بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 83
تاریخ دادنامه: 17/1/1400
شماره پرونده: 9804042
شاکی: آقای رضا سپهوند
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع شکایت و خواسته: 1- ابطال بندهای 1 و 2 و 3 نامه شماره 5119/د/700-1393/11/07 معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی 2- الزام وزارت بهداشت به تایید پذیرش در رشته دکتری تخصصی پژوهشی در «مرکز داروهای گیاهی رازی دانشگاه علوم پزشکی لرستان» طبق نامه 10524/93/200 دانشگاه علوم پزشکی لرستان 3- الزام دانشگاه علوم پزشکی لرستان به پذیرش و ثبت نام در رشته قبولی در نیمسال دوم تحصیلی 1399-1398 طبق نامه شماره 10524/93/200 معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی 1- ابطال بندهای 1 و 2 و 3 نامه شماره 5119/د/700-7/11/1393 معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی 2- الزام وزارت بهداشت به تایید پذیرش در رشته دکتری تخصصی پژوهشی در «مرکز داروهای گیاهی رازی دانشگاه علوم پزشکی لرستان» طبق نامه 10524/93/200 دانشگاه علوم پزشکی لـرستان 3- الـزام دانشگاه علوم پـزشکی لرستان به پذیرش و ثبت نـام در رشته قبولی در نیمسال دوم تحصیلی 1399-1398 طبق نامـه شمـاره 10524/93/200 معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«احتراماً اینجانب رضا سپهوند (فرزند شهید) دارای دکترای عمومی داروسازی و بومی استان لرستان، بر اساس مجوز شماره 1665/د/700-14/5/1392 معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به نمایندگی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر راه اندازی دوره دکتری تخصصی پژوهشی (ph.D by Reserch)، پذیرش ده نفر دانشجوی ph.D در مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی دانشگاه علوم پزشکی لرستان و اجازه اعلام فراخوان پذیرش دانشجو، بعد از شرکت در فراخوان شماره 4853/93/200-15/4/1393 دانشگاه علوم پزشکی لرستان، احراز شرایط فراخوان، دعوت به مصاحبه و قبولی در مصاحبه علمی مورخ 31/6/1393 در دوره فوق الذکر در رشته بیوتکنولوژی دارویی برای نیمسال اول سال تحصیلی 1394-1393 پذیرفته شدم. پس از اعلام نتیجه نهایی و اعلام رسمی قبولی توسط دانشگاه علوم پزشکی و درج آن در سایت دانشگاه، اسامی پذیرفته شدگان از جمله اسم اینجانب طی نامه شماره 10524/93/200-15/7/1393 به معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت به نمایندگی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای تایید نهایی ارسال گردید. در حالی که منتظر اعلام تاریخ ثبت نام و شروع دوره دکتری تخصصی بودم متاسفانه معاونت مذکور طی نامه شماره 5119/د/700-7/11/1393 و طبق بند 1نامه موصوف، فراخوان پذیرش دکتری تخصصی اعلام شده را لغو و باطل اعلام می دارد. که این اقدام خود مغایر و متناقض با: 1- آیین نامه دوره دکتری تخصصی پژوهشی به ویژه مواد 4، 27 و 28 آن 2- مجوز شماره 1665/د/700، 3- بند یک نامه شماره 655/د/700-13/2/1390، 4- پاراگراف آخر نامه شماره 11/700-8/6/1393 و نامه شماره 4860/د/700 می باشد که همگی دال بر تایید و تاکید استفاده از ظرفیتهای تعیین شده مصوب قبلی رادارند. لذا اعلام لغو و ابطال فراخوان پذیرش دانشجو دکتری تخصصی توسط معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت به نمایندگی از وزارت بهداشت، درمـان و آموزش پزشکی باعث هـدر رفت بیش از پنج سـال وقت، معطلی و تضییع حـق قانونـی اینجانب گردیده است. با این اوصاف تقاضای 1- ابطال نامه شماره 5119/د/700 وزارت بهداشت 2- الزام وزارت بهداشت به تایید پذیرش بنده در دوره دکتری تخصصی پژوهشی در مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی دانشگاه علوم پزشکی لرستان طبق نامه شماره 10524/93/200 معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان 3- الزام دانشگاه علوم پزشکی لرستان به پذیرش و ثبت نام اینجانب در رشته قبولی در نیمسال دوم سال تحصیلی 1399-1398 طبق نامه شماره 10524/93/200 معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان 4- صدور دستور موقت به استناد مواد 37، 36، 35، 34 و … قانون دیوان عدالت اداری با توجه به محدودیت زمانی تا شروع ترم دوم سال تحصیلی 1399-1398 را خواستارم. لازم به ذکر است:
1- مجوز صادره شماره 1665/د/700 و فراخوان ابلاغی بر اساس آیین نامه دوره دکتری تخصصی پژوهشی (ph.by Reserch) مصوب پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ 25/3/1392 صورت پذیرفته نه آیین نامه جدید. در ضمن در آیین نامه مذکور هیچ قید یا تاکیدی دال بر تایید نهایی پذیرفته‌شدگان توسط وزارت بهداشت درج نگردیده است.
