شماره دادنامه: 140231390000992306
تاریخ دادنامه: 20/4/1402
شماره پرونده: 0106736
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم فاطمه جدید ولوجایی
طرف شکایت: دانشگاه جامع علمی کاربردی- دانشگاه فنی و حرفه ای
موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستور یازدهم صورتجلسه پنجمین نشست از دوره دوم هیات امنای دانشگاه فنی و حرفه ای مورخ 2/12/1395 و سی و هفتم موضوع مصوبه مورخ 5/2/1397 کمیسیون دایمی از دومین نشست از دوره اول هیات امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای مورخ 9/3/1397
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال دستور نوزدهم از صورتجلسه اولین نشست از دوره دوم مورخ 8/7/1393، دستور پنجم از صورتجلسه چهارمین نشست از دوره دوم مورخ 8/4/1395 و سی و هفتم موضوع مصوبه مورخ 5/2/1397 کمیسیون دایمی از دومین نشست از دوره اول هیات امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای مورخ 9/3/1397 را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است:
” از آنجایی که دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی حرفه ای در راستای جذب نیروی خویش از آیین نامه قانون مالی معاملاتی دانشگاه ها و دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی 23/96 تبعیت می کنند لذا هیات امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی حرفه ای با تشکیل جلسات در سال های ذیل الذکر به منظور جذب نیرو اقدام به تصویب مصوباتی به شرح آتی نموده است. مع الاسف دانشگاه های موصوف در جذب نیرو اطلاع رسانی انجام نداده است. در خصوص اینجانب پدرم از کارمندان رسمی دانشگاه فنی و حرفه ای شماره 2 شهرستان ساری بوده و هم اکنون بازنشسته شده ولی از جانبازان 30% هستند اینجانب را که دارای مدرک تحصیلی کارشناسی حسابداری بوده ام و فاقد هرگونه شغل می باشم و علیرغم اینکه از سوی اداره کل بنیاد شهید وامور ایثارگران استان و برابر نامه های شماره 17884/820/220-8/7/1397 و 820/220/10571-1/6/1393 مراتب مساعدت اشتغال به کار اینجانب در دانشگاه فنی و حرفه ای استان اعلام شد و اینجانب نیز بدین نحو دستورات و مقررات رای وحدت رویه شماره 917 هیات عمومی دیوان عدالت اداری معمول داشته ام لیکن دانشگاه موصوف از جذب و به کارگیری اینجانب به عنوان قرارداد معین در دانشگاه امتناع ورزیده است.
الف- برابر مصوبه نوزدهم صورتجلسه هیات امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی حرفه ای مورخ 8/7/1393 با به کارگیری تا سقف 170 نیروی انسانی غیر هیات علمی قراردادی موافقت شد.
ب- برابر مصوبه یازدهم صورتجلسه هیات امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی حرفه ای مورخ 2/12/1395 با به کارگیری 300 نفر به عنوان عضو غیرهیات علمی در قالب قرارداد انجام کار معین برای انجام مشاغل کارشناسی با انتشار آگهی محدود موافقت گردید.
پ- برابر مصوبه پنجم صورت جلسه چهارم هیات امنای دانشگاه مزبور مورخ 8/4/1395 با به کارگیری نیروی انسانی مازاد بر 100 تا سقف 100 دیگر موافقت شد.
ت- برابر مصوبه سی و هفتم صورتجلسه هیات امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای مورخ 9/4/1397 در خصوص به کارگیری 300 نفر به عنوان عضو هیات علمی قراردادی تا پایان سال 1397 تمدید گردیده است.
به موجب ماده 21 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران اصلاحی 14/12/1395 مقرر شد که کلیه دستگاه های ماده 2 قانون مرقوم مکلفند حداقل 25% از نیازهای استخدامی و تامین نیروی مورد نیاز خود را اعم از رسمی و پیمانی … که وفق ضوابط و مجوزهای مزبور جایگزینی نیروی خروجی خود اخذ می نمایند به سهمیه های شاهد، جانبازان اختصاص دهند و 5% سهمیه استخدامی را نیز به رزمندگان و جانباز زیر 25% با سابقه 6 ماه حضور داوطلبانه در جبهه ها و همسر و فرزندان آنها و … اختصاص دهند.
با عنایت به مراتب فوق دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای مستفاد از ماده 21 قانون فوق الذکر در جذب نیرو برابر مصوبه های صدرالذکر 25% به علاوه 5% به فرزندان ایثارگران (تقریباً 171 یک نفر) می باید اختصاص می داد. علیهذا استدعای صدور رای به ابطال مصوبات مورد تقاضا می باشد.”
