بسمه تعالی
کلاسه پرونده: 346/82
شاکی: آقای مصطفی رفیعیان
موضوع: ابطال ماده 2 آییننامه اجرایی قانونی روابط موجر و مستاجر مصوب 1378 هیات وزیران
تاریخ رای: یکشنبه 13 آذر 1384
شماره دادنامه: 462
مقدمه:شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشتهاست، تعیین قلمرو شمول قانون روابط موجر و مستاجر نسبت به موارد اجاره کلیه اماکن اعم از مسکونی، تجاری، آموزشی و غیره از طریق تفسیر قانون از وظایف و اختیارات اختصاصی قوه مقننه و در مقام قضا به استنباط و استنتاج قاضی از قانون راجع است بنابراین ماده 2 آییننامه اجرایی قانون روابط موجر و مستاجر در خصوص تسری قانون مذکور به موارد خاص خارج از حدود اختیارات قوه مجریه در تدوین و تصویب آییننامه اجرایی فوقالاشعار میباشد و لذا ابطال آن مورد استدعا است. کما اینکه رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 178، 177، 176 مورخ 1379/5/23 نیز در خصوص ابطال تبصره همین ماده به همین مناسبت صادر گردیده است.معاون دفتر امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 47154 مورخ 1382/12/3 مبادرت به ارسال تصویر نظریه شماره 2085/01/444 مورخ 1382/8/20 معاونت حقوقی و امور مجلس وزارت دادگستری نموده است. در این نامه آمده است، مفاد ماده 2 آییننامه اجرایی قانون روابط موجر و مستاجر که به بیان موارد خروج شمول قانون روابط موجر و مستاجر میپردازد، نه نتیجه تفسیر قانون روابط موجر و مستاجر بلکه تکرار صریح قانون است به عبارت دیگر:اولاً ماده 12 قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1376 بالصراحه لزوم تهیه آییننامه اجرایی برای آن را مقرر دانسته و از این حیث تهیه آییننامه برای قانون به حکم قانون صورت گرفته است.ثانیاً، مواد مختلف قانون روابط موجر و مستاجر مصرح به موارد مقرر در ماده 2 آییننامه اجرایی بوده و آییننامه آن موارد پراکنده را جمع نموده و در ذیل ماده 2 نظم بخشیده است. به عنوان مثال مستثنی بودن شمول این قانون به اماکنی که قبل از تصویب قانون به اجاره داده شده است، تکرار مضمون ماده 11 قانون روابط موجر و مستاجر مصوب سال 1376 است یا مسیله عدم شمول قانون یاد شده نسبت به روابط ناشی از صلح منافع یا هر عنوان دیگر بر حسب تراضی شفاهی مذکور در ماده 2 آییننامه مفهوم مخالف ماده 2 قانون است. با توجه به جهات فوق مخالفتی میان مدلول آییننامه روابط موجر و مستاجر (ماده 2) و قانون مشاهده نمیشود و به نظر میرسد که تدوین آن را نمیتوان به تجاوز از اختیارات قوه مجریه تعبیر نمود.هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تـاریخ فوق با حضـور روسای شعب بدوی و روسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره بـا اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
با عنایت به مقررات قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1376 مجلس شورای اسلامی و عنایت به ماده 11 قانون مزبور مبنی بر عدم شمول مقررات قانون فوقالذکر به اماکنی که قبلاً به اجاره واگذار شده و تبعیت آنها از قوانین معتبر سابق و اینکه آییننامه اجرایی قانون فوقالذکر موافق قانون تهیه و به تصویب هیات وزیران رسیده است، ماده 2 آییننامه اجرایی قانون فوقالاشعار مغایرتی با قانون ندارد.