2- طبق بند 5-3-4 ماده 4 آیین نامه مذکور کلیه امور آموزشی و پژوهشی دوره به شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی که طبق تبصره ماده یک آیین نامه موسسه نامیده می شوند، محول گردیده است.
3- طبق بند 2-1-4 ماده 4 آیین نامه، زمان شروع به تحصیل دانشجو در دوره پس از اعلام رسمی قبولی داوطلب توسط موسسه و نام نویسی دانشجو، در حوزه معاونت آموزشی موسسه (دانشگاه علوم پزشکی) بوده و باز هم هیچ اشاره ای به تایید نهایی پذیرفته شدگان توسط وزارت بهداشت نشده است.
4- طبق بند 1نامه شماره 4860/د/700 معاونت وقت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت به نمایندگی از وزارت بهداشت، درمـان و آمـوزش پزشکی بررسی و تایید نهایی کلیه مـدارک داوطلبان آزاد ( غیر بـورسیه ای) به عهده دانشگاه ها بوده و نیازی به ارسال مدارک جهت کسب تاییدیه به وزارت بهداشت نبوده است. بر این اساس ایجاد شرایط نابرابر و متناقض باعث شرایط نابرابر و ناعادلانه برای اینجانب نسبت به سایر پذیرفته شدگان در دوره های مختلف قبلی گردیده است که باز هم احقاق حق مورد استدعا می باشد.
5- تعداد 5 نفر از ظرفیت پذیرش مجوز مذکور در سال 1392 پذیرش شده و با همان شرایط ( شرایط زمان فراخوان مورخ 15/4/1393) در حال طی دوره بوده و 5 ظرفیت باقی مانده همچنان خالی می باشد.
