تاریخ: 13؍11؍1375
شماره دادنامه: 227 الی 300
کلاسه پرونده: 75 ؍132 الی 75؍ 175 و75 ؍186 الی 75؍199 و 75؍216 الی 75؍201
مرجع رسیدگی : هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : آقای شادالله آذرهمایون و هفتاد و سه نفر دیگر
موضوع شکایت و خواسته : ابطال دستورالعمل اجرایی بند (د) تبصره 54 قانون بودجه سال 75 به شماره 11301؍100 مورخ 18؍7؍1375 وزیر مسکن و شهرسازی
مقدمه : شاکی طی دادخواست‌های تقدیمی اعلام داشته‌اند، وزیر مسکن و شهرسازی با تدوین دستورالعمل مورد شکایت از دایره شمول قانون پافراتر نهاده و با توسعه قانون مبادرت به صدور دستورالعمل فوق نموده است. زیرا مفاد بند (د) تبصره 54 قانون بودجه سال 1375 کل کشور ناظر بر واگذاری اراضی منابع ملی توسط وزارت کشاورزی و یا جهادسازندگی در سال 1373 به بعد می‌باشد و به صراحت قانون مذکور (سازمان ملی زمین و مسکن موظف به اخذ قیمت کارشناسی سال 1373 این‌گونه اراضی را که در زمان واگذار گردید) دارد، و تکلیف و چگونگی دریافت قیمت این نوع اراضی که در سنوات قبل از سال 73 واگذار گردید را بند ج تبصره 54 قانون بودجه سال 1374 کل کشور مشخص و تعیین کرده است. بدین معنی که سازمان ملی زمین و مسکن موظف به اخذ وجه زمین در زمان واگذاری را دارد و قیمت واگذاری‌های زمین در سال 73 و 74 را به نرخ سال 73 دریافت دارد. ولی متاسفانه وزیر محترم مسکن و شهرسازی با صدور دستورالعمل صادره که طی بخشنامه شماره مندرج درخواسته به سازمان‌های مسکن و شهرسازی استان‌ها ابلاغ نموده مخصوصاً در ماده 4 آن دایر شمول بند (د) تبصره 54 قانون بودجه سال 75 را به سنوات گذشته تسری داده و در حقیقت دستور حذف حاکمیت مفاد بند (ج) تبصره 54 قانون بودجه سال 75 کشور را صادر نموده است. علیهذا مستند به ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح خواسته مورد استدعاست. مدیرکل حقوقی و امور مجلس وزارت مسکن و شهرسازی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 17878؍230- 3؍11؍1375 اعلام داشته‌اند، درخواست خواهان فاقد وجاهت قانونی است زیرا، 1- در متن بند (د) تبصره 54 قانون بودجه سال 75 تنها عبارت "در سال 1373 به بعد" قید نگردیده است چون تبصره‌های بودجه سالانه است و برای سال‌های آینده تعیین تکلیف نمی‌کند بلکه اساساً تبصره مذکور ناظر به واگذاری‌های قبل از سال 73 است. 2- همان‌طوری که از سیاق و عبارت ماده واحده قانون بودجه سال 1374 مستفاد می‌گردد اعتبار آن قانون فقط برای 1374 بوده است و لاغیر پس خواهان نمی‌تواند به بند ج تبصره 54 قانون بودجه سال 1374 کل کشور استناد نماید به جهت این‌که مدت اعتبار آن منقضی گردیده است. 3- دستورالعمل اجرایی بند (د) تبصره 54 قانون بودجه سال 1375 بر اساس ماده واحده قانون بودجه سال 1375کل کشور تنظیم و تحریر یافته که اولاً مدت اعتبار آن منقضی نشده و معتبر است ثانیاً به حکم بند (د) تبصره 54 قانون بودجه سال 1375 برای اشخاص غیرواجد شرایط دستورالعمل اجرایی شماره 11301؍100- 18؍7؍1375 تهیه و تنظیم شده و با واجدین شرایط نیز طبق قانون زمین شهری عمل می‌شود.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین اسماعیل فردوسی‌پور و با حضور روسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
با توجه به عموم و اطلاق بند د تبصره 54 قانون بودجه سال 1375 کل کشور مبنی بر لزوم اخذ بهای زمین‌های منابع ملی و دولتی واگذار شده به اشخاص حقیقی و حقوقی غیرواجد شرایط به قیمت روز سال 1373، دستوالعمل اجرایی بند د تبصره مذکور در قسمت مورد اعتراض مغایر قانون تشخیص داده نمی‌شود.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – اسماعیل فردوسی‌پور
