کلاسه پرونده: 349/82
شاکی:آقای محمود خادمثامنی
موضوع:ابطال دستورالعمل سازمان تامین خدمات درمانی پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در خصوص دریافت مبلغ80.000 ریال بابت جریمه مفقود شدن دفاتر درمانی
تاریخ رای:یکشنبه 3 خرداد 1383
شماره دادنامه: 71
مقدمه: شاکی طی شکایتنامه تقدیمی اعلام داشته است، سازمان تامین خدمات درمانی نیروهای مسلح در رابطه با دفترچه خدمات درمانی فرزندم که مفقود گردیده مبلغ 80.000 ریال جهت صدور المثنی مطالبه مینماید. این مبلغ بعنوان جریمه مفقود شدن دفتر درمانی اخذ میگردد که دستورالعمل مورد شکایت از جمله دستورالعمل شماره 4 مورخ 23/1/82 و تایید و تنفیذ آن توسط مدیرعامل سازمان خدمات درمانی ارتش وجاهت قانونی ندارد و خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب میباشد. معاون حقوقی و امور مجلس وزارت دفاع در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 157/401/1168/24310 مورخ 6/3/83 مبادرت به ارسال تصویر نامه شماره 6463/55/ب/الف مورخ 16/12/82 سازمان تامین خدمات درمانی پرسنل نیروهای مسلح نموده است. در این نامه آمده است، هزینه صدور دفترچه خدمات درمانی ـ اخذ مبالغ صدورالمثنی از منابع مالی سازمان (موضوع فصل سوم قانون اساسنامه سازمان) مستند به قانون بودجه سال 72 که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را مکلف نموده تا بابت صدور دفترچه بیمه درمانی و دفاتر المثنی مبالغی را دریافت نماید. همچنین مصوبه شماره 15/4/02/901/هـ مورخ 3/4/80 هیات مدیره سازمان که توجهاً در جلسه شماره 882 مورخ 22/5/82 هیات مدیره مبالغ آن نیز تقلیل یافته است میباشد. همچنین جبران خسارت سوء استفاده و قبول هزینه ناشی از تخلفات از دفترچههای مفقودی (موضوع تعهدنامه) ناظر به موردی است که دفاتر مذکور در اثر تقصیر بیمه شده مفقود گردیده باشد و علیالاصول شمول جبران خسارت و اخذ هزینه بابت صدور دفاتر المثنی در حوادث قهری و غیر قابل پیشبینی تسری نمییابد. بدیهی است در صورتی که عوامل سودجو و متخلف غیر از بیمه شدگان موجبات ضرر و زیان را در این خصوص فراهم آورند با آنها نیز برخورد قانونی خواهد شد. علیهذا با عنایت به موارد مطروحه و نظر به اینکه هر یک از اوراق دفترچه درمانی در اختیار، دارای ارزش ریالی نامحدود بوده اتخاذ تصمیمات و تمهیدات پیشبینی شده فوق در راستای جلوگیری از سوء استفادههای احتمالی و عدم تضییع حقوق تحت پوشش و بیتالمال میباشد. هیات عمومــی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین درینجفآبادی و با حضور روسـای شعب بدوی و روسـا ومستشاران شعب تجدیدنظـر تشکیل و پس از بحـث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
طبق حکم صریح مقرر در ماده 14 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 73 هزینه صدور هر دفترچه بیمه درمانی مشمولین قانون تامین خدمات درمانی مستخدمین دولت مبلغ 250 ریال و هزینه صدور هر دفترچه المثنی مبلغ 1000 ریال تعیین شده است. بنابراین بند7 دستورالعمل شماره 52/01/902/د مورخ 13/4/80 مدیرعامل سازمان تامین خدمات درمانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران که هزینه صدور المثنی دفترچه بیمه را برای بار اول 80.000 ریال و برای بار دوم مبلغ150.000 ریال تعیین کرده است خلاف حکم صریح مقنن و خارج از حدود اختیارات سازمان مزبور در وضع مقررات دولتی تشخیص داده میشود و به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال میگردد.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – درّی نجف آبادی
