بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 140109970905811322
تاریخ دادنامه: 3؍8؍1401
شماره پرونده: 0101221
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای هادی کرمانی (قاضی دیوان عدالت اداری)
موضوع : اعلام تعارض در آرای صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: متعاقب وقوع تخلفات ساختمانی و ساخت و سازهای غیرمجاز خارج از حریم مصوب شهرها، کمیسیون تبصره 2 بند 3 ماده 99 قانون شهرداری در شهرهای مختلف، رای به جریمه معادل 50 تا 70 درصد قیمت روز اعیانی صادر کرده است. پس از اعتراض اشخاص به آرای مذکور، شعب دیوان عدالت اداری در رابطه با موضوع تعیین ملاک زمانی محاسبه جریمه مذکور درتبصره 2 بند 3 ماده 99 قانون شهرداری، آرای متفاوتی صادر کرده اند. با این توضیح که شعبه 43 بدوی در رابطه با شکایتی به خواسته اعتراض به رای کمیسیون مذکور به موجب دادنامه شماره 9609970904300125-2؍2؍1396 به استناد تبصره 2 بند 3 ماده 99 قانون شهرداری و با این استدلال که مقصود از عبارت « قیمت روز اعیانی» در تبصره فوق، روزی است که اعیانی تکمیل می گردد و ساخته می شود و آماده بهره برداری است و در موارد تردید نیز باید به حداقل جریمه اکتفا نمود، لذا به ورود شکایت و نقض رای کمیسیون تبصره 2 بند 3 ماده 99 قانون شهرداری و اعلام قیمت روز تکمیل شدن ساختمان به عنوان ملاک زمانی تعیین جریمه، رای صادر کرده است.
از سوی دیگر در پرونده ای با موضوع مشابه شعبه 8 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری در راستای تایید دادنامه شماره 140031390003054003-19؍11؍1400 صادر شده از شعبه 15 بدوی، به موجب دادنامه شماره 140131390000676191-25؍3؍1401 و با این استدلال که مراد قانونگذار از قید «روز»، زمان محاسبه می باشد نه زمان تکمیل و ساخته شدن ملک؛ و الا استفاده از قید «روز» در این تبصره امری عبث و بیهوده خواهد بود که با شان قانونگذاری منافات دارد و نظر به اینکه اگر اراده قانونگذار اخذ جریمه بر اساس روز ساخت یا روز تخلف بود صراحتاً بیان می کرد 50 تا 70 درصد ارزش زمان ساخت یا تخلف که این گونه عمل نشده است، لذا به رد شکایت و تایید دادنامه کمیسیون مورد بحث و اعلام «قیمت روز محاسبه جریمه» به عنوان ملاک زمانی تعیین جریمه، رای صادر کرده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 3؍8؍1401 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- اولاً: برمبنای تبصره 2 بند 3 مـاده 99 قانون شهرداری (الحـاقی 27؍11؍1345) کمیسیون موضوع این تبصره مکلّف شده است تا درخصوص ساخت و سازهای غیرمجاز، «نسبت به صدور رای قلع بنا یا جریمه معادل پنجاه درصد تا هفتاد درصد قیمت روز اعیانی تکمیل شده» اقدام نماید و منظور از وضع حکم فوق، محاسبـه جریمـه اعیانی تکمیل شده بر اساس قیمـت روز رسیدگی است. ثانیاً: محاسبه و تعیین جریمه بر اسـاس قیمت روز اتمـام سـاخت و سـاز که ممکن است مدت زمان زیادی از آن گذشته باشد، با فلسفه وضع قانون مزبور مغایرت داشته و دارای بازدارندگی لازم نیست. بنا به مراتب فوق، رای شماره 140131390000676191-25؍3؍1401 صادره از شعبه هشتم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری که متضمن تایید رای کمیسیون ماده 99 قانون شهرداری بوده و براساس آن تاریخ روز رسیدگی ملاک محاسبه جریمه قرار گرفته است، صحیح و منطبق با موازین قانونی است. این رای به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری در موارد مشابه لازم‌الاتباع است./
مهدی دربین
هیات عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
