بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 143
تاریخ دادنامه: 21 فروردین 1400
شماره پرونده: 9804188
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 2 آیین نامه شرایط میهمانی و انتقال دانشجویان کارشناسی دانشگاه صنعتی امیر کبیر، مورخ 2/6/1395
گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره 290193/300- 19/11/1398 اعلام کرده است که: «حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای بهرامی رییس محترم دیوان عدالت اداری سلام علیکم، احتراماً به استحضار می رساند: هیات امناء دانشگاه صنعتی امیر کبیر طبق دستور 3201 مصوبه مورخ 2/6/1395 آیین نامه شرایط میهمانی و انتقال دانشجویان کارشناسی در دانشگاه مذکور را مصوب نموده است. برابر بند 1 آیین نامه مذکور شرایط عمومی پذیرش، تمدید یا انتقال دانشجویان کارشناسی عادی به شرح ذیل می باشد:
«1-1: در صورت داشتن حداقل معدل 15 در دانشگاه مبداء برای مدت حداقل دو ترم تحصیلی درخواست میهمانی قابل بررسی می باشد.
تبصره 1: در صورت داشتن حداقل معدل 14، درخواست میهمانی با شهریه پردیس قابل بررسی خواهد بود.
1-2: شرط تمدید میهمانی برای سال دوم، داشتن معدل حداقل 14 در دانشگاه صنعتی امیر کبیر می باشد.
تبصره 2: در صورت کسب معدل بین 12 تا 14 تمدید میهمانی با شهریه پردیس امکان پذیر می باشد.
1-3: میهمان دایم یا انتقال دایم، به هیچ وجه قبل از پایان 4 ترم میهمانی قابل انجام نیست. پس از 4 ترم میهمانی، اگر معدل 16 از صنعتی امیرکبیر به دست آمد در صورت موافقت دانشکده، انتقال دایم، و اگر حداقل معدل 15 حاصل شد میهمان دایم خواهد شد. در غیر این صورت به دانشگاه مبداء بازگشت داده می شود.
تبصره 3: پس از 4 ترم میهمانی اگر حداقل معدل 14 کسب نموده باشد تمدید میهمانی با شهریه پردیس امکان پذیر خواهد بود.
1-4: همه موارد فوق شامل پرداخت شهریه خواهند شد. شهریه میهمانی و انتقال پردیس بر اساس مصوبات پردیس بین الملل می باشد.
تبصره 4: اگر معدل 17 از ترمهای تحصیل در دانشگاه صنعتی امیر کبیر به دست آمد، انتقال دایم با 50 درصد تخفیف در شهریه و اگر معدل 18 از ترمهای تحصیل در دانشگاه صنعتی امیرکبیر به دست آمد، انتقال دایم بدون شهریه خواهد بود.
همچنین برابر بند 2 آیین نامه مذکور، تمدید میهمانی یا انتقال دانشجویان فرزند هیات علمی در مقطع کارشناسی به شرح آتی می باشد:
انتقال دایم: انتقال هنگامی امکانپذیر است که داوطلب (فرزند هیات علمی) حد نصاب علمی را برای کد رشته محل مورد تقاضا دارا باشد.
حد نصاب: حد نصاب نمره علمی لازم، برای انتقال 90 درصد و برای تغییر رشته 5/92 درصد نمره کل آخرین نفر پذیرفته شده در سهمیه مربوطه برای رشته محل مورد تقاضا می باشد.
انتقال مشروط: اگر فـرزند هـیات علمـی دارای حد نصـاب لازم برای انتقال نباشد به دانشگـاهی که در رشته مورد تقاضا دارای حداقل نمره می باشد انتقال مشروط می باید سازمان سنجش آموزش کشور داوطلب را به صورت انتقال مشروط (میهمان) به دانشگاه مقصد، که لزوماً باید در شهر محل خدمت عضو هیات علمی باشد معرفی می نماید.
تبدیل انتقال مشروط به انتقال دایم منوط به احراز وضعیت علمی مناسب طی حداقل دو ترم اول تحصیلی به تشخیص دانشگاه مقصد است در دوره انتقال مشروط، دانشجو در دانشگاه مقصد واحد می گیرد و لزومی ندارد از دانشگاه مبدا فرم میهمان اخذ کند. اخذ شهریه از داوطلبان معرفی شده به صورت انتقال مشروط در دوره روزانه ممنوع می‌باشد. در صورتی که این داوطلبان نتوانند طی حداقل دو ترم از وضعیت علمی مناسب بر خوردار شوند بایستی به دانشگاه مبدا (محل قبولی اولیه) مراجعه و پس از ثبت نام ادامه تحصیل دهند.
2-1: شرط تمدید میهمانی برای سال دوم، داشتن معدل کل حداقل 14 و به صورت رایگان می باشد.
تبصره 1: در صورت کسب معدل کل کمتر از 12 به دانشگاه مبدا بازگشت داده می شود.
2-2: در صورت کسب معدل بین 12 تا 14 تمدید میهمانی با شهریه پردیس امکانپذیر خواهد بود.
