بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 103 الی 115
تاریخ دادنامه: 21 فروردین 1400
شماره پرونده: 9803659-9803658-9803657-9803656-9803655-9803654-9803653
9900198-9803664-9803663-9803662-9803661-9803660
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکیان: خانم ها: اعظم امینی، صدیقه امیدوار اشکلک، مرجان قبادی، مهدخت شریعتی، شیوا شیرافکن، هاله عابدین زاده، فاطمه دانش، مرضیه آقاخانی، افخم السادات رفیعی پور و آقایان: علیرضا جزء رضاییان، محسن رهبر، امین قرنلی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 150065/710-19/8/1398 اداره کل امور اداری و تشکیلات وزارت آموزش و پرورش
گردش کار: شاکیان به موجب دادخواست های جداگانه ای ابطال بخشنامه شماره 150065/710-19/8/1398 اداره کل امور اداری و تشکیلات وزارت آموزش و پرورش را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده اند که: «اینجانبان از فرهنگیان ناشنوای استان تهران که در سال گذشته با وجود مانع تراشیها و ایجاد مشکلات متعدد از جانب مسیولین آموزش و پرورش با تلاش و پیگیری های مداوم موفق شدیم با تاخیر ماده 28 قانون جامع حمایت از معلولین را به مرحله اجرا رسانده و از تقلیل 10 ساعت کاری برخوردار شویم متاسفانه آبان ماه سال جاری تحصیلی این قانون با بخشنامـه 150065-710-19/8/1398 توسط وزارت آمـوزش و پرورش بـه صورت مبهم نقض شده است و حتی بخشنامه ای که دستور اکید مبنی بر حذف این ماده باشد به فرهنگیان معلول ارایه نداده اند و با نامه نگاری داخلی و به صورت شفاهی همکاران را مجبور به برگشت ده ساعت کار با تهدید به انفصال از خدمت و به صورت تمام وقت نموده اند و ابلاغ 14 ساعت همکاران را به 24 ساعت تغییر داده اند. لذا با توجه به اینکه این قانون فراگیر و شامل تمامی افراد با معلولیت های مختلف شاغل در ارگان های دولتی است، درخواست پیگیری و جلوگیری از اجحاف در حق خود را داربم. چگونه است که این قانون که به تصویب مجلس شورای اسلامی و در نهایت به تصویب شورای نگهبان رسیده است به راحتی با بخشنامه ای مبهم و به صورت شفاهی نقض می شود. امیدوارم در سالی که مسیولین کمر همت به رفع مشکلات و بهبود وضعیت معلولین بسته اند مساعدت فرموده و نسبت به اجرای قانون حمایت از معلولین اهتمام جدی ورزند.»
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
« برادر ارجمند جناب آقای فولادوندراد – مدیرکل محترم آموزش و پرورش شهر تهران
با سلام و احترام، بازگشت به نامه شماره 55/143387-11/8/1398 در خصوص مشمولین ماده 27 بخشنامه شماره 11061-8/2/1397 ریاست جمهور منضم به بخشنامه شماره 26/710-10/7/1397 اعلام می دارد؛ با عنایت به اینکه در ماده 13 قانون نحوه اجرای قانون مربوط به خدمت نیمه وقت بانوان مصوب 18/1/1364 به صراحت اعلام گردیده، مشمولین این قانون به هیچ وجه و تحت هیچ عنوان نمی توانند در جای دیگری به کار اشتغال ورزند و همچنین با عنایت به بند 2 نامه شماره 104322/810-13/6/1398 دفتر حقوقی، املاک و حمایت قضایی « ایجاد دو مزیت قانونی از بابت قانون حمایت از حقوق معلولان فاقد جواز قانونی است، لذا امکان اختصاص ساعات حق التدریس میسور نمی باشد.» ضمناً با عنایت به این که امور حقوقی و قوانین سازمان اداری و استخدامی کشور به صراحت اعلام نموده با توجه به وظایف خطیر شغل معلمی و تدریس، اجرای موارد ذکر شده در ماده 28 قانون مـذکور برای کادر آمـوزشی مدارس امکان پذیر نمی باشد، بنابراین در حال حاضر امکان اعمال تقلیل ساعت برای آنها وجاهت قانونی ندارد.– مدیرکل امور اداری و تشکیلات وزارت آموزش و پرورش»
در پاسخ به شکایت مذکور مدیرکل دفتر حقوقی، املاک و حمایت قضایی وزارت آموزش و پرورش به موجب لایحه شماره 231864/810-14/12/1398 به طور خلاصه توضیح داده است که:
« الف- دامنه شمول قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب 8/2/1397 که در راستای حمایت از حقوق معلولان به تصویب رسیده است مطابق بند (ب) ماده 1 آن قانون مشمول وزارتخانه های تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان بهزیستی کشور می باشد و این وزارت کلاً از شمول آن خارج بوده و در نتیجه مطابق بند (ب) ماده 53 آیین دادرسی دیوان عدالت اداری شکایت شاکی از وزارت آموزش و پرورش فاقد وجاهت قانونی است.