6- فراخوان شماره 4853/93/200-15/4/1393 طی نامه شماره 4851/93/200-15/4/1393 یعنی 45 روز قبل از پایان مهلت ثبت نام در فراخوان (31/5/1393) و 75 روز قبل از تاریخ برگزاری مصاحبه علمی (31/6/1393) برای بارگزاری در سایت اینترنتی واحد دکتری تخصصی پژوهشی وزارت بهداشت ارسال گردیده و همچنین این فراخوان حدود 45 روز در صفحه اصلی سایت دانشگاه علوم پزشکی لرستان قرار داشته و وزارتخانه مذکور هیچ گونه اظهار نظر و یا مکاتبه ای دال بر مخالفت و یا عدم تایید فراخوان نکرده است. "
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیات عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره 98-4042-3 و 4-5/12/1398 ثبت دفتر هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده توضیح داده است که:
" بدین وسیله: 1- درخواست ابطال نامه شماره 5119/د/700 را به درخواست ابطال بندهای 1 و 3 آن اصلاح و تقدیم می دارم. 2- با استناد به مواد 86 و 88 قانون دیوان عدالت اداری از آنجایی که صادر کننده نامه شماره 5119/د/700 قایم مقام معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت می باشد لذا ایشان فاقد شخصیت حقوقی مستقل از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بوده و عمل ایشان هم فاقد وجاهت قانونی است و برخلاف مواد مذکور یعنی خارج از حدود و اختیارات خود و همچنین برخلاف مجوز صادره به شماره 1665/د/700 و نادیده گرفتن شرایط منـدرج در آیین نامـه دوره دکتری تخصصی (ph.D. by Reserch) مصـوب پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ 25/3/1392 به خصوص بندهای 2-1-4 و 5-2-4 ماده 4 آن که با اعمال نظر و اقدام سلیقه ای باعث تضییع حق قانونی اینجانب گردیده است. خواسته اصلی علاوه بر ابطال بندهای 1 و 3 الزام دانشگاه علوم پزشکی به پذیرش و ثبت نام اینجانب در رشته قبولی در نیمسال دوم سال تحصیلی 1399- 1398 طبق صورتجلسه شماره 27297/93/100 کمیته مصاحبه و نامه شماره 10524/93/200 معاونت آموزشی دانشگاه مورد استدعا می باشد که خواهشمند است در متن رای صادره آورده شود. شایان ذکر است همان گونه که در بند 2 نامه مذکور مشاهده می فرمایید صادر کننده نامه در یک اقدام کاملاً ناعادلانه و یک تبعیض فاحش و متناقض با شرایط مندرج در آیین نامه به خصوص بند 4-5 ماده 5 آن و دستورالعمل دکتری تخصصی پژوهشی به سه نفر از پذیرفته شدگان دوره قبلی (دوره 1392) که فاقد حداقل شرایط یعنی داشتن حداقل دو مقاله معتبر به عنوان شرط لازم اجازه ادامه تحصیل داده است ولی پذیرش اینجانب را که دارای مقالات با بالاترین نمایه بین المللی (ISI) با ایمپک فاکتور 02/2 و 772/1 ابطال و مانع ادامه تحصیل من در سطح تخصصی گردیده است که باز هم احقاق حق مورد استدعا می باشد.»
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
« جناب آقای دکتر علی محمد ورزی
معاون محترم تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی لرستان
سلام علیکم
احتراماً باز گشت به نامه شماره 16533/93/200-28/10/1393، در خصوص تجدیدنظر در اعلام فراخوان پذیرش دانشجوی دوره دکتری پژوهشی در مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی آن دانشگاه به استحضار می‌رساند بر اساس بررسی های انجام شده پرونده های دانشجویان دوره مزبور تصمیمات ذیل اتخاذ گردید:
1- فراخوان انجام شده در سال 1393 باطل و پذیرفته شدگان آن فراخوان مورد تایید نمی باشند.
2- دانشجویان پذیرفته شده دوره قبل (1392) آقایان نعمت اله اسدی و خانم ها نرگس ابدالی و مهرنوش صدیقی که دارای حداقل شرایط مندرج در دستورالعمل دکتری تخصصی پژوهشی نبوده اند، هر کدام موظف به چاپ دو مقاله اصیل نمایه شده در نمایه های بین المللی (web of science, pub Med/Medline) به عنوان نویسنده اول تا پایان سال 1394 علاوه بر سه مقاله چاپ شده هنگام فارغ التحصیلی طبق بند 4-3-4 آیین نامه ph.D. by Research مصوب پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ 25/3/1392 می باشند.
