بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 846
تاریخ دادنامه: 28/4/1401
شماره پرونده: 0003325
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 1-1 از دستورالعمل تهیه و تصویب طرح هادی شهرهای با جمعیت زیر 25 هزار نفر جمعیت (ابلاغی به موجب نامه شماره 33/3/1/73893 مورخ 18/6/1391 وزیر کشور)
گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی، نظارت همگانی و امور مجلس سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره 245528/02 مورخ 30/8/1400 اعلام کرده است که:
“1- مطابق با بند 4 ذیل ماده 1 قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن (مصوب 16/4/1353)؛ طرح هادی عبارت از طرحی است که در آن جهت گسترش آتی شهر و نحوه استفاده از زمین های شهری برای عملکردهای مختلف به منظور حل مشکلات حاد و فوری شهر و ارائه راه حل های کوتاه مدت و مناسب برای شهرهایی که دارای طرح های جامع نمی باشند تهیه می شوند.
2- در بند 1-1 دستورالعمل تهیه و تصویب طرح هادی شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت و همچنین مغایرت های آن که توسط وزیر کشـور طـی نامه شمـاره 33/3/1/73893 مورخ 18/6/1391 ابلاغ گـردیده عنوان شده است: طرح هادی شهری برای کلیه شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت بر اساس مصوبه مورخ 28/10/1390 هیأت وزیران از طریق دفاتر فنی استانداری تهیه گردد. (ضمناً چنانچه افق طرح جامع یا جامع تفصیلی شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت به اتمام رسید دفتر فنی مکلف است نسبت به تهیه طرح هادی شهری اقدام نماید.)
بنا به مراتب، بند 1-1 دستورالعمل ضمیمه نامه شماره 33/3/1/73893 مورخ 18/6/1391 وزیر کشور اطلاق داشته و شهرهای دارای طرح جامع را نیز شامل می شود. لذا، مغایر با بند 4 ذیل ماده 1 قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن و خارج از حدود اختیارات واضع تشخیص و ابطال آن در هیأت عمومی دیوان (به صورت فوق العاده و خارج از نوبت) از تاریخ تصویب مورد تقاضا می باشد.”
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
” نامه شماره 33/3/1/73893 مورخ 18/6/1391 وزارت کشور
استانداران محترم سراسر کشور
سلام علیکم
با عنایت به تصویبنامه شماره 256749/32402 مورخ 28/12/1390 هیأت وزیران در خصوص تهیه طرح هادی برای شهرهای با جمعیت کمتر از بیست و پنج هزار نفر از طریق دفاتر فنی استانداری ها، بدینوسیله دستورالعمل اجرایی شامل تهیه، بررسی، تصویب و اجرای اینگونه طرح ها و همچنین مغایرت های آن جهت اجراء ابلاغ می گردد.
لذا شایسته است جهت تسریع در توسعه کالبدی و برنامه ریزی عمرانی شهرهای مذکور بر اساس شرح خدمات مصوب شورایعالی شهرسازی و معماری ایران هر ساله نسبت به تأمین اعتبار تهیه طرح هادی شهری از محل اعتبارات استانی اقدام نمایند. مقتضی است به منظور ایجاد وحدت رویه در امر تهیه و تصویب و تغییرات بعدی طرحها، مراتب به کلیه شهرداری های آن استان جهت اجرا ابلاغ گردد.
دستورالعمل تهیه و تصویب طرح هادی شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت و همچنین مغایرت های آن
با توجه به اصل تمرکز زدایی و به منظـور اتخـاذ روش یکنواخت در خصـوص تهیه، بررسی، تصویب ابلاغ طرح های هادی بر اساس عملکرد، تجارب و همچنین با عنایت به نقطه نظرات مسئولین ذیربط در استانها، ضوابطی که در مراحل تهیه، بررسی، تصویب و اجرای اینگونه طرحها بایستی مورد توجه و رعـایت قرار گیرند به شرح زیر اعـلام می گردد:
1- نحوه تهیه طرح هادی و یا تجدید نظر آن:
1-1- مقرر گردید طرح هادی شهری برای کلیه شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت بر اساس مصوبه مورخ 28/10/1390 هیأت وزیران از طریق دفاتر فنی استانداری تهیه گردد. (ضمناً چنانچه افق طرح جامع یا جامع تفصیلی شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت به اتمام رسید دفتر فنی مکلف است نسبت به تهیه طرح هادی شهری اقدام نماید.)
تبصره 1- وزارت کشور از طریق سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور نسبت به تهیه نقشه های پایه و به هنگام بر اساس اولویت های شهرهای استانداری ها اقدام نماید.
تبصره 2- معـاون برنامه ریزی استانداری مکلف است بر اساس پیشنهاد معـاون عمـرانی نسبت به تأمین اعتبار تهیه
طرح هادی شهری از محل اعتبارات استانی اقدام نماید.
تبصره 3- آن دسته از شهرهایی که برای آنها قبل از مصوبه هیأت وزیران (مورخ 28/10/1390) اقدامات لازم توسط اداره کل راه و شهرسازی استان ها جهت تهیه عکس و تبدیل آن به نقشه صورت گرفته است. چنانچه انعقاد قرارداد با مشاور ذی صلاح انجام نشده است مدارک لازم (شامل سی دی- نقشه پایه) را جهت تهیه طرح هادی به دفتر فنی استانداری تحویل نماید.”
علی رغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمائم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده هیچ پاسخی واصل نشده است. هیأت عمـومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 28/4/1401 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
به موجب بند 1 تصویبنامه شماره 256749/42402 -28/12/1390 هیأت وزیران مقرر شده است که : «وزارت کشور از طریق دفاتر فنی استانداریها نسبت به تهیه طرح هادی برای شهرهای با جمعیت زیر بیست و پنج هزار نفر براساس مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری و سایر مقررات مربوط اقدام و به مراجع قانونی ارائه نماید» و برمبنای بند 6 ماده 31 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور مصوب سال 1395، «تصویب طرح های جامع شهـرهای تا پنجاه هـزار نفر جمعیت در چهارچوب سیاست های ابلاغی شـورای عالی شهرسـازی و معمـاری»، از جمـله وظایف و اخـتیارات شـورای برنامه ریزی و توسـعه استان اسـت که این صلاحیت درخصوص کلّیه شهرها اعم از اینکه دارای طرح جامع بوده و یا فاقد طرح جامع باشند، اعمال می‌شود. بنا به مراتب فوق، بند 1-1 دستورالعمل تهیه و تصویب طرح هادی شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت (ابلاغی به موجب نامه شماره 33/3/1/73893-18/6/1391 وزیر کشور) که براساس آن بر تهیه طرح هادی شهری برای کلّیه شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت توسط دفاتر فنی استانداری و براساس مصوبه مورخ 28/1/1390 هیأت وزیران تأکید شده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار نیست و ابطال نشد.
حکمتعلی مظفری-رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
