کلاسه پرونده:98/71
شماره دادنامه:117
تاریخ رای: شنبه 21 شهریور 1371
شاکی:آقای علی سلامت به وکالت از آقای علی ذکوی
موضوع: اعلام غیرقانونی بودن بخشنامه 140/01/402- 15/11/63 اداره وظیفه عمومی
مقدمه: شاکی طی دادخواست تقدیمی به دیوان عدالت اداری که بدواً در شعبه بیست و یکم دیوان مطرح و سپس به لحاظ رسیدگی به قسمتی از خواسته شاکی به هیات عمومی دیوان ارجاع گردیده اعلام داشته‌اند در رسیدگی به وضع مشمولیت خدمت وظیفه عمومی موکل از آن جهت که وی از ناحیه هر دو چشم نارسایی بینایی دارد شورای پزشکی منطقه در جلسه مورخ 27/9/63 وضعیت او را به علت آستیکماتیسم و میوپی 5/3 منطبق با بند 3 ماده 34 آیین‌نامه معافیت پزشکی اعلام کرده که از این حیث و بر این اساس قانونی موکل معاف دایم از خدمت وظیفه عمومی شده است و به همین سبب اداره وظیفه عمومی برای مدتی که صدور کارت معافیت دایم به طول می‌کشد حسب معمول برگ معرفی نامه معافیت را به موکل داده است. پس از مدتی از طرف شکایت به اتکاء بخشنامه 140- 01- 402- 15/11/63 حق ثابت قانونی موکل را نادیده گرفته و به استناد شرایط و ضوابط خلاف قانون و بی‌اعتبار بخشنامه مذکور از تسلیم کارت معافیت دایم موکل امتناع می‌ورزد. اداره وظیفه عمومی در صدور بخشنامه مذکور با خروج از محدوده صالحیت خود اقدام به حذف و تغییر شمول بندهایی از آیین‌نامه معتبر سابق نموده و به اراده شخصی در مقام قانونگذاری و فراتر از آن باعطف بما سبق مشمولانی را که از تاریخ 20/4/62 لغایت 10/9/63 برگه معافیت موقت پزشکی برای آنان صادر شده بود به معافیت دایم تبدیل و برای مشمولانی که از تاریخ 11/9/63 به بعد به حوزه‌ها معرفی و پس از معاینه پزشکی واجد شرایط معافیت گردیده‌اند خواستار اعمال بندهای دستورالعملی که در جمیع جهات سوال برانگیز و غیرقابل اجراء و غیرقانونی است می‌شود لذا تقاضا می‌شود بی‌اعتباری و عدم قدرت اجرایی آن اعلام گردد. رییس اداره کل وظیفه عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به شکایت مذکور اعلام داشته‌اند به موجب ماده 67 قانون خدمت وظیفه عمومی کلیه قوانین مغایر با قانون اخیرالتصویب از تاریخ تصویب قانون مذکور 29/7/63 ملغی گردیده است نظر به این‌که برابر تبصره یک ماده 39 قانون فوق‌الاشعار آیین‌نامه پزشکی قانون مذکور می‌بایستی توسط مراجع تعیین شده از طرف قانونگذار تهیه و تصویب می‌گردید و چون انجام امر نیاز به زمان داشت به همین لحاظ اداره وظیفه عمومی به جهت جلوگیری از تضییع حق مشمولان و رکود در اعزام مشمولان به خدمت در شرایط جنگی کشور مبادرت به صدور بخشنامه 140- 01- 402- 15/11/63 نموده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام محمدرضا عباسی‌فرد و باحضور روسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی وانجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
بخشنامه مورد شکایت با تصویب قانون جدید خدمت وظیفه عمومی (مصوب سال 63 مجلس شورای اسلامی) و آیین‌نامه اجرایی آن قوت اجرایی نداشته و در حال حاضر مورد عمل قرار نمی‌گیرد. بنا به مراتب موضوع شکواییه عملاً منتفی و هیات فارغ از رسیدگی تشخیص گردید.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری- محمد رضا عباسی فرد