تبصره 2: در مورد دانشجویانی که ولی هیات علمی امیر کبیر باشد، در صورت کسب معدل بین 12 تا 14 شهریه میهمانی اخذ خواهد گردید.
2-3: شرط انتقال دایم کسب معدل کل حداقل 14 بعد از گذراندن حداقل 4 ترم اول تحصیلی و عدم مشروطی می‌باشد.
با عنایت به مراتب، ملاحظه می گردد؛ آیین نامه مذکور برای پذیرش، انتقال و میهمان شدن دانشجویان عادی و فرزندان اعضای هیات علمی تفاوت هایی قایل شده که مصداق تبعیض و بی عدالتی است.»
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
«2- تمدید میهمانی یا انتقال دانشجویان فرزند هیات علمی در مقطع کارشناسی
انتقال دایم: انتقال هنگامی امکانپذیر است که داوطلب (فرزند هیات علمی) حد نصاب علمی را برای کد رشته محل مورد تقاضا دارا باشد.
حد نصاب: حد نصاب نمره علمی لازم، برای انتقال 90% و برای تغییر رشته 5/92% نمره کل آخرین نفر پذیرفته شده در سهمیه مربوطه برای رشته محل مورد تقاضا می باشد.
انتقال مشـروط: اگر فرزند هیات علمی دارای حد نصاب لازم برای انتقال نباشد به دانشگاهی که در رشته مورد تقـاضا دارای حداقل نمـره می باشد.
انتقال مشروط می باید سازمان سنجش آموزش کشور داوطلب را به صورت انتقال مشروط (میهمان) به دانشگاه مقصد، که لزوماً باید در شهر محل خدمت عضو هیات علمی باشد معرفی می نماید. تبدیل انتقال مشروط به انتقال دایم منوط به احراز وضعیت علمی مناسب طی حداقل دو ترم اول تحصیلی به تشخیص دانشگاه مقصد است در دوره انتقال مشروط، دانشجو در دانشگاه مقصد واحد می گیرد و لزومی ندارد از دانشگاه مبدا فرم میهمان اخذ کند. اخذ شهریه از داوطلبان معرفی شده به صورت انتقال مشروط در دوره روزانه ممنوع می باشد. در صورتیکه این داوطلبان نتوانند طی حداقل دو ترم از وضعیت علمی مناسب بر خوردار شوند بایستی به دانشگاه مبدا (محل قبولی اولیه) مراجعه و پس از ثبت نام ادامه تحصیل دهند.
2-1: شرط تمدید میهمانی برای سال دوم، داشتن معدل کل حداقل 14 و به صورت رایگان می باشد.
تبصره 1: در صورت کسب معدل کل کمتر از 12 به دانشگاه مبدا بازگشت داده می شود.
2-2: در صورت کسب معدل بین 12 تا 14 تمدید میهمانی با شهریه پردیس امکانپذیر خواهد بود.
تبصره 2: در مورد دانشجویانی که ولی هیات علمی امیر کبیر باشد، در صورت کسب معدل بین 12 تا 14 شهریه میهمانی اخذ خواهد گردید.
2-3: شرط انتقال دایم کسب معدل کل حداقل 14 بعد از گذراندن حداقل چهار ترم اول تحصیلی و عدم مشروطی می باشد.»
علی رغم ابلاغ دادخواست و ضمـایم آن به طـرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده در هیات عمـومی دیوان عدالت اداری پاسخی واصل نشده است. هیات عمومی دیـوان عدالت اداری در تاریخ 21/1/1400 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بـررسی با اکثـریت آراء به شـرح زیر به صـدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
وظایف هیات امناء دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی در ماده 7 قانون تشکیل هیات های امناء دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی تصریح شده و مفاد بند 2 آیین نامه مورد اعتراض در وضع ضابطه خاص برای فرزندان اعضاء هیات علمی جزء هیچ یک از وظایف مصرح در ماده 7 قانون مذکور قرار ندارد، از طرفی با حکم بند (ب) ماده 20 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران منطبق نیست، علاوه بر آن مطابق بند 9 اصل 3 قانون اساسی دولت جمهوری اسلامی ایرن (به معنای اعم) موظف است برای نیل به اهداف مذکور در اصل دوم همه امکانات خود را برای اموری از جمله رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه در تمام زمینه های مادی و معنوی به کار برد. نظر به اینکه در بند 2 آیین نامه شرایط میهمانی و انتقال دانشجویان کارشناسی در دانشگاه صنعتی امیر کبیر، برای فرزندان اعضاء هیات علمی، متفاوت از سایر دانشجویان امتیازاتی برقرار شده است و تبعیض ناروا محسوب می شود و وضع چنین ضابطه ای به دلایل قانونی صدرالذکر از حدود اختیارات هیات امناء خارج است، بنابراین بند 2 آیین نامه مورد اعتراض به لحاظ مغایرت با قانون و خارج بودن از حدود اختیارات مرجع وضع، مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
محمدکاظم بهرامی- رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