متن مقرره های مورد شکایت به شرح زیر است:
الف- صورتجلسه پنجمین نشست از دوره دوم هیات امنای دانشگاه فنی و حرفه ای مورخ 2/12/1395:
” دستور یازدهم: (موضوع مصوبه مورخ 16/11/1395 کمیسیون دایمی)
صدور مجوز به کارگیری عضو غیر هیات علمی به صورت قرارداد انجام کار معین
مصوبه: به استناد بند (ب) ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه و در اجرای مفاد آیین نامه استخدامی اعضای غیر هیات علمی، به منظور ارتقای شاخص های منابع انسانی در برنامه ششم توسعه، هیات امنا با به کارگیری (300) نفر در سال 1396 به عنوان عضو غیر هیات علمی در قالب قرارداد انجام کار معین برای انجام مشاغل تخصصی و کارشناسی، با مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی مرتبط، در چارچوب ضوابط و مقررات آیین نامه استخدامی اعضای غیر هیات علمی احراز شرایط شغلی، انتشار آگهی محدود در سقف پست های سازمانی بلاتصدی مصوب، تایید هیات اجرایی و مشروط به تامین اعتبار لازم در سقف اعتبارات تخصیصی سالیانه و درج در بودجه تفصیلی سالیانه پس از طی مراحل گزینش، موافقت به عمل آورد.- مشاور وزیر و رییس مرکز هیات های امناء و هیات های ممیزه دانشگاه فنی و حرفه ای “
ب- دومین نشست از دوره اول هیات امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای مورخ 9/4/1397:
” دستور سی و هفتم: (موضوع مصوبه کمیسیون دایمی مورخ 5/2/1397):
درخواست دانشگاه فنی و حرفه ای برای تمدید مصوبه یازدهم صورتجلسه هیات امنای مورخ 2/12/1395 در خصوص به کارگیری 300 نفر به عنوان عضو غیرهیات علمی قراردادی
مصوبه: به استناد ماده 1 قانون احکام دایمی برنامه های توسعه کشور، هیات امنا با درخواست دانشگاه فنی و حرفه ای برای تمدید مصوبه یازدهم صورتجلسه هیات امنای مورخ 2/12/1395 در خصوص به کارگیری 300 نفر به عنوان عضو غیر هیات علمی قراردادی تا پایان سال 1397، با رعایت کلیه شرایط، ضوابط و مقررات مندرج در مصوبه مذکور موافقت کرد.- قایم مقام وزیر و رییس مرکز هیات های امنا و هیات های ممیزه دانشگاه جامع علمی و کاربردی “
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر امور حقوقی، قراردادها و پاسخگویی به شکایات دانشگاه فنی و حرفه ای به موجب لایحه شماره 13686/25-10/12/1401 توضیح داده است:
” 1- به موجب الحاق بند (ذ) ماده 87 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه و ماده 21 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران کلیه دستگاه های موضوع ماده 2 این قانون مکلفند حداقل 25% از نیازهای استخدامی و تامین نیروهای مورد نیاز خود را اعم از رسمی، پیمانی، قراردادی، شرکتی که وفق ضوابط و مجوزهای مربوط و جایگزینی نیروهای خروجی خود اخذ می نمایند به خانواده های شاهد، جانبازان و آزادگان، همسر و فرزندان شهدا و جانبازان 25% و بالاتر، فرزندان و همسران آزادگان یک سال و بالای یک سال اسارت، اسرا و خواهر و برادر شاهد اختصاص دهند و 5% سهمیه استخدامی را نیز به رزمندگان با سابقه حداقل 6 ماه حضور داوطلبانه در جبهه اختصاص دهند به موجب ماده 48 قانون الحاق دستگاه های دولتی مکلفند یکی از فرزندان کارکنان شهید، جانباز 25% بالاتر و آزادگان را که واجد شرایط استخدام باشند در آن دستگاه استخدام کنند.
2- به کارگیری نیرو در دستگاه های اجرایی در صورت نیاز دستگاه مستلزم اعطای مجوز و تخصیص سهمیه استخدامی از سوی سازمان اداری و استخدامی می باشد و ماده 48 قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت نیز از این قاعده مستثنی نبوده است لذا بر فرض ارایه مستندات ایثارگری از سوی خواهان ادعای شاکی منوط به تخصیص سهمیه استخدامی می باشد.
3- شایان ذکر است رای وحدت رویه هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 917-28/11/1392 صادر گردیده است نیز به صراحت بیان می دارد که «نظر به اینکه مطابق مواد 5 و 2 آیین نامه ساماندهی اشتغال فرزندان شاهد و جانبازان 25 درصد و بالاتر موضوع تصویب نامه شماره 41459-27/12/1388 هیات وزیران در چهارچوب سهمیه استخدامی امکان پذیر اعلام شده و بدون مجوز استخدام امکان استخدام ولو برای فرزندان شاهد و جانباز پیش بینی نشده است.
