بسمه تعالی
تاریخ: 1/3/84 شماره دادنامه: 97 کلاسه پرونده: 84/16
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: رییس سازمان بازرسی کل کشور.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 118550/1س مورخ 26/2/1380 مدیرکل دفتر امور بهداشت، درمان سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور.
مقدمه: رییس سازمان بازرسی کل کشور طی نامه شماره 30986/83/2/د مورخ 22/10/1383 با ارسال گزارش کمیسیون تطبیق مصوبات اداری سازمان بازرسی اعلام داشتهاند، در بخشنامه مورد شکایت شرط ذخیره مرخصی استحقاقی کارکنان دولت مبتنی به درخواست کارکنان برای استفاده از مرخصی و عدم موافقت دستگاه گردیده است با توجه به مغایرت بخشنامه موصوف با قوانین جاری خواهشمند است به موضوع رسیدگی فرمایید. در گزارش پیوست نامه مذکور آمده است، با عنایت به اینکه در قوانین استخدامی، چنین تکلیفی مبنی بر مشروط بودن ذخیره مرخصی استحقاقی کارکنان دولت (درخواست مستخدم و عدم موافقت دستگاه ذیربط) تجویز نگردیده و در تبصره ماده 3 قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاههای دولتی مصوب 1366 ذخیره مرخصی استحقاقی کارکنان دولت بدون هیچ قیدی اجازه داده شده است و از سوی دیگر تکالیف مندرج در مواد 6و 7 آیین نامه اجرایی مواد 47، 48 و 49 قانون استخدام کشوری مصوب 1346 هیات وزیران مربوط به نحوه استفاده از مرخصی استحقاقی است که میباید به تقاضای کتبی مستخدم و موافقت رییس اداره مربوط انجام گیرد و همچنین ذخیره مرخصی استحقاقی کارکنانی است که با تقاضای مرخصی آنان از حیث مدت و یا موقع استفاده موافقت نشده و به تبع آن در صورت عدم استفاده از مرخصی استحقاقی در مدت معین ذخیره خواهد شد و ارتباطی با عدم استفاده کارمند از مرخصی استحقاقی خود در طول سال ندارد. مضافاً با وحدت ملاک از رای 257 مورخ 20/6/1378 هیات عمومی دیوان که در آن ماده 9 آیین نامه 9 اخیرالذکر را به جهت مقید و محدود نمودن استفاده از مرخصیهای استحقاقی مغایر با قانون تشخیص و ابطال نموده است.لذا بخشنامه شماره 11855/1س مورخ 26/2/1380 مدیرکل دفتر امور بهداشت و درمان سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور مغایر با قانون تشخیص می گردد. مدیرکل دفتر حقوقی و دبیرخانه هیات عالی نظارت سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 9574/1604 مورخ 14/2/1384 اعلام داشتهاند، با توجه به لغو ماده 9 آیین نامه مرخصیها، استفاده و ذخیره مرخصی استحقاقی به هر میزان که باشد صرفاً با رعایت مواد 6 و 7 آیین نامه مذکور امکان پذیر میباشد و در اجرای این مواد مستخدم برای ذخیره مرخصی اختیاری ندارد، مگر اینکه مرخصی مورد نیاز خود را درخواست نموده و با مخالفت دستگاه روبرو شود. اضافه مینماید در مورد لازم الاجرا بودن مواد 6 و 7 آیین نامه مرخصیها پس از ابطال ماده 9 آیین نامه مزبور آراء وحدت رویهای به شماره 402 مورخ 28/12/1379 و 34 مورخ 1/2/1381 هیات عمومی دیوان عدالت اداری صادر گردیده است که موید صحت مفاد بخشنامه مذکور است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسای شعب بدوی و روسا و مستشاران شعبه تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسـی و انجام مشاوره بـا اکثریت آراء بهشرح آتی مبادرت به صدور رای می نماید.
رای هیات عمومی
نظر به اینکه استفاده مستخدمین رسمی مشمول لایحه قانونی استخدام کشوری از یک ماه مرخصی سالانه موضوع ماده 47 لایحه قانونی مزبور در زمره حقوق ثابت و مکتسب قانونی آنان شناخته شده و مطابق تبصره ماده 3 قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاههای دولتی مصوب 1366 نیز استحقاق دریافت حقوق و فوقالعادههای مربوط به ایام مرخصی استفاده نشده و یا احتساب آن جزء سابقه خدمت از لحاظ تعیین حقوق بازنشستگی یا از کار افتادگی علیالاطلاق مورد تاکید مقنن قرار گرفته است، بنابراین مفاد بخشنامه شماره 118550/1س مورخ 26/2/1380 مدیرکل دفتر امور بهداشت، درمان سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور که برخوداری از حق قانونی مذکور را مقید به اجتماع شرایط مقرر در مادتین 6 و 7 آییننامه مرخصیها کرده است خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات قوه مجریه در وضع مقررات دولتی تشخیص داده میشود و به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری بخشنامه مورد اعتراض بدین جهت ابطال میشود./
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
مقدسیفرد
