بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 294-293-292
تاریخ دادنامه: 1400/02/28
شماره پرونده: 9902131 و 9902012 و 9803756
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای مصعب شیخ علیان
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: شعب دیوان عدالت اداری در خصوص شمول یا عدم شمول قانون کار بر ستاد امر به معروف و نهی از منکر، آراء متفاوتی صادر کرده اند. گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 52 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9609986839200552 با موضوع دادخواست ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان اصفهان به طرفیت هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما مستقر در اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان و به خواسته اعتراض به رای شماره 21/3-20/1/1396 هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما به موجب دادنامه شماره 9709970901201031-13/4/1397 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص دادخـواست شاکی بـه طرفیت هیات حـل اختلاف کارگر و کارفرما مستقر در اداره تعاون، کار و رفـاه اجتماعی به خواسته اعتراض نسبت به رای شماره 3/21-20/1/1396 با التفات به اینکه ایراد و اعتراض موثری که موجب نقض رای معترض عنه باشد اقامه و ابراز نگردیده و رای مصدور مغایرتی با موازین قانونی نداشته بنابراین مستنداً به مواد10 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می نماید. این رای ظرف مهلت 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است. رای مذکور به موجب دادنامه شماره 9709970955403301-1/10/1397 در شعبه 13 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
ب: شعبه 53 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9609980957201052 با موضوع دادخواست آقای محمد شعله به طرفیت اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان و به خواسته اعتراض به رای شماره 162/4-5/6/1396 هیات حل اختلاف به موجب دادنامه شماره 9809970957200504-18/2/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص دادخواست آقای محمد شعله فرزند احمدرضا به طرفیت اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان به خواسته اعتراض به رای شماره 162/4-5/6/1396 هیات حل اختلاف، با توجه به مجموع محتویات پرونده، نظر به اینکه مطابق تبصره یک ماده واحده قانون مشمول مقررات قانون کار و حفاظت فنی و بهداشت کار در مورد کارکنان و اتباع خارجی نهادهای انقلابی و موسساتی که تولیدات غیر تسلیحاتی دارند مصوب 24/9/1369: «کارکنان واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی وابسته به نهادهای انقلابی و یا سایر موسسات که تولیدات غیرتسلیحاتی دارند مشمول کلیه مقررات قانون کار خواهند بود» و این موضوع در دادنامه شماره 127-29/3/1379 هیات عمومی دیـوان عدالت اداری مـورد تاکید قـرار گرفته است. لذا با توجـه به مقررات فـوق کارکنان شاغل در نهادهای انقلابی و وابسته به آن مشمول مقررات قانون کار شناخته شده اند و هیات مربوطه مکلف به رسیدگی به اختلاف طرفین می باشد و حکم به ورود شکایت و نقض رای معترض عنه و ارجاع امر به هیات مربوط جهت رسیدگی مجدد در اجرای مواد 10-11 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و اعلام می نماید.رای صادره ظرف مهلت بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری خواهد بود. رای مذکور به لحاظ عدم اعتراض در مهلت قانونی قطعی گردید.