4- به استناد بند (ذ) ماده 87 قانون برنامه پنجم توسعه به شماره دادنامه 669-11/4/1398 مقرر می دارد: تبصره 1 بند (ذ) ماده 87 قانون برنامه ششم توسعه شامل ایثارگرانی است که مستند به ماده 21 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران با رعایت سهمیه و مجوزهای مربوطه از جمله شرکت در آزمون به استخدام دستگاه درآمده باشند در این ارتباط در رای شماره 1849 تا 1851-20/9/1397 هیات عمومی دیوان عدالت اداری که با لحاظ مفاد ماده 21 (با لحاظ بند (ذ) ماده 87 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 14/12/1395) صادر شده مقرر شده است، جهت استخدام ایثارگران در دستگاه های اجرایی رعایت مقررات عمومی از جمله (وجود پست سازمانی بلاتصدی) داشتن مجوز و سهمیه استخدامی، شرکت و قبولی در آزمون عمومی و رقابت در سهمیه استخدامی، رعایت مراتب شایستگی و برابر فرصت ها با لحاظ برخی معافیت های مصرح لازم است.
5- به استناد ماده 1 قانون احکام دایمی دانشگاه ها، مراکز و موسسات آموزش عالی و پژوهشی که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی و از وزارتخانه های علوم تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سایر مراجع قانونی ذیربط می باشند بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاه های دولتی به ویژه قانون خدمات کشوری فقط در چارچوب مصوبات و آیین نامه های مالی معاملاتی و اداری- استخدامی- تشکیلات مصوب هیات امنا عمل می نمایند.
6- مطابق تبصره 1 ماده 3 آیین نامه استخدامی اعضای غیرهیات علمی دانشگاه می تواند در شرایط خاص در سقف پست های سازمانی بلاتصدی مصوب و در چارچوب برنامه جامع منابع انسانی دانشگاه با پیشنهاد هیات اجرایی و تصویب هیات امنا به صورت قراردادی و با در نظر گرفتن اصل شایستگی و انتخاب اصلح، اخذ مجوزهای مورد نیاز و تایید صلاحیت های لازم توسط مراجع ذی صلاح برای مدت یک سال بدون تعهدات استخدامی انجام شود.
7- در راستای اجرای ماده فوق الاشاره دانشگاه فنی و حرفه ای جهت تامین نیروی انسانی قراردادی خود موضوع را در سال 1393، 1397 و 1395 در هیات امنا مطرح نمود و نهایتاً هیات امنا در هر یک از سنوات مذکور با به کارگیری سقف مشخصی از نیروها موافقت نمود (مجوز به کارگیری تا سقف 170 نیروی انسانی قراردادی مصوبه هیات امنا مورخ 8/7/1393 مجوز به کارگیری تا سقف 300 نیروی انسانی قراردادی مصوبه هیات امنا مورخ 2/12/1395، مجوز به کارگیری تا سقف 300 نیروی انسانی قراردادی مصوب هیات امنا مورخ 9/4/1397) لذا همان گونه که مستحضرید جذب افراد در دستگاه های دولتی نیاز به مجوز و کد شناسه از سوی سازمان اداری و استخدامی دارد و به صرف تصویب به کارگیری نیرو در هیات امنا بدون اخذ مجوز و سهمیه استخدام از سازمان اداری و استخدامی نمی تواند سبب ایجاد حق باشد، بنابراین دانشگاه نیز با وجود آن که به موجب مصوبه هیات امنا تا سقف معینی امکان به کارگیری نیرو داشته ولیکن تا زمانی که مجوز استخدام از سازمان ذیربط صادر نگردد جذب نیرو امکان پذیر نمی باشد.
8- در خصوص مصوبه سال 1393 و 1395 سازمان اداری و استخدامی جمعاً مجوز و شناسه استخدامی جهت 40 نفر را صادر نمود و این دانشگاه نیز پس از اخذ این مجوز با رعایت ماده 21 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران که مقرر می دارد: «دستگاه های اجرایی مکلفند حداقل 25% از نیازهای استخدامی مورد نیاز خود را وفق ضوابط و مجوزهای مربوطه از خانواده های ایثارگر جذب نماید» اقدام نمود. لذا از 40 مجوز اخذ شده 25% (10 نفر) آن مختص به خانواده ایثارگران بوده که دانشگاه بر مبنای نیاز دانشگاه و انتخاب اصلح اقدام به جذب این عزیزان نمود.
