کلاسه پرونده: 405/77
شاکی: آقای سیدناصر شریعتی
موضوع: ابطال بخشنامه شماره 4320/1 مورخ 14/10/1370 سازمان ثبت احوال کشور
تاریخ رای: یکشنبه 10 شهریور 1381
شماره دادنامه: 183
مقدمه: شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، در سال گذشته پس از صدور دادنامه عدم امکان سازش با توجه به غیر مدخوله بودن به اداره ثبت احوال مراجعه و درخواست صدور شناسنامه المثنی با توجه به حکم مذکور و ماده 33 قانون ثبت احوال نمودم ولی بر طبق بخشنامه مورد شکایت موضوع تعویض شناسنامه و صدور المثنی فقط در مورد خانم‌ها اجرا می‌شود نه آقایان و این دقیقاً مغایر با ذیل ماده 33 مذکور که عنوان میدارد «ازدواج و طلاق غیر مدخوله در المثنی شناسنامه درج نخواهد شد.» میباشد.این قسمت از ماده 33 بر هر دو طرف اطلاق دارد و اگر منظور احترام به حرمت و حیثیت افراد و شان انسانی است، پسر یا دختر هر دو دارای شیونات انسانی و شرعی هستند. با عنایت به مراتب ابطال بخشنامه مذکور مورد تقاضا است.مدیرکل امور حقوقی و مجلس سازمان ثبت احوال کشور در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 1053/11/2 مورخ 1378/2/18 اعلام داشتهاند، به لحاظ اینکه پیشبینی موضوعدر قانون با توجه به ابعاد اجتماعی قضیه در رابطه با دختران بوده است، ایرادی به عملکرد سازمان وارد نیست. فلذا رد شکایت مطروحه مورد استدعا است. مضافاً اینکه شاکی میتواند پس از ثبت ازدواج جدید درخواست المثنی شناسنامه نماید که در این صورت المثنی شناسنامه بدون درج واقعه ازدواج قبلی و طلاق مذکور و با درج واقعه ازدواج جدید صادر و تسلیم خواهد شد.هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین درینجفآبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا ومستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به‌صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
حکم مقرر در قسمت آخر ماده 33 قانون ثبت احوال مصوب 1355 مفید عدم درج ازدواج و طلاق غیر مدخوله در المثنای شناسنامه زوجین است. بنابراین مفاد بخشنامه شماره 4320/1 مورخ 1370/10/14 سازمان ثبت احوال کشور که علیرغم عموم و اطلاق حکم مقنن عدم درج ازدواج و طلاق غیر مدخوله را منحصراً در المثنای شناسنامه زوجه پذیرفته و در نتیجه دایره شمول قانون را محدود و تضییق کرده است، خلاف قانون تشخیص داده می‌شود و به تجویز قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‌گردد.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – درّی نجف آبادی