ج: شعبه 61 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9609980901101688 با موضوع دادخواست آقای مصعب شیخ علیان به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان و به خواسته نقض رای هیات حل اختلاف کار به شماره 543/3-12/6/1396 به طرفیت ستاد امر به معروف به موجب دادنامه شماره 9709970901103059-19/9/1397 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت آقای مصعب شیخ علیان فرزند اسفندیار به طرفیت اداره تعاون و کار و رفاه اجتماعی شهرستان اصفهان به خواسته اعتراض به رای شماره 543/3-12/6/1396 هیات حل اختلاف کار دیوان با بررسی مدارک ابرازی از جمله شکایت شاکی و دفاعیات مشتکی عنه ملاحظه پرونده فنی ادعای مطروحه را مقرون به صحت تشخیص داده و نظر به اینکه کارکنان شاغل در نهادهای انقلابی و وابسته به آن در اجرای دادنامه شماره 127-29/3/1379 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مشمول مقررات کار شناخته شده اند لذا هیات مربوطه تکلیف به رسیدگی اختلاف طرفین را داشته و لذا حکم به ورود شکایت و نقض رای معترض عنه و ارجاع امر به هیات مربوط جهت رسیدگی مجدد در اجرای مواد 10 و 63 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و اعلام می گردد ، این رای به استناد ماده 65 قانون مذکور ظرف مدت 20 روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می‌باشد. رای مذکور به موجب دادنامه شماره 9709970956803665-6/12/1397 در شعبه 19 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
د: شعبه 61 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9709980901101932 با موضوع دادخواست آقای سعید حق شناس به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان و به خواسته اعتراض به رای شماره 443/3-17/6/1397 هیات حل اختلاف به موجب دادنامه شماره 9809970901102162-9/6/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت آقای سعید حق شناس جزی فرزند عزیزاله به طرفیت اداره تعاون ، کار و رفاه اجتماعی اصفهان به خواسته اعتراض به رای شماره 443/3-17/6/1397 هیات حل اختلاف با توجه به مجموع محتویات پرونده و اظهارات طرفین و با عنایت به اینکه کارکنان شاغل در نهادهای انقلابی و وابسته به آن در اجرای دادنامه شماره 127-29/3/1379 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مشمول مقررات کار شناخته شده اند . لذا هیات مربوطه مکلف به رسیدگی به اختلاف فی مابین بوده ادعای مطروحه را مقرون به صحت تشخیص داده و لذا دیوان رای معترض عنه را مخدوش و شکایت مطروحه را وارد و موجه دانسته مستنداً به مواد 10-11-65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض رای مزبور پرونده جهت رسیدگی مجدد و تکمیل تحقیقات با استفاده از کارشناسان و بازرسان مجرب ، خبره و مقتدر و سپس صدور رای براساس موازین قانونی به هیات مربوطه اعاده می گردد. رای صادره ظرف مهلت بیست روز پس ازابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی است. رای مذکور به لحاظ عدم اعتراض در مهلت قانونی قطعی گردید.
هـ: شعبه 35 بـدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی بـه پرونده شماره 9609980900102213 با موضوع دادخواست آقای مصعب شیخ علیان به طرفیت ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان اصفهان و به خواسته اعاده به کار- بیمه ایام بلاتکلیفی و پرداخت مابه التفاوت کلیه مزایای قانونی به موجب دادنامه شماره 9809970900202242-9/6/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است:
صرف نظر از اینکه شاکی پرونده دیگرپیرامون خواسته خود مطرح و نسبت به امر در هیات حل اختلاف اداره کار و شعبه 61 دیوان عدالت اداری حکم صادر شده است نظر به اینکه موضوع پرونده خواسته مستقلی بوده ودر راستای دادنامه شماره 127-29/3/1379 صادره از هیات عمومی دیوان عدالت اداری کارکنان شاغل در نهاد های انقلابی و وابسته آن مشمول مقررات قانونی کار بوده فلذا قرار عدم صلاحیت به اعتبار و شایستگی هیاتهای حل اختلاف مستقر در شهرستان اصفهان را صادر و اعلام می نماید قرار صادره در راستای ماده 48 قانون رسیدگی به تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قطعی بوده. دفترنسبت به ارسال پرونده اقدام شود.