3- بدیهی است تا اطلاع ثانوی و ارزیابی مجدد عملکرد آن مرکز، درخواست جدیدی برای برگزاری دوره مزبور از آن دانشگاه پذیرفته نخواهد شد. – معاون تحقیقات و فناوری "
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست اداره کل حقوقی و تنظیم مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره 345/107-27/2/1399 توضیح داده است که:
" 1- نامبرده وفق مفاد دادخواست تقدیمی ادعا نموده، بر اساس مجوز شماره 1665/د/700-14/5/1392 معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت مبنی بر راه اندازی دوره دکتری تخصصی پژوهشی و اجازه اعلام فراخوان و پذیرش ده نفر دانشجوی ph.D در مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، در فراخوان شماره 4853/93/200-15/4/1393 دانشگاه علوم پزشکی لرستان جهت دوره مذکور شرکت نموده و پس از احراز شرایط، دعوت به مصاحبه علمی و در رشته بیوتکنولوژی دارویی برای نیمسال تحصیلی 1394-1393 پذیرفته شده و منتظر اعلام تایید نهایی و تاریخ ثبت نام و شروع دوره دکتری تخصصی از سوی معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت بوده است که معاونت مذکور طی نامه شماره 5119/د/700-7/11/1393 فراخوان پذیرش دوره مذکور را لغو و باطل اعلام نموده است. وی بر این اساس متقاضی رسیدگی و ابطال نامه شماره 5119/د/700 و الزام معاونت تحقیقات و … می باشد.
2- در ارتباط با شکایت مزبور بدواً لازم به ذکر است، بر اساس مـاده واحده « خروج تصمیمات و آراء صـادره از هیات ها و کمیته های تخصصی وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی در خصوص امور و شیون علمی، آموزشی و پژوهشی از شمول صلاحیت دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضایی، مصوب ششصد و سی امین جلسه مورخ 12/6/1387 شورای عالی انقلاب فرهنگی» آن دسته از تصمیمات و آراء نهایی و قطعی صادره در هیات ها و کمیته های تخصصی فعال در وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه ها و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی مصوب از جمله، تصمیمات و آراء نهایی در خصوص بازنشستگی، ارتقاء، ارزیابی و پذیرش علمی، بورس دانشجویان و فرصت مطالعاتی که صرفاً در رابطه با امور و شیون تخصصی علمی، آموزشی و پژوهشی صادر شده باشد، قابل شکایت و رسیدگی در دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضایی نخواهد بود. با توجه به اینکه خواسته نامبرده نیز دارای شان علمی و آموزشی می باشد، برابر ماده واحده مذکور اتخاذ تصمیم شایسته از آن مقام مورد تقاضا است.
3- صرف نظر از مراتب فوق الذکر مطابق مصوبه جلسه 421-19/3/1377 شورای عالی انقلاب فرهنگی مقرر گردید، شورای عالی برنامه ریزی از شورای عالی انقلاب فرهنگی منفک و در هر وزارتخانه به طور مستقل تشکیل شود. به استناد بند 20 مصوبه جلسات 429 و 430-21/7/1377 و 5/8/1377 و نامه شماره 4229/دش -25/11/1377 شورای عالی انقلاب فرهنگی و مواد 2و 7 قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب 1367، شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی به منظور تحقق سیاست ها و خط مشی ها و اجرای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در امر برنامه ریزی و تدوین و تصویب آیین نامه ها و مقررات آموزشی تشکیل گردیده است.
4- مطابق بند 6 آیین نامه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی تعیین عناوین رشته ها و مقاطع تحصیلی گروه پزشکی و برابر بند 7 آیین نامه مذکور ایجاد رشته ها و دوره های آموزشی و پژوهشی در سطح آموزش عالی، بررسی، حذف یا ادغام رشته ها در گرایش های تحصیلی در مقاطع مختلف دانشگاهی بر عهده این شورا می باشد. بر این اساس و با توجه به اختیارات قانونی مذکور تشخیص راه اندازی رشته ها و مقاطع مورد نیاز کشور با توجه به ضرورت کشور پس از اقدامات کارشناسی لازم در حیطه اختیارات شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی می‌باشد.
5- آیین نامه دوره دکتری تخصصی پژوهشی در پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ 25/3/1392 با هدف تربیت افراد متخصص در یک زمینه خاص و آشنا با علوم مرتبط و حول محور اصلی کسب دانش و مهارت از طریق پژوهش هدفمند و نوآوری در یک حیطه خاص علمی تصویب گردید.
