، لذا حکم مقرر در تبصره 2 ماده 12 آیین‌نامه اجرایی آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی که براساس آن مقرر شده است که نمره‌های ردی درسهای دانشجو در محاسبه میانگین نیمسال تحصیلی و میانگین کل منظور خواهد شد، خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.
محمد مصدق-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
