کلاسه پرونده : 41.67
شماره دادنامه : 30
تاریخ : 13 اردیبهشت 1369
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سید حمید قوامی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 5 ماده 36 آیین‌نامه اجرایی قانون زمین شهری
مقدمه – شاکی به شرح نامه تقدیمی به دیوان اعلام داشته است: بند 5 ماده 36 عبارت است «…. در صورتی که بر اساس رای قطعی دادگاه زمین غیر‌موات تشخیص داده شود بر اساس ماده 9 قانون با مالک رفتار خواهد شد.» نظر به این که ماده 9 قانون زمین شهری راجع است به تامین زمینهای مورد‌نیاز در شهرهایی که قانون اجازه داده است وزارت مسکن و شهرسازی می‌تواند از اراضی بایر و دایر شهری تملک و قیمت آن را معادل ارزش معاملاتی‌بپردازد. و واضح است این ماده هیچ ربطی با اراضی موات یا تشخیص نوع زمین ندارد. لذا هیات وزیران در تصویب این ماده بر خلاف متن و روح قانون‌عمل کرده و قانونگذاری نموده است بنابر این بطلان آن را تقاضا دارم. با انجام تبادل لایحه اداره کل حقوقی نخست وزیری به شرح نامه شماره 61670 مورخ 67.7.25 در مقام پاسخ اعلام داشته است: نظر به این که ماده 9قانون زمین شهری، ناظر به موارد و چگونگی تملک اراضی بایر و دایر می‌باشد و قیدی مبنی بر این که مرجع تشخیص اراضی بایر و موات چه ارگانی‌باشد ندارد، لذا قسمت اخیر بند 5 ماده 36 آیین‌نامه قانون زمین شهری، ایرادی ندارد زیرا در هر صورت اعم از این که دادگاه رای به بایر و دایر بودن زمین‌بدهد یا وزارت مسکن راساً زمین را بایر و یا دایر تشخیص دهد می‌تواند مقررات ماده 9 قانون زمین شهری را به مورد اجراء گذارد.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری، در تاریخ فوق به ریاست آیت‌الله سید ابوالفضل موسوی تبریزی و با حضور روسای شعب تشکیل و پس از بحث و‌بررسی و استماع توضیحات نماینده حقوقی سازمان زمین شهری به شرح آتی به اتفاق آراء مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای وحدت رویه
بند 5 ماده 36 آیین‌نامه اجرایی قانون زمین شهری، از حیث اطلاق آن دایر به اجرای ماده 9 قانون زمین شهری حتی در غیر شهرهای شصت‌گانه در‌مواردی که زمین طبق رای قطعی دادگاه غیر موات تشخیص گردیده مغایر قانون بوده و ابطال می‌گردد.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – سید ابوالفضل موسوی تبریزی
