کلاسه پرونده: 462.77
شماره دادنامه: 359
تاریخ: 5 دی 1378
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: اداره کل قوانین و امور حقوقی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 2 و تبصره‌های ذیل آن از آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده 6 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا موضوع تصویبنامه‌شماره .55487ت16957 هـ مورخ 1376.3.5 هیات وزیران
مقدمه: شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، علیرغم صراحت تبصره ماده 6 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب 1375.7.14مبنی بر شرکت نیروی انتظامی در تدوین آیین‌نامه اجرایی، سایر واضعین این آیین‌نامه هیچگونه وقعی بر این حکم ننهاده آیین‌نامه اجرایی، سایر‌واضعین این آیین‌نامه هیچگونه وقعی بر این حکم ننهاده و بی آنکه شرایط شکلی مفاد این تبصره را فراهم آورند راساً اقدام به تدوین آیین‌نامه اجرایی‌نموده‌اند در حالی که در نظر مقنن حضور نماینده نیروی انتظامی به جهت تخصصی بودن موضوع لازم بوده است. صرفنظر از فقدان شرایط شکلی‌بموجب قانون خاص مجازات متخلفین از اجرای مقررات طرح جدید ترافیک مصوب سال 1359 شورای انقلاب تعیین ساعات و محدوده مجاز تردد‌شهری صراحتاً به عهده نیروی انتظامی نهاده شده است. بنابراین به جهت عدم رعایت مقررات شکلی و ماهوی در تنظیم آیین‌نامه اجرایی قانون‌موصوف و عدم صلاحیت واضعین آن در اتخاذ تصمیم‌گیری در زمینه موضوعات تخصصی که در صلاحیت مرجع خاص دیگری به موجب قانون‌می‌باشد، لغو ماده 2 و تبصره‌های ذیل همان ماده از آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده 6 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا را صادر فرمایند. مدیر کل دفتر‌امور حقوقی وزارت کشور در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 2461.61 مورخ 1378.6.10 اعلام داشته‌اند، الف- آن قسمت از ماده یک‌لایحه قانونی راجع به مجازات متخلفین از اجرای مقررات طرح جدید ترافیک (مرحله سوم) که راجع به تعیین ساعات و محدوده ممنوع تردد شهری‌می‌باشد به استناد تبصره ذیل ماده 6 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا به طور ضمنی منسوخ شده است و دیگر قابل استناد نمی‌باشد، بنابراین از‌تاریخ تصویب آیین‌نامه فوق الذکر ناجا وظیفه‌ای در مورد تعیین محدوده و ساعات ممنوعه تردد شهری ندارد و شورای هماهنگی استان ساعات و‌محدوده ممنوعه را در هر شهر تهیه و به تصویب وزیر کشور می‌رساند. با عنایت به مراتب فوق رد شکایت شاکی مورد تقاضا است. معاون دفتر امور‌حقوقی دولت نیز در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 29545 مورخ 1378.8.30 اعلام داشته‌اند، تبصره ماده 6 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی‌هوا که مرجع تعیین ساعات و محدوده مجاز تردد شهری را مشخص نموده موخر و حاکم بر لایحه قانونی راجع به مجازات متخلفین از اجرای مقررات‌طرح جدید ترافیک مصوب 1359 و بند 12 ماده 4 قانون نیروی انتظامی مصوب 1369 می‌باشد. ضمناً جهت مزید اطلاع اعلام می‌دارد که تبصره‌های‌ماده 2 آیین‌نامه با توجه به ایراد ریاست محترم مجلس شورای اسلامی طی مصوبه شماره .36801ت20079 هـ مورخ 1377.9.25 اصلاح گردیده‌است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت الاسلام والمسلمین دری نجف آبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روساء و‌مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
حکم مقرر در تبصره ماده 6 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب 1374 مفید لزوم تهیه آیین‌نامه اجرایی قانون با مشارکت وزارت کشور (شهرداری‌ها) و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و سازمان حفاظت محیط زیست است، بنابراین تهیه و تدوین آیین‌نامه مذکور بدون شرکت نیروی انتظامی موافق نص صریح تبصره مزبور نیست و به این جهت مستنداً به قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‌گردد.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – قربانعلی دری نجف آبادی
