کلاسه پرونده: 412/81
شاکی:آقای محمد فلاحیان
موضوع:ابطال بخشنامه شماره 48044 وزارت کار و امور اجتماعی
تاریخ رای:یکشنبه 18 بهمن 1383
شماره دادنامه: 574
مقدمه: شاکی بشرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، به موجب ماده 92 قانون کار، کارفرمایان مکلف شدهاند جهت سلامت شاغلین در کارگاهها حداقل سالی یک بار از آنها معاینات دورهای توسط مراکز بهداشتی، درمانی، آزمایشات لازم را بعمل آورده که سلامتی آنان در معرض خطر واقع نشود. حالیه از آنجایی که در قانون تامین اجتماعی ماده 2 بند 7 موضوع استفاده از مزایای بیمه و دفترچه بیمه را صریحاً اعلام داشته و کارفرما مجاز به استفاده از دفترچه در موارد درمان و پیشگیری از امراض (معاینات و آزمایشات) میباشد. معاون اداره کل خدمات اجتماعی کارگران وزارت کار و امور اجتماعی در بخشنامه مغایر قانون اعلام داشته که استفاده از دفترچه بیمه به لحاظ انجام معاینات دورهای که حالت پیشگیری از امراض میباشد نه درمان غیر قانونی محسوب و کارفرمایان مکلف میباشند در زمان معرفی کارگران به مراکز درمانی شخصاً بدون استفاده از دفترچه بیمه شده هزینه معاینات و آزمایشات را بپردازند و مستندات صدور بخشنامه را ماده 92 قانون کار و ماده 88 قانون تامین اجتماعی اعلام داشته است که در مستندات مذکور مجوزی جهت صدور این بخشنامه ملاحطه نمیشود. مدیرکل دفتر امور حقوقی وزارت کار و امور اجتماعی در پاسخ به شکایت مذکور مبادرت به ارسال نامه شماره 98415/5 مورخ 1381/12/28 اداره کل خدمات اجتماعی وزارت کار و امور اجتماعی و جوابیه شماره 136025/4010 مورخ 1381/12/24 مدیرکل درمان مستقیم سازمان تامین اجتماعی نموده است. 1- در نامه مدیرکل خدمات اجتماعی وزارت کار و امور اجتماعی آمده است، به پیوست تصویر نامه شماره 136025/4010 مورخ 1381/12/24 سازمان تامین اجتماعی در خصوص استفاده از برگههای دفترچه بیمه تامین اجتماعی به منظور انجام معاینات ادواری جهت استحضار ایفاد میگردد. 2- در نامه مدیرکل درمان مستقیم سازمان تامین اجتماعی اعلام شده است، با عنایت به ماده 3 قانون تامین اجتماعی دفترچه درمان تامین اجتماعی به منظور ارایه و استفاده خدمات درمانی کاربرد داشته و بر اساس ماده 88 قانون تامین اجتماعی و ماده 92 قانون کار ارایه خدمات بهداشتی من جمله معاینات ادواری به عهده کارفرمایان بوده و استفاده از دفترچه بیمه جهت امر مذکور منع قانونی دارد. هیات عمومــی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور روسـای شعب بدوی و روسـا و مستشاران شعب تجدیدنظـر تشکیل و پس از بحـث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
با عنایت به صدر ماده 88 قانون تامین اجتماعی که مقرر میدارد، انجام خدمات بهداشتی مربوط به محیط کار بعهده کارفرمایان است و نیز مدلول مادتین 92 و 95 قانون کار که مسیولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار را بر عهده کارفرمایان و مسیولین واحدهای موضوع ماده 85 قانون یاد شده قرار داده است، بنابراین مفاد بخشنامه شماره 48022 مورخ 8/8/76 معاون اداره کل خدمات اجتماعی کارگران وزارت کار و امور اجتماعی مبنی بر ممنوعیت استفاده از برگههای دفترچه بیمه کارگران هنگام انجام معاینات کارگری خلاف قانون تشخیص داده نشد .
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