و: شعبه 45 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9609980904201336 با موضوع دادخواست آقای محمد شعله به طرفیت ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان اصفهان و به خواسته درخواست بازگشت به کار، پرداخت مابه التفاوت حقوق، مزایا و کلیه مستحقات قانونی به موجب دادنامه شماره 9709970904203552-28/11/1397 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص دادخواست تقدیمی آقای محمد شعله فرزند احمدرضا به طرفیت ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان اصفهان به خواسته درخواست بازگشت به کار ، پرداخت ما به التفاوت حقوق، مزایا و کلیه مستحقات قانونی با بررسی،تدقیق و مداقه جمیع اوراق و محتویات پرونده، مفاد دادخواست تقدیمی و مستندات ابرازی پیوست به شرح مضبوط و مندرج در جوف پرونده و التفات به لایحه دفاعیه تقدیمی از ناحیه طرف شکایت و مستندات ابرازی پیوست، تصویر آرا صادره از هیات های تشخیص و حل اختلاف که همگی حاکی از حاکمیت قانون کار نسبت به شاکی است و نظر به حکم مقنن در ماده 157 قانون کار مبنی بر صلاحیت هیاتهای تشخیص و حل اختلاف کارگر و کار فرما و رسیدگی به اختلافات فردی میان کارگر و کار فرما که ناشی از اجرای قانون کار باشد. علیهذا نظر به مراتب معنونه و التفات به خصوصی بودن طرف شکایت اینکه شعبه دیوان، در شرایط فعلی، صلاحیت ورود به موضوع را نداشته، با اعتقاد به صلاحیت هیاتهای تشخیص و حل اختلاف کارگر و کار فرمای اداره کار استان اصفهان، به استناد اصل 173 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و مواد 1، 10 و 48 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و رای وحدت رویه شماره 336-20/6/1391 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، قرار عدم صلاحیت خود را به اعتبار صلاحیت و شایستگی هیاتهای تشخیص و حل اختلاف کارگر و کارفرمای اداره کار استان اصفهان صادر و اعلام می‌نماید قرار عدم صلاحیت صادره به مستفاد از رای وحدت رویه شماره 126-15/2/1393 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، قطعی است.
از طرفی شعبه 63 بدوی دیوان عدالت اداری با موضوع دادخواست آقای مجتبی آقاجانی به موجب دادنامه شماره 9809970902002057-12/11/1398 که در شعبه 13 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب رای شماره 9909970955400374-20/2/1399 تایید شده است، با این استدلال که ستاد امر به معروف جزو نهادهای انقلابی است و بر اساس لایحه قانونی عدم شمول مقررات قانون کار درباره کارکنان نهادهای انقلابی مصوب 13/4/1359 شورای انقلاب از شمول قانون کار خارج است. رای به تایید نظر اداره کار و رد شکایت شاکی صادر کرده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 28/2/1400 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف. تعارض در آراء محرز است. ب. براساس تبصره 2 لایحه قانونی عدم شمول مقررات قانون کار درباره کارکنان نهادهای انقلابی مصوب 13/4/1359 : «نهادهای انقلابی به ارگانهایی اطلاق می‌گردد که بنا به نیاز دوران بعد از انقلاب اسلامی ایران (22 بهمن سال 1357) به بعد با تصویب مراجع قانونگذاری به وجود آمده است.» نظر به این که ستاد امر به معروف و نهی از منکر در راستای فراهم نمودن زمینه‌های اجرایی لازم برای تحقّق امر به معروف و نهی از منکر و بر مبنای ماده 16 قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر مصوب سال 1394 ایجاد شده، لذا از مصادیق نهادهای انقلابی موضوع تبصره 2 لایحه قانونی عدم شمول مقررات قانون کار درباره کارکنان نهادهای انقلابی محسوب می‌شود و از شمول مقررات قانون کار خارج است و بر همین اساس، دادنامه شماره 9909970955400374-20/2/1399 (صادره از شعبه 13 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری) که در مقام تایید دادنامه شماره 9809970902002057-12/11/1398 (صادره از شعبه 63 دیوان عدالت اداری) صادر شده و ستاد امر به معروف و نهی از منکر را خارج از شمول مقررات قانون کار اعلام کرده، صحیح و منطبق با موازین قانونی است. این رای به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
محمد مصدق-رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
