شماره دادنامه: 140231390000246173
تاریخ دادنامه: 5/2/1402
شماره پرونده: 0106045
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای مراد خودنیا
طرف شکایت: بنیاد شهید و امور ایثارگران
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره 307412/01/5209-22/6/1401 معاونت فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران
گردش کار: شاکی به موجب دادخواست و لایحه تکمیلی ابطال مصوبه شماره 307412/01/5209-22/6/1401 معاونت فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خلاصه اعلام کرده است:
" به استناد ماده 66 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران پرداخت شهریه تحصیلی به خانواده شهدا و جانبازان 25% و بالاتر و فرزندان آنان تصویب گردیده و مجدد در تاریخ 21/2/1401 هیات وزیران، بنیاد شهید و امور ایثارگران را موظف کرده که نسبت به تامین و پرداخت 100% هزینه و شهریه تحصیلی افراد هدف اقدام نماید و در قانون جامع ماده 66 مصوب سال 1386 و مصوبه 21/2/1401 هیچگونه اشاره ای به نحوه شرکت در آزمون سراسری و نحوه قبولی در دانشگاه نشده است. حال بنیاد شهید و امور ایثارگران به منظور کاهش هزینه و … بین فرزندان شهدا و جانبازان در خصوص پرداخت شهریه تحصیلی تفاوت قایل شده و اعلام داشته شهریه به دانشجویانی که بدون کنکور یا به شرط معدل در دانشگاه آزاد اسلامی پذیرفته شده اند تعلق نمی گیرد که این اعلام بنیاد شهید و امور ایثارگران برخلاف قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران بوده و باعث نارضایتی این قشر از خانواده شهدا و جانبازان و عدم توان مالی جهت تحصیل فرزندانشان شده است لذا ابطال آن مورد تقاضا می باشد. "
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
مصوبه شماره 307412/01/5209-22/6/1401
" معاونت فرهنگی و آموزشی
مدیران کل استان ها
با سلام و احترام
احتراماً در راستای اجرای دقیق آیین نامه اجرایی تبصره ماده 66 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب هیات وزیران به شماره 39005/ت57186هـ-11/3/1401 جهت وحدت رویه و رفع ابهامات مطرح شده طی مکاتبات متعدد از سوی استان ها موارد به شرح زیر اعلام می گردد:
1- به استناد بند 5 ماده 1و ماده 3 این آیین نامه، رشته های تحصیلی مورد نیاز در مقاطع تحصیلات تکمیلی که توسط کارگروه موضوع ماده 3 مصوب شده است، پس از درج در دفترچه اولین آزمون سراسری تحصیلات تکمیلی (بعد از ابلاغ آیین نامه مذکور) قابل اجرا می باشد.
2- با توجه به تبصره 5 ماده 5، پرداخت شهریه برای فرزندان آزادگان و جانبازان تا دو مقطع تحصیلی تعیین شده است، لذا به استناد ماده 11 و بند 5 ماده 1، ایثارگرانی که هم اکنون در یکی از مقاطع تحصیلی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی مشغول به تحصیل می باشند، آن مقطع اولین مقطع تحصیلی موضوع این آیین نامه برای آنان محسوب می گردد و امکان استفاده از یک مقطع تحصیلی دیگر را نیز خواهند داشت و ایثارگرانی که از نیمسال اول سال تحصیلی 1402-1401 شاغل به تحصیل خواهند شد از دو مقطع تحصیلی بهره مند می گردند.
3- به استناد ماده 11، دانشجویانی که در هر مقطع، رشته و دانشگاه در حال تحصیل می باشند تا پایان آن مقطع تحصیلی شهریه آنان در چهارچوب مواد 4 تا 7 آیین نامه فوق الذکر پرداخت می شود. تاکید می شود شرط معدل موضوع ماده 4 آیین نامه پس از گذراندن نیمسال اول سال تحصیلی 1402-1401 برای آنان محاسبه خواهد شد
4- بر مبنای مصوبه کارگروه موضوع ماده 3 این آیین نامه مقاطع و رشته های تحصیلی بدون آزمون صرفاً برای دانشگاه آزاد اسلامی حذف شده است و نیز دانشجویان استعداد درخشان با توجه به اینکه انتخاب آنها بر اساس فرآیند ارزیابی علمی مراجع ذیربط صورت گرفته است جزو پذیرش بدون آزمون محسوب نمی شوند.- بنیاد شهید و امور ایثارگران "
علیرغم ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمایم آن تا زمان صدور رای در هیات عمومی پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 5/2/1402 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
اولاً برمبنای تبصره ماده 66 قانون جامع خدماترسانی به ایثارگران مصوب سال 1391 با اصلاحات و الحاقات بعدی مقرر شده است که : «تعیین رشتههای تحصیلی مورد نیاز، نوع، میزان و شرایط پرداخت هزینه شهریه دانشجویی به موجب آییننامهای خواهد بود که توسط بنیاد و با همکاری وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید» و از این رو اساساً وضع مقرره مورد اعتراض خارج از حدود صلاحیت و اختیار بنیاد شهید و امور ایثارگران است. ثانیاً براساس ماده 3 آییننامه اجرایی تبصره ماده 66 قانون صدرالذکر (موضوع تصویبنامه شماره 39005/ت57186 هـ مورخ 11/3/1401 هیات وزیران) : «نوع، میزان و کمک شهریه، با اولویت رشتههای تحصیلی مورد نیاز با پیشنهاد مشترک سازمان برنامه و بودجه کشور و بنیاد و با همکاری وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توسط کارگروهی متشکل از وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان اداری و استخدامی کشور، سازمان برنامه و بودجه کشور و بنیاد و دانشگاه آزاد اسلامی هر پنج سال یک بار تعیین و از طریق دفترچه آزمون های سراسری سنجش آموزش کشور اعلام میشود» و مستنبط از ماده مزبور این است که صرفاً نوع و میزان کمک شهریه با اولویت رشتههای تحصیلی از سوی کارگروه موضوع آییننامه مشخص میگردد و این امر منصرف از تعیین نوع دانشگاه اعم از دانشگاه آزاد اسلامی و سایر دانشگاه ها و معدل مندرج در مدرک فارغالتحصیلی بوده و نحوه اعلام آن نیز از طریق دفترچه آزمون های سراسری سازمان سنجش آموزش کشور است. بنا به مراتب فوق، بخشنامه شماره 307412/01/5209-22/6/1401 معاونت فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران خارج از حدود اختیار مرجع وضع آن بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال میشود./
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری