کلاسه پرونده:113/73
شماره دادنامه:47
تاریخ رای:شنبه 27 خرداد 1374
شاکی:آقای سید جواد منصوری
موضوع:ابطال مواد 193، 194، 195، 196، 197 آیین‌نامه اجرایی قانون نظام وظیفه
مقدمه: شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، با توجه به این‌که متهمین زیادی داریم که اینها مدت زیادی از خدمت خود را انجام داده‌اند مثلاً 23 ماه از خدمت خود را انجام داده‌اند بعد فرار بیش از 6 ماه پیدا می‌کنند به نظرمی رسد اینها نباید تجدید دوره شوند چون ماده 59 قانون نظام وظیفه می‌گوید دردوره آموزشی وبعد ازآن که اگر منظور قانونگذار در طول خدمت بود چرا در ماده 59 قانون نظام وظیفه درآموزش وبعد از آن را ذکر کرده است. لذا مستدعی است با توجه به این‌که تجدید دوره شدن افراد پس ازاین همه خدمت وداشتن بعضی از متهمین زن وفرزند ومشکلات دیگر باعث دردسرهای فراوانی برای چنین متهمین می‌گردد تقاضای لغوآیین‌نامه مذکور را دارم. مدیر کل حقوقی ریاست جمهوری درپاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 70276 – 1374/1/7 مبادرت به ارسال تصویرنامه شماره 72- 1837 – 10 –06 –401 مورخ 6/10/73 رییس اداره کل وظیفه عمومی ناجا نموده‌اند. درنامه اخیر آمده است 1. ماده 193 آیین‌نامه اجرایی با الهام از مواد 5و59 قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 1363 تنظیم یافته ومخالفتی باقانون خدمت وظیفه عمومی ندارد. 2. ماده 194 آیین‌نامه فوق‌الذکر به موجب تصویب‌نامه هیات وزیران در تاریخ 25/4/65 حذف گردیده است 3. ماده 196 آیین‌نامه مذکور با استفاده از مفهوم مخالف ماده 59 قانون خدمت وظیفه عمومی تنظیم گردیده وهیچ گونه مخالفتی با قانون خدمت وظیفه عمومی یا قانون اساسی یا شرع مقدس اسلام ندارد. زیرا که ماده 59 پس از تصویب مجلس شورای اسلامی به تایید اعضاء محترم شورای نگهبان رسیده است. 4. ماده 195 و197 آیین‌نامه اجرایی قانون وظیفه عمومی توسط هیات عمومی دیوان عدالت اداری مورد رسیدگی قرارگرفته وبه موجب دادنامه 122 – 24/12/68 صادر ازهیات مذکور ماده 195 ابطال و ماده 197 ابقاء گردیده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین اسماعیل فردوسی‌پور و با حضور روسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدرو رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
با عنایت به این‌که برابر مفاد لایحه جوابیه مدیرکل حقوقی ریاست جمهوری، ماده 194 آیین‌نامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی به موجب تصویب‌نامه هیات وزیران در تاریخ 65/4/25 حذف گردیده وازطرفی مواد 195 و197 آن آیین‌نامه قبلاً مورد رسیدگی در هیات عمومی دیوان عدالت اداری قرارگرفته وبه موجب دادنامه شماره 122-68/12/24 ماده 195، مغایر با مفهوم مخالف ماده 59 قانون خدمت وظیفه عمومی، تشخیص و ابطال و ماده 197 مخالف با قانون تشخیص نگردیده است و بدین ترتیب موجبی جهت اعلام نظر هیات درخصوص مواد فوق‌الذکر وجود ندارد ودرخصوص مواد 193 و 196 با عنایت به این‌که مواد مذکور با الهام از مواد 5 و59 قانون خدمت وظیفه عمومی و مطابق با مفهوم مخالف ماده 59 تنظیم وتصویب گردیده، لذا به نظر اکثریت اعضاء هیات عمومی دیوان عدالت اداری، مخالف با قانون و یا خارج از حدود اختیارات درتنظیم وتصویب آنها تشخیص نگردید.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری- اسماعیل فردوسی‌پور