6- دانشگاه علوم پزشکی لرستان طی فراخوان نسبت به جذب 5 دانشجو جهت دوره دکترای پژوهشی در مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی اقدام می نماید. دانشگاه مذکور در سال 1393 فراخوان دوم را برگزار و 5 نفر دیگر را پس از برگزاری مصاحبه برای تایید نهایی به معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی معرفی می نماید.
7- معاونت تحقیقات و فناوری این وزارتخانه در پاسخ به نامه دانشگاه مذکور طی نامه شماره 3952/د/700-28/8/1393 با اشاره به اینکه 4 نفر از 5 استاد راهنمای اعلام شده از اعضای هیات علمی دانشگاه لرستان نبوده (ماده 10 آیین نامه «استاد راهنمای واجد شرایط، فقط از اعضای هیات علمی مراکز تحقیقاتی همان موسسه با حداقل مرتبه دانشیاری تعیین می گردد») و فراخوان دوم بدون اخذ مجوز از معاونت تحقیقات صورت گرفته است فهرست ارسالی را تایید نمی نماید.
8- با پیگیری دانشگاه مذکور معاونت تحقیقات طی نامه مورد اعتراض به دانشگاه اعلام می نماید 3 نفر از دانشجویان پذیرفته شده دوره قبل ( 92) دارای حداقل شرایط مندرج در دستورالعمل دکتری تخصصی پژوهشی (بند 4 ماده 5) نبوده و هر کدام موظف به چاپ 2 مقاله اصیل نمایه شده در نمایه های بین المللی (web of science, pub Med/Medline) به عنـوان نویسنده اول تا پایان سـال 1394 عـلاوه بر سه مقاله چاپ شده هنگام فارغ التحصیلی طبق بند 4-3-4 آیین نامه ph.D. by Research مصوبه پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ 25/3/1392 می باشند، بر این اساس تا اطلاع ثانوی و ارزیابی مجدد عملکرد آن مرکز، درخواست جدیدی برای برگزاری دوره مزبور از آن دانشگاه پذیرفته نیست و فهرست ارسالی فراخوان سال 1393 را مورد تایید قرار نداده و دانشگاه را صرفاً به فارغ التحصیلی 5 پذیرفته شده سال 1392 مجاز اعلام می نماید.
بر این اساس و با توجه به اینکه آیین نامه دوره دکتری تخصصی پژوهشی با تایید معاونت تحقیقات و فناوری به تصویب شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی رسیده است و مقام ناظر آیین نامه معاونت مذکور می باشد و معاونت مورد اشاره دانشگاه علوم پزشکی لرستان را برای پذیرش دانشجوی مجدد در دوره مذکور تا بررسی مجدد عملکرد دانشگاه مجاز اعلام ننموده است و فراخوان دوم دانشگاه بدون موافقت و مجوز معاونت تحقیقات و فناوری بوده است رد شکایت بی وجه شاکی از آن مقام مورد تقاضا می باشد. »
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 17/1/1400 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- در خصوص درخواست ابطال بند های 1 و 3 نامه شماره 5119/د/700-7/11/1392 معاون تحقیقات و فناوری با توجه به مفاد آیین نامه دوره دکتری تخصصی پژوهشی، مصوب پنجاه و یکمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ 25/3/1392، به ویژه ماده 28 آن که رسیدگی به امور آموزش و فارغ‌التحصیلی این دانشجویان در حوزه معاونت آموزشی وزارت متبوع می باشد و از آنجا که در آیین نامه مذکور اختیاری برای معاون تحقیقات و فناوری برای ابطال فراخوان انجام شده تعریف نشده است و از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستندی دال بر اختیار معاون تحقیقات و فناوری ارایه نشده است، بندهای 1 و 3 نامه مورد اعتراض به لحاظ خروج از حدود اختیارات و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.
ب- رسیدگی به درخواست ابطال بند 2 نامه شماره 5119/د/700-7/11/1392 معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نیز خواسته های الزام مطرح شده از سوی شاکی، از مصادیق صلاحیت های هیات عمومی مصرح در ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری محسوب نمی شود و برای رسیدگی موردی به شعبه دیوان عدالت اداری ارجاع می شود.
محمدکاظم بهرامی- رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
