کلاسه پرونده: 81.72
شماره دادنامه: 114
تاریخ: 20 شهریور 1372
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: معاونت امور حقوقی شرکت ملی گاز ایران
موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعب 6 و 9 و 15 دیوان عدالت اداری
مقدمه – الف: شعبه ششم در پرونده کلاسه 1178.70 موضوع شکایت آقای هوشنگ و…. همگی یزدانی به طرفیت شرکت ملی گاز ایران به خواسته‌پرداخت بهاء عادلانه اراضی که در مسیر عبور لوله گاز به مساحت ده هزار متر مربع قرار گرفته و پرداخت بهاء خسارت پنج حلقه چاه نیمه عمیق به شرح‌دادنامه شماره 735 – 71.7.28 چنین رای صادر نموده است: اولاً با توجه به ماده لایحه قانونی نحوه خرید اراضی و املاک مورد احتیاج دولت و‌شهرداریها مصوب 58.9.2 شورای انقلاب و ماده 8 همان قانون در مورد اراضی مزروعی به صراحت بیان داشته که قیمت عادله بایستی پرداخت شود‌و همچنین ماده یک لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی، عمرانی و نظامی دولت مصوب 58.11.17 و‌مواد 3 و 4 و 8 قانون مرقوم مجریان طرح و دستگاه‌های اجرایی می‌بایست قیمت عادله روز را پرداخت نمایند. ثانیاً قانون نحوه خرید و تملک اراضی و‌املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی مصوب 58.11.17 شورای انقلاب قانون عام‌الشمولی است و وزارت نفت و سازمانهای وابسته به آن از این‌شمول عام و کلی مستثنی نمی‌باشند. ثالثاً قانونهای فوق‌الذکر آن قسمت از اساسنامه شرکت ملی گاز ایران را که مغایر این قانون می‌باشد لغو و بلااثر‌نموده است. رابعاً آن قسمت از اساسنامه شرکت ملی گاز ایران که مربوط به نحوه خرید و ارزشیابی املاک واقع در طرحها می‌باشد وفق ماده 12 قانون‌نحوه خرید و تملک ملغی اعلام گردید و به عبارت دیگر قانون متمم آن چه را که دارای اعتبار بوده حالت استمرار به او داده است. خامساً تبصره‌های 7و 9 ماده 9 قانون زمین شهری در زمینه تملک زمینهای مورد نیاز و همچنین نحوه تقویم آن نظار به اراضی شهری و شهرکها می‌باشد و در مانحن‌فیه‌مصداق ندارد. علیهذا مستنداً به مواد 3 و 4 و 5 و 12 قانون نحوه خرید و تملک و لزوم تبعیت از مقررات مربوطه رای به ارزیابی و تقویم و پرداخت‌حقوق شکات بر اساس مقررات کارشناسی و بر مبنای بهای روز صادر می‌گردد.
ب: شعبه پانزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 147.70 موضوع شکایت آقای دلاور نورنژاد به طرفیت شرکت ملی گاز ایران به خواسته تامین خسارت‌به شرح دادنامه شماره 490 مورخ 70.9.30 چنین رای صادر نموده است: شرکت ملی گاز ایران به موجب لایحه مورخ 70.6.11 امور حقوقی اعلام‌نموده است که زمین شاکیان در مسیر خط انتقال گاز قرار گرفته و طبق تبصره 5 ماده 13 اساسنامه شرکت فقط قیمت اعیانی از بین رفته تقویم و پرداخت‌می‌گردد و پس از ارزیابی اعیانی زمین توسط کارشناس رسمی دادگستری چک مربوطه به دفتر اسناد رسمی تودیع شده است. با ملاحظه قانون مورد‌استناد تخلفی از مقررات مربوطه از ناحیه طرف شکایت صورت نگرفته است و خسارتی که ناشی از اقدامات غیر قانونی اشخاص مذکور در بندهای‌یک و دو ماده 11 قانون دیوان که می‌توان آن را به موجب تبصره ماده مذکور تعیین نمود بر شاکی وارد نشده است، لهذا حکم برد شکایت صادر‌می‌گردد.
ج: شعبه نهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 182.71 موضوع شکایت آقای عبدالعلی قمی به طرفیت شرکت ملی گاز ایران به خواسته بهاء عادلانه زمین‌به شرح دادنامه شماره 471 – 71.7.7 شکایت را به کیفیت مطروحه مردود اعلام نموده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدرضا عباسی‌فرد و با حضور روسای شعب دیوان تشکیل و‌پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای وحدت رویه
مستفاد از مقررات مذکور در رای شعبه ششم دیوان عدالت اداری این است که مجریان طرح و دستگاه‌های اجرایی باید حقوق صاحبان اراضی مشمول‌طرح را بر اساس مقررات کارشناسی و بر مبنای بهای روز تادیه نمایند، از این رو رای یاد شده در مقام معارضه با رای شعبه پانزدهم دیوان عدالت اداری‌منطبق بر موازین قانونی تشخیص و مورد تایید قرار می‌گیرد و تعارضی بین شعب ششم و نهم مشهود نگردید.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – محمدرضا عباسی‌فرد
