کلاسه پرونده: 177/73
شماره دادنامه: 19
تاریخ رای: شنبه 8 اردیبهشت 1375
شاکی: آقای شفیع شفیعی به وکالت از آقای نصراله وفایی.
موضوع: ابطال آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهر تهران مصوب 1/7/59
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته‌اند: مستند شهرداری در تهیه و تصویب آیین‌نامه مورد بحث ماده یک لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب خرداد ماه 1359 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران می‌باشد اما این مقررات متضمن اختیار و صلاحیتی برای شهرداری تهران برای تهیه و تصویب یک آیین‌نامه اجرایی و تاسیس یک کمیسیون بدوی و کمیسیون تجدیدنظر برای اعلام ملک خصوصی افراد به‌عنوان باغ نیست. اجازه برای اجراء قانون مستلزم اجازه برای تشخیص باغ نیست، این دو چیز متفاوت می‌باشد. از طرفی تشخیص باغ کمیسیون پیش‌بینی شده در ماده 12 قانون زمین شهری مصوب 1366 می‌باشد.. آیین‌نامه مورد شکایت از نظر محتوی و مفاد متضمن اصول و قواعدی است که انشاء این قواعد و اصول از نظر ماهیت از خصایص قوه مقننه می‌باشد و وضع این‌گونه مقررات خارج از حدود صلاحیت مراجع اداری است. مدیر کل حقوقی شهرداری تهران در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 14456/317- 1374/8/10 اعلام داشته‌اند: اولین موضوعی که با نظر به ماده یک قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب 3/3/59 مورد توجه واقع می‌شود این است که شناسایی محل‌های مذکور (مشمول قانون) به عهده کدام مرجع است. در پاسخ به این سیوال ذیل ماده استنادی مقرر می‌دارد: ضوابط مربوط به چگونگی اجرای این ماده پس از تهیه توسط شهرداری و تصویب شورای شهر قابل اجراست. بررسی سایر مواد این قانون مفید این معناست که اجرای این قانون مستلزم شناسایی محل‌های مشمول قانون است و با عدم امکان شناسایی محل‌های مذکور اجرای قانون غیرممکن خواهد بود. لذا در اجرای قسمت اخیر ماده 1 پیش‌بینی معیارهای شناسایی باغ ضروری است که این معیارها در ماده 3 آیین‌نامه معترض‌عنه پیش‌بینی گردیده است و شناسایی محل‌های مشمول قانون از طرف شهرداری با لحاظ ضوابط اجرایی مقرر با عنایت به این‌که شهرداری مامور اجرای قانون است امری بدیهی است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین حاج شیخ حسین محقق قمی قایم‌مقام دیوان عدالت اداری و با حضور روسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و استماع توضیحات نماینده اداره کل حقوقی شهرداری تهران و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
با توجه به لایحه جوابیه وکیل شرکت شاکی و توضیحات حضوری نمایندگان شهرداری مبنی بر انتفاء موضوع آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز به لحاظ وضع آیین‌نامه جدید، موردی برای رسیدگی و اظهارنظر هیات عمومی دیوان عدالت اداری باقی نمی‌باشد.
قایم‌مقام دیوان عدالت اداری- حسین محقق