ب- بر اساس بند (ز) ماده 42 قانون مدیریت خدمات کشوری و نامه شماره 558851-11/10/1397 امور حقوقی و قوانین سازمان امور اداری و استخدامی کشور تصدی شغل معلمی با سلامت جسمانی و روانی و توانایی برای انجام کار استخدام شده مشروط گردیده است که بر اساس آیین نامه ای با پیشنهاد سازمان به تصویب هیات وزیران می رسد. همچنین در صورتی که کارکنانی در تصدی شغل معلمی دچار معلولیت شدید و خیلی شدید بشوند استفاده توامان آنان از کاهش ساعات عملاً امکان پذیر نبوده و مطابق نامه شماره 229793/710-12/12/1398 اداره کل امور اداری و تشکیلات به جهت بهره مندی از مزایای مذکور اشتغال آنان در پست های اداری با رعایت شرایط احراز میسور می باشد. با توجه به مطالب تقدیمی فوق تقاضای رد شکایت شاکی مورد استدعاست.»
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 21/1/1400 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با توجه به این که اولاً: به موجب ماده 87 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386 ساعات کار کارمندان دولت، چهل و چهار (44) ساعت در هفته می باشد و به موجب ماده 28 قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب سال 1396 دستگاه های مشمول مکلفند ساعات کار هفتگی شاغلان دارای معلولیت های شدید و خیلی شدید را ده ساعت کاهش دهند، بنابراین چنانچه خدمت هفتگی کارمند دارای معلولیت شدید یا خیلی شدید به جهات دیگری مانند اخذ مرخصی یا خدمت نیمه وقت از ساعات موظف هفتگی کمتر باشد، بنابر اصل تناسب به همان نسبت (10 ساعت نسبت به 44 ساعت )، از تقلیل ساعت کاری موضوع ماده 28 قانون مذکور برخوردار خواهد شد. ثانیاً: به موجب ماده 87 ذکر شده میزان ساعات تدریس معلمان و اعضای هیات علمی از ساعات موظف، در طرح طبقه بندی مشاغل ذی ربط تعیین می شود که مطابق ماده 3 دستورالعمل میزان ساعت تدریس هفتگی شاغلین طرح طبقه بندی مشاغل معلمان موضوع مصوبه شماره 220/91/43075-24/11/1391 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی، خدمت تمام وقت معلمان بین 24 تا 30 ساعت در هفته می باشد. بنابراین مستفاد از مواد قانونی فوق الذکر معلمان دارای معلولیت های شدید و خیلی شدید به موجب اصل تناسب و بسته به میزان ساعت کاری از تقلیل ساعات کاری موضوع ماده 28 قانون حمایت از حقوق معلولان برخوردارند و بخشنامه مورد شکایت که کاهش ساعت کار هفتگی معلولان شاغل در مشاغل آموزشی را که از جهات دیگری از کاهش ساعت اداری استفاده می نمایند میسر ندانسته است، به علت مغایرت مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
احمد درزی رامندی- معاون قضایی دیوان عدالت اداری