9- در خصوص مصوبه سال 1397 مرجع مذکور هیچ گونه مجوزی جهت استخدام به این دانشگاه تخصیص نداد لذا به جهت عدم سهمیه قانونی هیچ استخدامی در این سال صورت نپذیرفته است. “
طرف دیگر شکایت، مشاور حقوقی دانشگاه جامع علمی کاربردی به موجب لایحه شماره 43556/1401/م-7/12/1401 اعلام کرده است:
” اولاً: شاکی هیچ گونه رابطه قراردای، شغلی و یا استخدامی با این دانشگاه نداشته و ندارد. ثانیاً: حسب تصریح در متن دادخواست ابوی شاکی از کارمندان رسمی دانشکده فنی و حرفه ای بوده که بر همین اساس اقدام به تقاضای استخدام در دانشگاه فنی و حرفه ای داشته و به هیچ عنوان دلالتی بر دانشگاه جامع علمی کاربردی ندارد. ثالثاً: کلیه مستندات منضم به دادخواست مربوط به مصوبات هیات امناء دانشگاه فنی و حرفه ای است نه دانشگاه جامع علمی کاربردی و اساساً مصوبات، مقررات و الزامات حاکم بر دانشگاه فنی و حرفه ای نسبت به دانشگاه جامع علمی کاربردی قابلیت تسری ندارد و دانشگاه های مزبور دارای استقلال شخصیت حقوقی می باشند. رابعاً اشتراک هیات امناء دو دانشگاه (دانشگاه فنی و حرفه ای و دانشگاه جامع علمی کاربردی) به منزله وحدت تشکیلاتی و سازمانی نبوده بلکه به جهت سنخیت و توازن ماموریت گرایی دو دانشگاه در نظام آموزش عالی کشور وفق تشخیص وزارت متبوع و مصوبات مقررات حاکم برای رسیدن به اهداف نظام آموزشی، اشتراک هیات امناء را همراه داشته اند. “
پرونده در اجرای ماده 84 قانون دیوان عدالت اداری به هیات تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری ارجاع شد و این هیات به موجب دادنامه شماره 140231390000844762-5/4/1402 دستور نوزدهم از صورتجلسه اولین نشست از دوره دوم مورخ 8/7/1393، دستور پنجم از صورتجلسه چهارمین نشست از دوره دوم مورخ 8/4/1395 هیات امنای دانشگاه فنی و حرفه ای را قابل ابطال تشخیص نداد و رای به رد شکایت صادر کرد. رای مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رییس و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.
رسیدگی به تقاضای ابطال دستور یازدهم صورتجلسه پنجمین نشست از دوره دوم هیات امنای دانشگاه فنی و حرفه ای مورخ 2/12/1395دستور سی و هفتم موضوع مصوبه کمیسیون دایمی مورخ 5/2/1397 از دومین نشست از دوره اول هیات امنای دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای در دستور کار هیات عمومی قرار گرفت.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 20/4/1402 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
با عنایت به اینکه به موجب دستور یازدهم صورتجلسه پنجمین نشست از دوره دوم هیات امنای دانشگاه فنی و حرفه‌ای مورخ 2/12/1395 مقرر شده است که هیات امناء با به کارگیری 300 نفر در سال 1396 به عنوان عضو غیر هیات علمی در قالب قرارداد انجام کار معین برای انجام مشاغل تخصصی و کارشناسی، با مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی مرتبط در چارچوب ضوابط و مقررات آیین‌نامه استخدامی اعضای غیرهیات علمی با احراز شرایط شغلی، انتشار آگهی محدود، در سقف پست های سازمانی بلاتصدی مصوب، تایید هیات اجرایی و مشروط به تامین اعتبار لازم در سقف اعتبارات تخصیصی سالیانه و درج در بودجه تفصیلی سالیانه پس از طی مراحل گزینش موافقت به عمل آورد و قید “محدود” که پس از کلمه “آگهی” در مصوبه هیات امناء ذکر شده مصداق تبعیض ناروا و مغایر با بند 9 اصل سوم قانون اساسی جمهور اسلامی ایران است، بنابراین دستور مزبور و همچنین دستور سی و هفتم موضوع مصوبه مورخ 5/2/1397 کمیسیون دایمی از دومین نشست از دوره اول هیات امنای دانشگاههای جامع علمی و کاربردی و فنی و حرفه‌ای مورخ 9/4/1397 که ناظر به تمدید مصوبه صدرالذکر است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود. این رای براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 10/2/1402) در رسیدگی و تصمیمگیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.
حکمتعلی مظفری – رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
