کلاسه پرونده: 440.78 و 56.79 و 169.79 و 170.79 و 185.79 و 223.79 و 227.79 و 335.79 و 336.79 و 337.79
شماره دادنامه: 334 الی 353
تاریخ: 16 بهمن 1379
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای حسین واثقی، آقای محمدرضا چنگیزی، آقای محمدعلی محمد حسینی، آقای حسین دانشی، آقای حسین حمیسی، آقای مصطفی ناصر‌خاکی، آقای غلامرضا احسانی، آقای هوشنگ ایمانی قره چناق، آقای ناصر طاهری و آقای شکور جوان مجیدی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تصویب نامه شماره .57483ت 21980هـ مورخ 1378.10.27 و .60439ت2233. هـ مورخ 1378.11.14هیات وزیران و دستورالعمل 760.15865 مورخ 1378.11.23 مدیرکل دفتر بودجه و تشکیلات وزارت آموزش و پرورش و بخشنامه شماره500.3868 مورخ 1379.2.10 معاون حقوقی، پشتیبانی و مجلس وزارت پست و تلگراف و تلفن
مقدمه: شکات طی دادخواستهای تقدیمی اعلام داشته‌اند، بموجب بند(و) تبصره 4 قانون بودجه سال 1378 کل کشور مقرر گردید به کارکنان رسمی و‌ثابت مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و اعضاء هیات علمی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی هنگام بازنشستگی به ازای هر دو‌سال خدمت معادل یک ماه آخرین حقوق و فوق العاده شغل به عنوان پاداش پایان خدمت از محل اختبار ردیف 503437 قانون بودجه کل کشور‌پرداخت گردد. اما بموجب تصویب نامه‌های شماره .57483ت21980 هـ مورخ 1378.10.27 و .60439 ت22331 هـ مورخ 1378.11.14 هیات‌وزیرات و دستورالعمل وزارت آموزش و پرورش و بخشنامه وزارت پست و تلگراف و تلفن که مستند به مصوبات مذکور صادر گردیده مقرر شده که‌پاداش پایان خدمت بازنشستگان به ازاء هر سال خدمت 10 روز آخرین حقوق و فوق العاده شغل پرداخت شود. اگر چه در تبصره (و) مورد اشاره کلمه(اجازه) به کار رفته است اما این بدان معنی نیست که هیات دولت به قدر محدودیت اعتبار بتواند در مفاد قانون تغییر ایجاد نماید و یک ماده پاداش به‌ازاء هر دو سال خدمت را کاهش داده و بر خلاف قانون عمل نماید و خلاف قانون اساسی نیز خواهد بود که هرگونه تقیید و تغییر را به عهده مراجع‌قانونگذار محول نموده است.
با عنایت به مراتب تقاضای ابطال تصویبنامه‌های مذکور و دستورالعمل وزارت آموزش و پرورش و بخشنامه وزارت پست و تلگراف و تلفن را دارد.معاون دفتر امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایات مذکور طی نامه شماره 36236 مورخ 1379.9.30 ضمن ارسال تصویرنامه شماره 2.53.22179مورخ 1379.4.28 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور اعلام داشته‌اند، مطابق تبصره دایمی 78 قانون بودجه سال 1363 کلیه تصویب نامه‌ها و‌بخشنامه‌ها و دستورالعملها و تغییرات تشکیلات، تغییر ضرایب جداول حقوقی و طبقه بندی مشاغل و افزایش مبنای حقوقی که متضمن بار مالی‌برای دولت باشد در صورتی قابل طرح و تصویب است که بارمالی آن محاسبه و تامین اعتبار لازم در بودجه کل کشور شده باشد و همانگونه که‌ملاحظه می‌فرمایید تصویب نامه دولت در حد اعتبار در نظر گرفته شده برای اعطای پاداش به کارکنان بازنشسته تصویب گردیده است. در نامه شماره2.53.22179 مورخ 1379.4.28 مدیرکل دفتر حقوقی حوزه امور اداری و استخدامی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور آمده است، با عنایت به‌اینکه درصدر بند «و» تبصره 4 قانون بودجه سال 1378 کل کشور به دولت اجازه داده شده است به کارکنان رسمی………..پاداش پایان خدمت به هنگام‌بازنشستگی پرداخت نماید. لذا علی الاصول دولت تکلیف و الزامی به پرداخت پاداش مورد بحث نداشته و به طور کلی در این زمینه مجاز به اجراء یا‌عدم اجرای آن بوده است. علاوه بر این چون برای پرداخت پاداش موضوع این بند محلهای اعتبار معینی لحاظ شده است لذا پرداخت پاداش موضوع‌بند مذکور صرفا" در حدود اعتبارات پیش بینی شده میسور بوده است. به همین جهت با عنایت به محدودیت اعتبارات پیش بینی شده در ردیف503437 قسمت چهارم قانون بودجه سال 1378 کل کشور و بررسیهای انجام شده در مورد میزان صرفه جویی‌های دستگاههای مشمول قانون نظام‌هماهنگ پرداخت کارکنان دولت از یک طرف و تعداد مستخدمین بازنشسته در سال مزبور از طرف دیگر، امکان پرداخت پاداش به میزان مقرر در‌تصویب نامه‌های یاد شده فراهم گردیده است بنابراین تصویب نامه‌های موردنظر و میزان پاداش پرداختی وفق مفاد قانون مربوطه تهیه و به تصویب‌رسیده است. اضافه می‌نماید که در قانون بودجه سال 1378 کل کشور و اصلاحیه آن جمعا" 180 میلیارد ریال برای این مهم به تصویب مجلس شورای‌اسلامی رسید که از این محل اعتبار 7 روز پاداش و از محل حداکثر صرفه جویی دستگاههای اجرایی نیز 3 روز پاداش تامین گردید. بنابر این 100% کل‌بودجه جاری در سال 1378 تخصیص و به میزان 10 روز پرداخت شده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجه الاسلام و المسلمین دری نجف آبادی و با حضور روسا شعب بدوی و روسا و‌مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
قانونگذار به شرح بند (و) تبصره 4 قانون بودجه سال 1378 کل کشور حق استفاده از پاداش پایان خدمت معادل یک ماه آخرین حقوق و فوق العاده شغل به ازای هر دو سال خدمت در مورد کارکنان رسمی و ثابت مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و اعضای هیات علمی دانشگاه ها‌و موسسات آموزش عالی را هنگام بازنشستگی تثبیت و پرداخت آن را توسط دولت تجویز کرده است. نظر به اینکه مدلول حکم مذکور مفید اختیار دولت در پرداخت یا عدم پرداخت حق مکتسب قانونی فوق الذکر و یا کاهش میزان آن نیست، بنابراین تصویب نامه‌های شماره .57483ت21980 هـ‌مورخ 1378.10.27 و شماره .60439ت 22431 هـ مورخ 1378.11.14 هیات وزیران از حیث تقلیل نسبت پاداش پایان خدمت مغایر حکم صریح مقنن تشخیص داده می‌شود و به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری تصویب نامه‌های فوق الذکر و به تبع آنها بخشنامه‌های وزارت‌آموزش و پرورش و وزارت پست و تلگراف و تلفن در این باب ابطال می‌گردد.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ قربانعلی دری نجف آبادی
