کلاسه پرونده: 451/81
شاکی:شرکت تولیدی نیوپان و کبریت زنجان چوب
موضوع:ابطال تصویبنامه شماره 31150 مورخ11/11/1321 هیات وزیران
تاریخ رای:یکشنبه 25 بهمن 1383
شماره دادنامه: 590
مقدمه: وکیل شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، یکی از مشکلات این شرکت مطالبه حق انحصار از طرف شرکت دخانیات است نظر به اینکه مستند مطالبه حق انحصار شرکت دخانیات قانون راجع به عواید حاصله از انحصار کبریت مصوب 1310 و تصویب نامه شماره 31150 مورخ 1325/11/11 هیات وزیران است، به نظر میرسد این مطالبه و تعیین انحصار بنا به دلایل زیر خلاف قانون و فاقد وجاهت میباشد. 1- در متن ماده 2 قانون مصوب 1310 عنوان گردید « از تاریخ تصویب این قانون انحصار ورود و همچنین خرید و فروش کبریت …» که با توجه به مفاد این ماده معلوم میگردد حکم اخذ حق انحصار مربوط به واردات کبریت بوده و نه تولید آن و دلیل آن اینکه در ماده4 قانون مذکور اضافه شده «حقوق مذکور در این قانون شامل قند و شکر مصنوع داخلی نیز خواهد بود.» قانونگذار در حالی که در مواد 2 و 3 برای کبریت و قندو شکر عوارض انحصاری تعیین نموده در ماده 4 فقط قند و شکر مصنوع داخلی را مشمول این عوارض دانسته است و حکمی در مورد کبریت مصنوع داخلی ندارد. 2- مطالبه عوارض انحصاری مورد شکایت بر خلاف اصل 51 قانون اساسی میباشد 3- به موجب ماده 35 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی مصوب 1379/1/17 دولت مکلف شده طی مدت یکسال کلیه انحصارات را لغو نماید. لذا حداکثر پس از تاریخ 1380/1/17 حق انحصار ادعایی قابل مطالبه میباشد. بنابمراتب تقاضای رسیدگی و ابطال تصویب نامه مذکور را دارد. معاون دفتر امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 10312 مورخ 1382/5/6 اعلام داشتهاند، 1- اساساً درخواست لغو یا ابطال تصویب نامههای قبلی به استناد قوانین موخر موضوعیت ندارد. 2- نظر به اینکه مطابق ماده 2 قانون راجع به مخارج و عواید حاصله از انحصار خرید و ورود و فروش قند و شکر و کبریت مصوب 1310 انحصار ورود و خرید و فروش کبریت به دولت واگذار گردیده و با عنایت به اینکه لایحه لغو انحصار دخانیات که در اجرای ماده 31 قانون برنامه سوم تنظیم و طی نامه شماره 37645/24538 مورخ 1381/8/6 رییس جمهور تقدیم مجلس شورای اسلامی گردیده تاکنون به تصویب نهایی مجلس شورای اسلامی نرسیده است، بنابراین تا زمان تصویب نهایی لایحه مذکور انحصار دخانیات به قوت خود باقی است و تصویب نامه یاد شده نیز ناظر به همین مطلب بوده و حکمی خارج از قوانین فعلی ندارد. هیات عمومــی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسـای شعب بدوی و روسـا و مستشاران شعب تجدیدنظـر تشکیل و پس از بحـث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
طبق ماده 2 قانون راجع به مخارج و عواید حاصله از انحصار خرید و ورود و فروش قند و شکر و کبریت مصوب 1310 « از تاریخ تصویب این قانون انحصار ورود و همچنین خرید و فروش کبریت به دولت واگذار شده و عواید حاصله از آن بعد از وضع سرمایه و عوارض به جمع عایدات عمومی مملکتی منظور خواهد شد.» بنابراین آیین نامه شماره 31150 مورخ 1321/11/11 هیات وزیران که بر اساس حکم مقنن و در جهت اجرای آن تنظیم و تصویب شده و منطبق با هدف قانونگذار است، از این جهت مغایرتی با قانون ندارد .
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
