شماره دادنامه: 140331390002156097
تاریخ دادنامه: 1403/9/6
شماره پرونده: 0207505
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم فاطمه بداغ آبادی
طرف شکایت: 1- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی 2- سازمان غذا و دارو
موضوع شکایت و خواسته: اعمال ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه شماره 140231390000309094 مورخ 1402/2/12 هیات عمومی دیوان عدالت اداری
گردش کار:
1- با شکایت آقای حجت طهرانیان به وکالت از خانم فاطمه بداغ آبادی به موجب دادنامه شماره 140231390000309094 مورخ 1402/2/12 بندهای 2 الی 8 ماده 25 و تبصره های 1، 2 و 3 ذیل آن از آیین نامه تاسیس، ارایه خدمات و اداره داروخانه ها مصوب 1400/3/8 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ابطال شد.
2- متن رای شماره 140231390000309094 مورخ 1402/2/12 هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شرح زیر می باشد:
” اولاً با توجه به احکام مقرر در اصول مختلف قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از جمله بند 14 اصل سوم و اصول بیست و دوم، سی و ششم و یکصد و شصت و نهم و مواد 2 و 10 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 و همچنین با امعان نظر به اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها، تخلّف انگاری و تعریف مجازات در صلاحیت قانونگذار و یا موکول به اذن وی است. ثانیاً برمبنای تبصره 4 ماده 20 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی الحاقی سال 1367: «در صورتی که موسسات مذکور در این قانون و همچنین موسسین آنها از ضوابط و مقررات و نرخ های مصوب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مذکور در آیین‌نامه‌های مربوط تخطّی نمایند و یا فاقد صلاحیت های مربوط تشخیص داده شوند، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلّف است موضوع را در محاکم قضایی مطرح نماید. دادگاه پس از بررسی در صورت ثبوت تخلّف با رعایت شرایط و امکانات خاطی و دفعات و مراتب جرم و مراتب تادیه پروانه تاسیس یا پروانه مسیولان فنی را موقتاً یا به طور دایم لغو می‌نماید…» ثالثاً براساس ماده 11 قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی مصوب سال 1367: «در مورد جرایم موضوع این قانون کمیسیونی مرکب از سرپرست نظام پزشکی مرکز و یا استان برحسب مورد و مدیرعامل سازمان منطقه‌ای بهداشت و درمان استان و نماینده وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موضوع را بدواً رسیدگی نموده و در صورت تشخیص وقوع جرم در مورد موسسات دولتی به کمیسیون تعزیرات حکومتی بخش دولتی و در موارد غیردولتی به دادسرای انقلاب اسلامی جهت تعیین مجازات معرفی می‌نماید» و مستفاد از موازین قانونی مزبور این است که کمیسیون تشخیص امور مربوط به داروخانه‌ها و شرکت های توزیع‌کننده دارو (موضوع ماده 20 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی) صرفاً صلاحیت تشخیص تخلّف و ارجاع آن به مراجع ذی صلاح را داشته و تعیین و اعمال مجازات از سوی این کمیسیون که در قالب بندهای 2 الی 8 ماده 25 و تبصره‌های ذیل آن از آیین‌نامه تاسیس، ارایه خدمات و اداره داروخانه‌ها مصوب 1400/3/8 پیش‌بینی شده، خارج از حدود اختیار و خلاف قانون بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.”
3- متعاقباً پس از صدور رای مذکور خانم فاطمه بداغ آبادی به موجب دادخواستی ابطال بندهای 2 الی 8 ماده 25 و تبصره های 2،1 و 3 ذیل آن از آیین نامه تاسیس، ارایه خدمات و ارایه خدمات و اداره داروخانه‌ها مصوب 1400/3/8 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را از تاریخ تصویب و در اجرای ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری درخواست می کند که متن آن به قرار زیر است:
“به دلیل تضییع حق اینجانب مبنی بر اعمال مجازات و ایراد خسارت مادی بابت کسر محاسبه نسخ بیمه و پرداخت حقوق مسیول فنی در زمان اعمال مجازات، خارج از صلاحیت کمیسیون ماده 20، تقاضای اعمال ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری مورد استدعاست.”
4- پرونده در اجرای فراز دوم ماده 35 آیین نامه اداره جلسات هیات عمومی و هیات تخصصی بدواً به هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی، پزشکی ارجاع می شود پس از بررسی و اظهارنظر توسط این هیات در دستورکار جلسه هیات عمومی قرار گرفت.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1403/9/6 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و هیات های تخصصی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
هیات عمومی دیوان عدالت اداری براساس رای شماره 140231390000309094 مورخ 1402/2/12 و برمبنای دلایل و مستندات مقرر در رای مذکور حکم به ابطال بندهای 2 الی 8 ماده 25 و تبصره‌های ذیل آن از آیین‌نامه تاسیس، ارایه خدمات و اداره داروخانه‌ها مصوب 1400/3/8 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی صادر کرده است. با توجه به طرح تقاضای اعمال ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 نسبت به رای مزبور و تسری اثر ابطال مقررات موضوع آن رای به زمان تصویب، موضوع در جلسه مورخ 1403/9/6 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مطرح شد و مورد بررسی قرار گرفت و اکثریت اعضای هیات عمومی دیوان عدالت اداری برمبنای اختیار حاصل از حکم مقرر در قسمت دوم ماده 35 آیین‌نامه اداره جلسات هیات عمومی و هیات های تخصصی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1393 با اعمال ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 نسبت به رای شماره 140231390000309094 مورخ 1402/2/12 هیات عمومی دیوان عدالت اداری موافقت کردند و بر این اساس بندهای 2 الی 8 ماده 25 و تبصره‌های ذیل آن از آیین‌نامه تاسیس، ارایه خدمات و اداره داروخانه‌ها مصوب 1400/3/8 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود. این رای براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/2/10) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.
مهدی دربین – هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
