بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 140109970905812426

تاریخ دادنامه: 29؍9؍1401

شماره پرونده: 0100497

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری  

شاکی: آقای محمد صداقتی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بندهای 1 و 2 مصوبه مورخ 12؍11؍1400 کارگروه آرد و نان استان گیلان

     گردش کار: شاکی به موجب دادخواست و لایحه رفع نقص ابطال بندهای 1 و 2 مصوبه مورخ 12؍11؍1400 کارگروه آرد و نان استان گیلان را خواستار شده و در جهت تعبیین خواسته اعلام کرده است که:

  " نظارت بر آرد و نان براساس قانون تعزیرات حکومتی مصوب 23؍12؍1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام صورت می گیرد. طبق ماده 48 این قانون برای تخفیف و تعلیق مجازات های مقرر در این قانون، موافقت دادگاه صادر کننده حکم و دادستان مربوط نیز ضروری است. بنابراین مجازات کننده فقط دادگاه است لذا مراجع دیگر از جمله کارگروه آرد و نان حق مجازات مضاعف را ندارد. در حکم دادگاه دادن تعهد قید نشده است. هیات وزیران به موجب بند 2 تصویب نامه شماره 197477ت51252هـ-26؍8؍1392 کارگروهی را در استان ها تعیین نمودند و اختیاراتی را به آنها تفویض نمودند که در هیچ یک از موارد گرفتن تعهد درج نشده است. به موجب اصل 34 قانون اساسی دادخـواستی حق مسلم هر فرد است و هر کس می تواند بـه منظور دادخواهی به دادگاه های صـالح رجوع نماید. همه افراد حق دارند این گونه دادگاه ها را در دسترس داشته باشند و هیچ کس را نمی توان از مراجعه به دادگاه منع کرد، بنابراین مصوبه مورد شکایت با اصل 34 قانون اساسی است. مدعی خلاف شرع بودن مصوبه نیستم. " 

 متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

  " 1- در راستای اجرای طرح نظارتی در واحدهای نانوایی مقرر گردید ساعت 18 عصر روزهای شبنه و چهارشنبه هر هفته در همه شهرستان ها و بخش ها گشت مشترک بازرسی و نظارت از واحدهای نانوایی با حضور نماینده فرمانداری، جهاد کشاورزی، تعزیرات، بسیج اصناف، غله، بهداشت با مسیولیت جهاد کشاورزی شهرستان ها برگزار گردد و در صورت تخلف ضمن تعلیق (محدود نمودن) سهیمه توسط اداره کل غله تعهد محضری از صاحب پروانه مبنی بر عدم تکرار تخلف اخذ و در مراحل بعدی آرد واحد متخلف توسط کارگروه آرد و نان شهرستان بین واحدهای همجوار توزیع گردد و همچنین ثبت واحدهای نانوایی که مشمول قطع سهمیه آرد شده اند توسط سازمان جهاد کشاورزی تهیه و به اداره کل غله و استانداری اعلام گردد.

 2- مقرر گردید در بازرسی ها کاربرگ 3 برگی که شامل مشخصات واحد نانوایی و تخلفات واحد نانوایی می باشد به صورت متحدالشکل استفاده و نسخه اول آن به اداره کل غله جهت محدود نمودن سهمیه و اخذ تعهد محضری مبنی بر عدم تکرار تخلف و نسخه دوم به دبیرخانه آرد و نان شهرستان جهت تصمیم گیری در سهمیه واحد متخلف و نسخه سوم نزد واحد بازرسی به عنوان سوابق نانوایی بماند." 

 علی رغم ابلاغ دادخواست و ضمایم آن به سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیا عمومی پاسخی از طرف آن مرجع در ماهیت دعوا واصل نشده است.

     هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 29؍9؍1401 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امـور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیـوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

اولاً براساس تصویب‌نامه شماره 97477؍ت 51552 هـ مورخ 26؍8؍1393 هیات وزیران که مبنای تشکیل کارگروههای گندم، آرد و نان در استانها است، این کارگروهها در سطح استان عهده‌دار مدیریت و هماهنگی امور مربوط به تولید آرد و نان (شامل تفکیک و توسعه نانواییها در بخش آزادپز، تعیین میزان سهمیه و روش تفکیک آرد توزیعی در بخشهای آزاد و یارانه‌ای، تعیین روشهای نظارت و اطلاع‌رسانی مناسب و نظارت برعملکرد سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استانها و تعزیرات حکومتی استان و اتحادیه‌های مرتبط در سطح استان) و همچنین  تعیین قیمت فروش انواع آرد و نان و سایر محصولات جانبی گندم براساس مبانی ابلاغی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان هستند و تعیین مجازات برای تخلفات نانوایی ها که موارد مربوط به آن در قانون تعزیرات حکومتی مشخص شده، در صلاحیت این کارگروهها قرار ندارد. ثانیاً هیات عمومی دیوان عدالت اداری در موردی مشابه و برمبنای رای شماره 140009970905811144-5؍4؍1400 حکم به ابطال بند 8 مصوبه مورخ 26؍6؍1399 کارگروه آرد و نان شهرستان تاکستان از این جهت که متضمن کسر سهمیه نانواییها به دلیل ارتکاب تخلّفات صنفی بوده، صادر کرده است. بنا به مراتب فوق و با توجه به اینکه براساس بندهای 1 و 2 مصوبه مورخ 12؍11؍1400 کارگروه آرد و نان استان گیلان پس از ارتکاب تخلّف، در همان مرحله اول و قبل از اخذ تعهدنامه ابتدایاً تقلیل یا محدود کردن سهمیه آرد توسط اداره کل غله استان پیش‌بینی شده و نهایتاً در مراحل بعدی و پس از اخذ تعهد و عدم پایبندی به مفاد آن قطع سهمیه آرد مقرر شده است که این موارد ماهیتاً مجازات هستند و تعیین آنها در صلاحیت قانونگذار قرار دارد که درخصوص آنها اقدام به وضع ضابطه نیز کرده است، لذا بندهای 1 و 2 مصوبه مورخ 12؍11؍1400 کارگروه آرد و نان استان گیلان خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود../

مهدی دربین

هیات عمومی دیوان عدالت اداری

معاون قضایی دیوان عدالت اداری