بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 75
تاریخ دادنامه: 1400/01/17
شماره پرونده: 9901753
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای سعید نصراله زاده خراسانی
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: در خصوص اصلاح حکم بازنشستگی جهت اعمال فوق العاده سختی شرایط محیط کار اعضاء غیرهیات علمی دانشگاه ها، شعب دیوان عدالت اداری آراء متفاوتی صادر کرده اند. گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه 41 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دادخواست آقای منوچهر سلیمانیه به طرفیت سازمان بازنشستگی کشوری (نمایندگی غرب تهران) و به خواسته الزام به اصلاح حکم بازنشستگی بر اساس مشاغل سخت و زیان آور در فرم شماره یک سازمان بازنشستگی به موجب دادنامه شماره 9809970957501225-20/5/1398 به شرح زیر رای صادر کرده است:
با بررسی اوراق و محتویات موجود در پرونده و با توجه به توضیحات مکتوب طرف شکایت به شرح لایحه دفاعیه ملاحظه می گردد اقدامات و تصمیمات طرف شکایت، بر اساس قوانین و مقررات و موازین اداری بوده است. شاکی هم ایراد و دلیل موجهی که ثابت کند از قوانین و مقررات تخلف شده است را ارایه ننموده بنابراین شکایت با کیفیت مطروحه قابل اجابت نبوده و فاقد مبنای قانونی است لذا این شعبه مستند به مواد 10 و 65 از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر و اعلام می نماید. رای صادره ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. این رای به لحاظ عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.
ب: شعبه 27 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دادخواست های آقایان احمد کلانکی، رحیم یمانی و محمد محبعلی به طرفیت سازمان بازنشستگی کشوری (نمایندگی غرب تهران) و به خواسته الزام به اصلاح حکم بازنشستگی بر اساس مشاغل سخت و زیان آور به موجب دادنامه های شماره 9609970900301718، 9609970900301719 و 9609970900301717-7/6/1396 به شرح زیر رای صادر کرده است:
نظر به اینکه تشخیص برقراری فوق العاده سختی شرایط محیط کار به عهده دستگاه متبوع مستخدم است و سازمان بازنشستگی صلاحیت اظهار نظر در این خصوص را ندارد و در مانحن فیه از آنجایی که به موجب احکام کارگزینی شماره 5371-20/2/1394، 8008-3/11/1394 و 8328-13/11/1394 و در اجرای بند 1 ماده 36 آیین نامه استخدامی اعضای غیرهیات علمی دانشگاه و پیوست شماره سه آیین نامه مذکور ( دستورالعمل فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار اعضای غیرهیات علمی) و به استناد بند 1 از یکصد و چهل و نهمین صورتجلسه مورخ 19/10/1394 هیات اجرایی منابع انسانی غیرهیات علمی به دانشگاه فوق العاده سختی کار از تاریخ 1/1/1394 در حکم کارگزینی شاکی برقرار شده است. بنابراین با توجه به اینکه به موجب بند (ب) ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه و ماده 1 قانون احکام دایمی کشور مصوب 1395 مصوبات هیات امنا برای دستگاه های اجرایی از جمله سازمـان بازنشستگی الزامـی است لـذا شکایت شاکی را وارد تشخیص و مستنداً به مواد 10 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت شاکی صادر و اعلام می نماید. رای صادره ظرف مهلت 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در محاکم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد. دادنامه های شماره 9609970900301718 و 9609970900301719-7/6/1396 به موجب آرای شماره 9609970955203416 و 9609970955203239-5/12/1396 در شعبه 24 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است. دادنامه شماره 9609970900301717-7/6/1396 به موجب رای شماره 9709970955801162-16/4/1397 در شعبه 25 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری مورد تایید قرار گرفته است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 17/1/1400 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف: تعارض در آراء محرز است.
ب- اولاً: به موجب ماده 102 قانون استخدام کشوری مقرر شده: « ترتیب و تشریفات مربوط به تقاضای بازنشستگی و صدور احکام و برقراری حقوق بازنشستگی و وظیفه و ترتیب وصول و پرداخت وجوه بازنشستگی و وظیفه مستخدمین رسمی و همچنین ترتیب نگهداری حساب ها طبق آیین نامه ای‌خواهد بود که توسط سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب شورا می رسد.» و به موجب آیین نامه اجرایی ماده 102 قانون مذکور، دستگاه های اجرایی در صدور احکام بازنشستگی کارکنان خود موظف به رعایت قوانین و مقررات جاری و ترتیبات مقرر در این آیین نامه هستند و به موجب ماده 7 آیین نامه مذکور مقرر شده: «سازمان بازنشستگی کشوری پس از بررسی حکم برقراری حقوق بازنشستگی و وظیفه در صورت صحت، حکم مذکور را تایید و یک نسخه از آن را به ضمیمه پرونده استخدامی مستخدم به دستگاه مربوط ارسال می‌دارد و در غیر این‌صورت اسناد و مدارک را برای رفع نقص به دستگاه ذیربط اعاده می‌نماید.». ثانیاً: دستورالعمل فوق العاده سختی شرایط محیط کار اعضای غیر هیات علمی مصوب 27/3/1393 هیات امنا دانشگاه خوارزمی، شرایطی را جهت برقراری فوق العاده سختی کار تعیین و مقرر کرده است: «فوق العاده سختی شرایط محیط کار به مشاغلی تعلق می گیرد که با وجود شرایط بهداشتی و ایمنی مربوط، عضو موسسه در معرض ابتلا به بیماری با عوارض نامطلوب قرار گرفته و یا این که ماهیت وظایف آنان احتمال بروز بیماری یا عوارض نامطلوب را به دنبال داشته باشد.» از این حیث چنانچه فوق العاده سختی کار برای کارمند بدون رعایت ضوابط برقرار شده باشد سازمان بازنشستگی شایستگی و اختیار دارد از دستگاه اجرایی اصلاح آن در حکم بازنشستگی کارمند را درخواست کند. با توجه به مراتب در صورتی که از تصمیم سازمان بازنشستگی مبنی بر اصلاح حکم بازنشستگی به جهت یاد شده به دیوان عدالت اداری دادخواستی تقدیم شود، شعبه دیوان عدالت اداری موظف است پس از رسیدگی و انطباق ماهیت موضوع تصمیم اتخاذی با مقررات، رسیدگی و رای مقتضی صادر کند ولی استدلال ناظر بر عدم صلاحیت سازمان بازنشستگی بر اعلام اشکال و ایراد نسبت به حکم بازنشستگی صادر شده از سوی دستگاه متبوع مستخدم صحیح نیست. در این راستا رای شماره 9809970957501225-20/5/1398 شعبه 41 بدوی دیوان عدالت اداری صحیح و موافق مقررات است. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
محمدکاظم بهرامی- رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
