کلاسه پرونده: 20/77
شماره دادنامه: 75
تاریخ: 27 تیر 1377
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای رحیم اقدم
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 51 آیین نامه اجرایی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف و امور خیریه مصوب 65.2.10 هیات وزیران
مقدمه: شاکی طی شکایتنامه تقدیمی اعلام داشته است، ماده 51 آیین نامه اجرایی قانون تشکیلات واختیارات سازمان اوقاف وامور خیریه مصوب65.2.10 هیات محترم وزیران مخالف با مقررات شرع اسلام است. زیرا ماده مزبور حق تشخیص و تعیین اولویت در موارد مصرف عواید موقوفات را‌از متولیان منصوص ومستنبط سلب وبه طورکلی اطلاق وقفنامه‌ها را در مورد بریات مقید و محدود ومتولیان را ملزم به اطاعت بی چون و چرا از‌تصمیمات و مصوبات سرپرست سازمان اوقاف وامور خیریه می‌کند. خود واقفین والامقام نیز در اکثر قریب به عموم وقفنامه هابه اختیارات مطلقه‌متولیان در مصارف موقوفات جهت بریات مطلقه تاکید بلیغ دارند و تغییر دهندگان جهات وکیفیات وشروط خودشان را مشمول لعن خدا و رسول قرار‌داده‌اند وشکی نیست که عمل به حکم ماده مورد بحث هم تغییر جهت و هم تغییر کیفیات وقف و شروط واقفین می‌باشد. لذا به تجویز اصل 170 قانون‌اساسی تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر ابطال ماده 51 آیین نامه اجرایی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف وامور خیریه را دارم. دبیر محترم‌شورای نگهبان در خصوص ادعای شاکی مبنی بر خلاف شرع بودن مورد شکایت طی نامه شماره 77.21.2798 مورخ 77.3.3 اعلام داشته‌اند، ماده51 فوق الذکر آیین نامه اجرایی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف وامور خیریه مصوب 65.2.10 از این جهت که مصرف موقوفات مجهول‌المصرف و موقوفاتی که بصورت مبرات مطلقه وقف شده است را در موقوفاتی که متولی دارند منحصر در خصوص اموری که دراین ماده ذکر شده است‌می‌کند و متولی را ملزم به رعایت خصوص آن موارد می‌نماید، خلاف موازین شرع شناخته شد.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست آیت الله موسوی تبریزی وبا حضور روسای شعب دیوان تشکیل وپس از بحث وبررسی‌وانجام مشاوره باتفاق آراء بشرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
به موجب نظریه مورخ 1377.3.3 فقهاء محترم شورای نگهبان « ماده 51 فوق الذکر از این جهت که مصرف موقوفات مجهول المصرف و موقوفاتی که‌بصورت مبرات مطلقه وقف شده است را در موقوفاتی که متولی دارند منحصر در خصوص اموری که در این ماده ذکر شده است می‌کند و متولی را ملزم‌به رعایت خصوص آن موارد می‌نماید، خلاف موازین شرع شناخته شد.» بنابر این به استناد قسمت اول ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری، ماده 51 آیین‌نامه اجرایی قانون تشکیلات واختیارات سازمان اوقاف وامور خیریه مصوب 1365.2.10 هیات وزیران به لحاظ مغایرت آن با احکام شرع بشرح فوق الذکر ابطال می‌شود.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ سید ابوالفضل موسوی تبریزی
