بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 150
تاریخ دادنامه: 24 فروردین 1400
شماره پرونده: 9900115
شاکی: آقای میرآقا قدیری پاشاکلایی
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ردیف 2 از جدول قسمت (الف) بخش دوم ابلاغیه شماره 98108790/1218/1358/3/17/13-5/5/1398 پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال ردیف 2 از جدول قسمت (الف) بخش دوم ابلاغیه شماره 98108790/1218/1358/3/17/13-5/5/1398 پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است که:
«در ابلاغیه مورد شکایت بابت صدور گواهینامه پرداخت مبلغ 000/200 ریال به حساب خزانه داری کل و بابت هوشمند سازی مبلغ 700/250 ریال به حساب شرکت پژوهش و توسعه ناجی تعیین گردیده است در حالی که تعرفه اخیرالذکر در مغایرت با جدول شماره 16 (تعرفه های درآمدهای موضوع جدول شماره 5) قانون بودجه سال 1397 کل کشور می باشد که برای انجام خدمت صدور گواهینامه رانندگی هوشمند مجموعاً مبلغ 000/200 ریال به حساب خزانه داری کل به موجب قانون تعیین گردیده است و این حکم در ردیف 6 جدول شماره 16 (تعرفه های درآمدهای موضوع جدول شماره 5) قانون بودجه سال 1398 تکرار و در قانون بودجه سال 1399 این تعرفه به مبلغ 000/500 ریال افـزایش یافته است، و بر این اسـاس هوشمندسـازی در قـوانین بودجـه سنواتی امری جدای از صدور گواهینامه رانندگی نبوده است تا مرجع صدور گواهینامه مبلغی مازاد بر قانون از بابت آن دریافت دارد. شرکت پژوهش و توسعه ناجی وابسته به بنیاد تعاون ناجا براساس مفاد رای شماره 467 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مورخ 7/7/1387 موسسه ایی غیرانتفاعی و غیردولتی محسوب می گردد و از شمول شرکت های دولتی خارج بوده است و بر این اساس مجاز به دخل و تصرف در حساب های دولتی نمی باشد و از این رو نیز ابلاغیه پلیس راهور ناجا مغایر با قانون و قابل ابطال می باشد.»
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
« …الف) گزینه صدور گواهینامه: مربوط به هزینه متن مقرره فیش های صدور گواهینامه به شرح زیر (700/470 ریال، چهارصد هفتاد هزار و هفتصد ریال) است:
|
ردیف |
صاحب حساب |
نام شعبه |
بابت |
مبلغ |
|
1 |
خزانه داری کل |
بانک ملی |
صدور گواهینامه |
000/200 ریال |
|
2 |
شرکت پژوهش و توسعه ناجی |
بانک ملی |
هوشمند سازی |
700/250 ریال |
|
3 |
وزارت امور اقتصاد و دارایی |
بانک ملی |
تمبر گواهینامه |
000/10 ریال |
|
4 |
شهرداری |
بانک ملی |
عوارض شهرداری |
000/10 ریال |
در پاسخ به شکایت مذکور، رییس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران به موجب لایحه شماره 140/4/02/12/13-16/4/1399 توضیح داده است که: «نامه مورد شکایت صرفا « ارسال یک جزوه آموزشی» درباره نحوه کار با دستگاه های پوز در آموزشگاه های رانندگی توسط کاربران بوده است و به علت فقدان ویژگی های مندرج در ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قابلیت شکایت و ابطال را دارا نمی باشد. پلیس راهنمایی و رانندگی هیچ گونه مصوبه یا ابلاغی برای تعیین تعرفه‌ها یا مبالغ مربوط به هزینه گواهینامه رانندگی نداشته است و آنچه در قانون بودجه تعیین شده است ملاک عمل بوده است. براساس بند (د) هجدهمین جلسه یارانه ها، ابلاغی توسط معاون اول ریاست جمهوری در نامه شماره 48021-12/2/1394، تعیین نرخ خدمات متفرقه و خدمات الکترونیک شماره گذاری و هزینه های پستی و … توسط موسسات وابسته به بنیاد تعاون ناجا که از مصادیق مندرج در قانون بودجه نیستند، در ردیف کالاها و خدمات اولویت اول نبوده و راساً امکان تعیین نرخ را دارند. از سوی دیگر براساس نامه شماره 4374/499401/60/42 معاونت فناوری اطلاعات و ارتباطات نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مورخ 22/6/1389 پلیس راهور نقشی در تعیین هزینه صدور گواهینامه های هوشمند رانندگی نداشته است. هزینه صدور کارت هوشمند مندرج در قانون بودجه جهت جبران هزینه های توسعه و یکپارچه سازی سامانه های صدور در بخش دولتی بوده است و از هزینه های مربوط به تولید کارت و شخصی سازی الکترونیکی خروج موضوعی داشته است و فرآیند صدور کارت های هوشمند ارتباطی به هزینه چاپ و تولید کارت ندارد و توسط متقاضی پرداخت می گردد. براساس مصوبات جلسه بیست و پنجم کارگروه تنظیم بازار، افزایش هزینه های هوشمند سازی کارت های هوشمند به دلیل عدم تخصیص ارز به نرخ رسمی مطابق محاسبات سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان و تولید کنندگان، مورد توافق قرار گرفته است که از تاریخ 1/2/1398 عمل گردد و این امر به موجب نامه 328820/60 وزیر صنعت، معدن و تجارت مورخ 20/12/1397 خطاب به دبیر هیات دولت با رونوشت به فرماندهی ناجا ابلاغ گردیده است. لازم به ذکر است پلیس درباره هزینه موصوف ابلاغی نداشته است و تعرفه خدمات اشاره شده از طریق مجاری قانونی ناظر بر بخش خصوصی تعیین شده است و در نهایت توسط معاون هماهنگ کننده ناجا برابر نامه شماره 136653861/1/12-10/2/1398 ابلاغ گردیده است.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 24/1/1400 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
براساس ردیف 6 جدول شماره 16 قانون بودجه سال 1398 کل کشور با عنوان تعرفه‌های درآمدی موضوع جدول شماره 5، نرخ تعرفه مربوط به صدور گواهینامه هوشمند، 000/200 ریال تعیین شده است. نظر به اینکه در جدول مربوط به پیوست ابلاغیه شماره 98108790/1218/1358/3/17/13-5/5/1398 رییس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران به غیر از مبلغ مذکور، در ردیف 2 این جدول حکم به دریافت مبلغ 700/250 ریال و واریز آن به حساب شرکت پژوهش و توسعه ناجی شده است که مبنای قانونی ندارد، لذا این بخش از جدول پیوست ابلاغیه فوق‌الذکر، خلاف قانون و خارج از اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
احمد درزی رامندی- معاون قضایی دیوان عدالت اداری
