کلاسه پرونده: 289/77
شاکی: آقای الله قارتالچی
موضوع: ابطال بخشنامه شماره 35620 مورخ 9/11/1373 معاون قضایی دیوان عالی کشور
تاریخ رای: یکشنبه 31 فروردین 1382
شماره دادنامه: 21
مقدمه: شاکی بشرح شکایتنامه تقدیمی اعلام داشته‌است، در بخشنامه مورد شکایت آمده «به منظور حفظ منزلت و جایگاه دیوان عالی کشور و جهت جلوگیری از سوء استفادههای احتمالی و ایجاد مزاحمت برای دادگاهها و دادسراها و دوایر اجرای احکام به کلیه مسیولین محترم دفاتر شعب دیوان عالی کشور ابلاغ فرمایید از تحویل تصویر و یا نسخه آراء صادره از شعب به اصحاب دعوی و یا وکلاء و نمایندگان آنها اکیداً خودداری نموده و متقاضیان را به مرجع فرستنده پرونده راهنمایی نمایند.» ماده 157 آیین دادرسی مدنی و 160 و 162 و نیز ماده 326 قانون آیین دادرسی کیفری متضمن صیانت از حقوق اصحاب دعوی صراحت دارد «کلیه دادنامهها میبایست به طرفین و اصحاب دعوی ابلاغ شود…» و به اطلاع آنان برسد. با توجه به اطلاق کلمه دادنامهها، حکومت مواد یاد شده بر دادنامههای صادره از دیوان عالی کشور نیز بلاتردید است. همچنین این بخشنامه سالب حقوقی است که مقنن در ماده 31 قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب مصوب 1373 به اصحاب دعوی اعطاء نموده است و الا بدون ابلاغ دادنامه قطعی صادره از دیوان عالی کشور استفاده از ماده مذکور مقدور و میسور نیست. در خاتمه، اینکه شان نزول این بخشنامه به منظور جلوگیری از سوء استفادههای احتمالی صدور یافته است، دقیقاً خلاف خواسته معاونت قضایی نتیجه داده است. زیرا این سختگیری و صعوبت موجبات سوء استفاده بیشتر را فراهم ساخته است. متاسفانه در دیوانعالی کشور با نادیده گرفتن این مواد قانونی و اصل 34 قانون اساسی و حقوق افراد نه تنها نتیجه پرونده و دادنامهها به اصحاب دعوی و وکلاء آنان ابلاغ نمیشود بلکه مدیران دفاتر با تمسک به این بخشنامه از هرگونه پاسخگویی که از حقوق مسلم افراد است امتناع میورزند. نتیجتاً اصحاب دعوی ماهها بین دیوان عالی کشور و دادگاهها سرگردان و دادگاههای عمومی هم به علت کثرت کار و پرونده از ابلاغ دادنامههای صادره از دیوان عالی کشور به طرفین امتناع میکنند. لذا ابطال بخشنامه فوق مورد تقاضا است.معاون قضایی دیوان عالی کشور در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 8601 مورخ 1381/3/28 اعلام داشتهاند، اولاً، نامههای اینجانب به دفاتر شعب دیوان عالی کشور که کراراً مورد اعتراض وکلای دادگستری قرار گرفته است عنوان بخشنامه ندارد تا رسیدگی به آن در صلاحیت دیوان عدالت اداری باشد. ثانیاً در حسن اجرای قانون وظایف دیوان عالی کشور و کیفیت رسیدگی به پروندهها در شعب و جلوگیری از تضییع وقت و اطاله دادرسی اعلام گردیده است که وکلا بدون جهت مراجعه نداشته باشند در مواردی که لازم باشد حسب مقررات از طرف شعبه جهت اخذ توضیح و یا … از آنان دعوت بعمل خواهد آمد.هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین درینجفآبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا ومستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
موضوع جواز یا عدم جواز ابلاغ و تحویل نسخهای از آراء شعب دیوان عالی کشور به اصحاب دعوی، قایم مقام قانونی و یا وکلاء آنان و نحوه آن و همچنین تکالیف مدیران دفاتر شعب دیوان عالی کشور در زمینه امور دفتری شعبه مربوط و در خصوص مورد در زمره مسایل آیین دادرسی مدنی و کیفری قرار دارد و وضع قواعد آمره خاص در این امور به قوه مقننه راجع است، بنابراین بخشنامه شماره 35620 مورخ 1373/11/9 معاون قضایی دیوان عالی کشور بشرح فوقالذکر مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات مقام مذکور تشخیص داده میشود و به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال میگردد.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – درّی نجف آبادی
