کلاسه پرونده: 295/78
شماره دادنامه: 56
تاریخ رای: یکشنبه 30 اردیبهشت 1380
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضوع: ابطال قسمتی از بندهای 5-1-2- و 5-1-3 طرح جامع شهر کرج مصوب 25/10/1368 شورای عالی شهرسازی و معماری ایران
مقدمه: معاون امور سیاسی و قضایی سازمان بازرسی کل کشور طی نامه شماره 11727/7/1 مورخ 1378/6/20 اعلام داشته‌اند، شورای عالی شهرسازی در ضوابط اجرایی طرح جامع شهر کرج مصوب 1368/10/25 تکلیف به تملک بلاعوض حداقل سرانه‌های پیشنهادی خدمات در هنگام تفکیک زمین‌هایی در محدوده شهر نموده که به نظر می‌رسد با قوانین و مقررات در باب تملک املاک مورد نیاز دستگاه‌های دولتی و شهرداری‌ها که در ازمنه مختلف از طرف قانونگذار تعیین شده مغایر و اصولاً این شورا از صلاحیت قانونی خود خارج و مبادرت به تدوین ضوابط خلاف قانون کرده است. لذا ضروری است آن قسمت از ضوابط اجرایی طرح جامع شهر کرج که راجع به تملک بلاعوض سهم خدمات است ابطال گردد.مدیر کل حقوقی وزارت مسکن و شهرسازی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 2195/230 مورخ 1379/2/13 اعلام داشته‌اند: 1.قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب 1351 مربوط به نظم عمومی است و حتی بر اراده افراد جامعه حاکمیت دارد. در ماده 2 این قانون وظایف شورای عالی شهر سازی و معماری احصاء شده و طبق بند 3 ماده فوق بررسی و تصویب نهایی طرح‌های جامع و شهری و تغییرات آنها… و همچنین در بند 4 تصویب معیارها و ضوابط و آیین‌نامه‌های شهری به عهده شورای مذکور محول گردیده بنابراین تصمیمات اتخاذ شده در موارد احصاء شده از جمله بندهای 3 و4 به استناد اختیار تفویض شده از طرف قانونگذار بوده و جنبه قانونی دارد.2.کلیه ضوابط مندرج در طرح جامع شهر کرج مصوب 1368/10/25 در خصوص تعیین ضوابط و مقررات شهرسازی و هماهنگ کردن برنامه شهرسازی به منظور ایجاد محیط زیست بهتر برای مردم بوده است.3.ماده 30 قانون مدنی مصرح است به این‌که «هر مالکی نسبت به مایملک خود حق همه‌گونه تصرف و انتفاع دارد مگر در مواردی که قانون استثناء کرده‌باشد» بر این اساس مصوبه 1368/10/25 شورای عالی شهرسازی و معماری منعبث از قانون بوده و لازمالرعایه است بنا به مراتب رد درخواست مورد استدعا است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین درینجفآبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی
با عنایت به اعتبار اصل تسلیط و مالکیت مشروع و قوانین مربوط به نحوه تملک اراضی و املاک اشخاص و این‌که هیچ یک از وظایف و اختیارات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران به شرح مقرر در ماده 2 قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب 1351 متضمن تفویض اختیار سلب مالکیت مشروع اشخاص و یا الزام آنان به واگذاری قسمتی از زمین به‌طور رایگان و یا پرداخت قیمت معادل آن به منظور تفکیک آنها نمی‌باشد، مصوبه مورخ 1368/10/25 شورای عالی شهرسازی و معماری ایران موضوع طرح جامع شهرکرج در قسمتی که مشعر بر الزام اشخاص به واگذاری زمین به‌طور رایگان یا پرداخت بهاء معادل آن به هنگام تفکیک است مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات شورای عالی مذکور تشخیص داده می‌شود و طرح جامع شهر کرج در این قسمت به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‌گردد.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – درّی نجف آبادی
